Các phần tử khủng bố quốc tế đã chọn Yemen làm nơi đặt đại bản doanh của Al-Qaeda trên báo đảo Arab (AQAP) từ rất lâu, cùng với thời gian chúng được chính quyền Taliban ở Afghanistan dung túng, chứa chấp. Chính từ nơi đây, chúng vươn tầm để phát triển lực lượng và tổ chức các hoạt động cả Bắc Phi, gây nên mối lo ngại cho Mỹ, phương Tây và nhiều quốc gia trong khu vực.
Dư luận còn nhớ, ngày 12-10-2000, tàu khu trục USS Cole của Mỹ đã bị đánh bom khi đang tiếp nhiên liệu tại cảng Aden của Yemen. Trong vụ khủng bố này, đã có 17 thủy thủ Mỹ thiệt mạng và 39 thủy thủ bị thương. Vụ đánh bom này xảy ra gần 1 năm trước khi Al-Qaeda thực hiện vụ khủng bố ngày 11-9-2001 tại Mỹ, cướp đi sinh mạng của gần 3.000 người.
Từ đó đến nay, tình hình bạo lực ở Yemen ngày càng gia tăng với hàng loạt vụ tấn công khủng bố, bắt cóc con tin. Một số công dân Pháp đã bị chúng bắt cóc. Các quan chức Sứ quán Anh và Pháp bị chúng tấn công ngay giữa thủ đô Sana. Chúng còn tổ chức các vụ tấn công khủng bố nhằm vào các mục tiêu từ xa nằm bên ngoài Yemen. Vụ tấn công khủng bố gần đây nhất là vụ đánh bom kép xảy ra ngày 11-10 tại một trung tâm thể thao ở thành phố Aden. Cùng ngày, AQAP tuyên bố mạng lưới khủng bố này đang xúc tiến thành lập cái gọi là “quân đội Aden-Abian (Aden-Abyan)” gồm 12.000 tay súng ở miền Nam Yemen nhằm “bảo vệ các quốc gia Hồi giáo, giải phóng vùng đất Aden-Abian khỏi những kẻ thập tự chinh và bội giáo”. Trong một đoạn băng ghi âm dài 14 phút truyền trên Internet, thủ lĩnh quân sự của lực lượng AQAP tên Qassim al-Rimi nói: “Chúng tôi đang chuẩn bị tiến hành những bước đi đầu tiên của Quân đội Aden-Abyan nhằm bảo vệ đất nước và tín ngưỡng..., đồng thời giải phóng vùng đất này khỏi những kẻ thập tự chinh và các môn đồ bội giáo”. Qassim al-Rimi cũng lên tiếng cáo buộc Tổng thống Yemen Ali Abdullah Saleh là một tay sai của Mỹ.
Aden và Abian là hai tỉnh miền Nam Yemen, nơi AQAP đang hoạt động ngày càng táo tợn. Yemen cũng là quê hương của trùm khủng bố Osama bin Laden, thủ lĩnh mạng lưới Al-Qaeda. Nước này đã tăng cường nỗ lực chống khủng bố với sự hợp tác của Mỹ và nhiều nước khác như Pháp, Anh, Đức, nhất là sau khi AQAP tuyên bố nhận trách nhiệm về âm mưu đánh bom bất thành nhằm vào một máy bay chở khách của Mỹ vào ngày lễ Giáng sinh năm 2009.
Nhân kỷ niệm 10 năm ngày xảy ra vụ tấn công khủng bố nhằm vào tàu khu trục USS Cole của Mỹ, Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 12-10 cảnh báo mạng lưới khủng bố quốc tế Al-Qaeda đang theo đuổi “một chương trình nghị sự đầy bạo lực” tại Yemen. Tổng thống Barack Obama khẳng định trong một thập kỷ qua, Yemen đã trở thành sào huyệt của lực lượng khủng bố, nơi đặt đại bản doanh của AQAP và là nơi ẩn náu của giáo sĩ cực đoan Anwar al-Awlaqi. Mạng lưới khủng bố quốc tế này đã biến Yemen, cũng như nhiều địa điểm khác trên thế giới, thành bàn đạp để thực hiện các vụ khủng bố. Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định Washington sẽ tiếp tục hợp tác với Chính phủ Yemen và các nước khác để đối phó với các mối đe dọa từ Al-Qaeda.
Trước đó, cố vấn chống khủng bố hàng đầu của Tổng thống Mỹ Barack Obama, ông John Brennan đã tới Yemen và thảo luận về việc hợp tác trong cuộc chiến chống Al-Qaeda. Người phát ngôn Nhà Trắng Mike Hammer nói trong một thông báo rằng Cố vấn Brennan đã gặp Tổng thống Ali Abdullah Saleh và chuyển bức thư của Tổng thống Obama bày tỏ sự ủng hộ của Mỹ đối với một “nước Yemen thống nhất, ổn định, dân chủ và thịnh vượng”. Ông Hammer nói: “Tổng thống Saleh và Ngài Brennan đã thảo luận về việc hợp tác chống mối đe dọa vẫn đang tiếp diễn của Al-Qaeda và Ngài Brennan cũng đã chuyển lời chia buồn của Mỹ tới người dân Yemen về những mất mát khi các sĩ quan an ninh và người dân Yemen bị giết hại trong các vụ tấn công gần đây của Al-Qaeda”.
Theo các nhà quan sát, sự trỗi dậy mạnh mẽ của Al-Qaeda ở Yemen đang thật sự gây khó khăn cho Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố. Đây có thể nói là mặt trận thứ ba của Mỹ sau Iraq và Afghanistan và việc chống lại lực lượng này rất khó khăn khi chúng nằm trên một vùng rộng lớn cả khu vực Bắc Phi.
Nguyên Châu
