Bất ổn chính trị ở Tunisia, Ai Cập, Libya và nhiều nước khác tại Trung Đông, Bắc Phi - những khu vực sản xuất dầu lớn của thế giới - đang gây tác động đáng kể đến kinh tế, trật tự xã hội, an ninh và chất lượng cuộc sống của chính những quốc gia này. Trong đó, kinh tế vẫn là bài toán nặng nề nhất.
Thống kê chính thức của Ai Cập cho thấy, bất ổn đã gây thiệt hại 1,7 tỷ USD cho công nghiệp du lịch, xây dựng và cơ sở hạ tầng, những lĩnh vực chiếm 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Ai Cập trong năm 2010. Trong đó, công nghiệp du lịch đang mất 1 tỷ USD/tháng khi du khách “né” đất nước này. Trước ngày 25-1, thời điểm bắt đầu xảy ra bất ổn, Chính phủ Cairo dự đoán có khoảng 16 triệu du khách trong năm nay, so với 14,5 triệu khách vào năm ngoái. Nhưng chỉ một vài ngày sau, hàng triệu du khách đã rời khỏi Ai Cập, hủy bỏ đăng ký các khách sạn và nhà hàng tại Cairo, Luxor, Aswan cùng những khu nghỉ mát Hurghada và Sharm el Sheik bên bờ Biển Đỏ. Một số tổ chức tài chính đa quốc gia đã hạ thấp tăng trưởng kinh tế của Ai Cập trong năm tài khóa 2010-2011 từ 6% xuống còn 4%, thậm chí chỉ 3,5%.
Trong lúc đó, cách mạng hoa nhài ở Tunisia gây thiệt hại trực tiếp đến nền kinh tế 2,14 tỷ USD. Khoảng 40% nhà máy phải ngừng hoặc cắt giảm hoạt động. Một số nhà máy khác xảy ra tình trạng cướp bóc hoặc bị đốt cháy. Du lịch cũng là ngành công nghiệp chủ lực của Tunisia, góp phần 5,5% vào GDP của đất nước. Khoảng 2 triệu người dân Tunisia (chiếm 20% dân số) trực tiếp hoặc gián tiếp sống dựa vào du lịch. Song, bất ổn đã làm giảm đi 2/3 lượng du khách quốc tế đến nước này. Đáng lo ngại là Ngân hàng Phát triển châu Phi gần đây dự đoán tăng trưởng kinh tế Tunisia trong năm nay chỉ trên 1%.
Với Libya, sự nổi dậy và bạo lực đã tác động đến ngành công nghiệp dầu xương sống của quốc gia Bắc Phi - nhà sản xuất dầu thứ 15 trên thế giới với sản lượng 1,6 triệu thùng/ngày. Hơn nữa, do bất ổn ở Libya, giá dầu và vàng trên các thị trường quốc tế đang gia tăng đáng kể chỉ trong 2 ngày qua. Giá dầu ở thị trường London (Anh) đã vượt ngưỡng 105 USD/thùng, mức cao nhất kể từ tháng 9-2008 đến nay; trong khi giá vàng vượt 1.400 USD/ounce. Bất ổn đặt ra quá nhiều khó khăn cho cả nền kinh tế của những nước Trung Đông và Bắc Phi lẫn không ít lo ngại cho thế giới.
VĨNH AN
