Việc mới đây Mỹ và các nước có liên quan nỗ lực đưa Palestine và Israel trở lại bàn đàm phán để tìm lối thoát cho tiến trình hòa bình Trung Đông bị gián đoạn cuối năm 2009 xem ra vẫn chưa có dấu hiệu khả quan. Washington còn chiều theo Tel Aviv khi đưa ra cam kết bảo đảm an ninh bằng văn bản, cung cấp nhiều tỷ USD vũ khí để đổi lại Israel ngừng xây dựng các khu định cư Do Thái trên vùng đất của người Arab bị họ chiếm đóng.
Thế nhưng, như mèo vờn chuột, Israel thực hiện hàng loạt các động thái gây trở ngại cho tiến trình đàm phán, như thông qua luật nếu trả đất cho người Arab phải trưng cầu dân ý hoặc được Quốc hội chấp nhận, tiếp tục cho xây dựng các khu định cư Do Thái ở Jerusalem… Mới nhất, ngày 29-11 Hội đồng Thành phố Jerusalem đã phê chuẩn đề nghị xây mới 130 căn hộ định cư Do Thái mới tại các vùng ngoại ô phía Đông Jerusalem, nơi người Palestine muốn trở thành thủ đô của Nhà nước trong tương lai. Theo đó tái phân bổ một mảnh đất trong khu định cư Gilo gần Bethlehem để người dân tại đây xây dựng một khách sạn. Elie Isaacson, người phát ngôn của Thị trưởng Jerusalem Nir Barkat, nói rằng quyết định bàn giao đất là một phần trong kế hoạch tăng số lượng nhà ở tại thành phố linh thiêng này. Cũng theo kế hoạch trên, chính quyền Jerusalem sẽ tiếp tục xây dựng tại tất cả các khu vực trong thành phố, kể cả khu Do Thái lẫn các khu của người Arab như Gilo. Tuy nhiên, ông Isaacson cũng nói rằng quyết định xây các căn hộ định cư mới này không thể hiện sự thay đổi trong chính sách của Israel.
Ngay lập tức, Tổng thống Palestine Mahmud Abbas cảnh báo rằng việc định cư của Israel tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng đã trở thành “quả bom hẹn giờ” có thể phá hủy những hy vọng hòa bình ở bất kỳ khoảnh khắc nào. Trong một thông điệp đặc biệt đọc tại trụ sở LHQ, ông Abbas nói: “Việc làm hỏng tiến trình hòa bình cần phải được xem xét. Cần có một kết thúc cuối cùng và dứt khoát đối với chiến dịch định cư sai trái của Israel“. Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon lại thúc giục Israel dừng việc xây dựng khu định cư mà ông gọi là “một tai họa nghiêm trọng cho sự tín nhiệm của quá trình chính trị”.
Như vậy hành động đó của Israel thật sự là kẻ phá bĩnh mọi nỗ lực của cộng đồng quốc tế, nhất là Mỹ, đồng minh thân cận số một của Tel Aviv, nhằm tìm kiếm một nền hòa bình bền vững cho chảo lửa Trung Đông kéo dài suốt mấy chục năm qua. Điều đó cũng bộc lộ ý đồ rõ ràng của Israel là không muốn cho người Palestine có một Nhà nước độc lập tồn tại bên cạnh Nhà nước Do Thái, cùng chung sống hòa bình.
Nguyên Châu
