Một trong những thách thức mà chính quyền của Thủ tướng Italia Silvio Berlusconi hiện đang phải đối phó là vấn đề người nhập cư từ Bắc Phi. Các cuộc biến động chính trị từ Tunisia, Libya, Bờ Biển Ngà… đã đẩy hàng ngàn người từ các quốc gia này chạy sang các nước châu Âu mà điểm đến đầu tiên lý tưởng nhất là bờ biển Italia.
Cách đây vài tuần Thủ tướng Berlusconi đã đến thị sát khu vực có đông người nhập cư tạm trú và lên tiếng kêu gọi các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) cùng tham gia giải quyết vì nó đang vượt tầm kiểm soát. Ông Berlusconi còn lên tiếng đe doạ nếu EU không tích cực hợp tác thì sẽ ảnh hưởng tới sự can thiệp của EU về tình hình chính trị phức tạp tại Trung Đông và Bắc Phi. Theo mạng www.theglobeandmail.com, ngày 17-4 Pháp đóng cửa đường biên giới không cho các chuyến tàu hỏa từ Italia chở người nhập cư châu Phi vào nước này. Hành động của Pháp đã khiến Italia phản đối chính thức, đồng thời cáo buộc rằng Paris đang vi phạm các nguyên tắc của châu Âu.
Cảnh sát đường sắt và cảnh sát biên giới Italia cho biết phía Pháp đang chặn tất cả các tàu hỏa từ Italia vượt qua đường biên giới Ventimiglia-Menton. Trước đó, một nhóm các nhà hoạt động Italia và Pháp có kế hoạch đi cùng những người nhập cư châu Phi với hộ chiếu có thị thực (khoảng 60 người, chủ yếu là người Tunisia) trên một chuyến tàu vào Pháp nhằm phản đối các biện pháp của một số nước châu Âu đóng cửa các đường biên giới bất chấp Hiệp định Schengen. Ngoại trưởng Franco Frattini đã ngay lập tức chỉ thị cho đại sứ nước này tại Paris bày tỏ “sự phản đối mạnh mẽ của Chính phủ Italia đối với nhà cầm quyền Pháp”. Nguồn tin này nói rằng các hành động của Pháp dường như “là bất hợp pháp và vi phạm rõ ràng các nguyên tắc chung của châu Âu”.
Không những không ủng hộ Italia, ngày 18-4 EU nói rằng Pháp có quyền không cho các tàu hỏa chở người nhập cư Bắc Phi, vốn đã được phía Italia cấp giấy cư trú tạm thời, vào nước này. Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Brussels, Ủy viên phụ trách các vấn đề đối nội của EU, bà Cecilia Malmstorm đã ủng hộ hành động của Pháp. Bà Cecilia nói: “Rõ ràng Pháp có quyền làm điều đó. Nhưng đó chỉ là một sự gián đoạn tạm thời do vấn đề trật tự công cộng. Giao thông đường sắt giữa hai nước hiện đã trở lại bình thường”. Một người phát ngôn của EU cũng chỉ ra rằng các giấy phép cư trú tạm thời của Italia không phải là loại thị thực hợp lệ đối với EU, và Pháp có quyền chặn những người không có giấy tờ hợp pháp đang tìm cách vượt qua đường biên giới vào Pháp. Tuy nhiên, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Van Rompuy thúc giục các bên giảm bớt căng thẳng liên quan đến vấn đề này. Lâu nay, phía Pháp vẫn kiên quyết gửi trả Italia những người nhập cư Bắc Phi không có hộ chiếu hợp lệ hoặc không chứng minh được khả năng tài chính.
Trong bối cảnh tình hình chính trị khu vực Bắc Phi phức tạp, thì hành động của Pháp làm cho Italia bất bình và gây ra sự rạn nứt trong liên minh quốc tế mà EU đang đóng vai trò tích cực để giải quyết. Không chỉ có Thủ tướng Berlusconi mà đông đảo người dân Italia cũng lên tiếng phẫn nộ, biểu tình chống Pháp, sẽ là một điều vô cùng bất lợi cho Paris, quốc gia hăng hái nhất tiến hành sự can thiệp vào các nước Bắc Phi. Các nhà quan sát cho rằng, khi vượt qua giới hạn thì Italia rất có thể mở cửa cho người nhập cư Bắc Phi tràn vào châu Âu, hoặc tức giận không tham gia vào các cuộc can thiệp thì cả Mỹ, Anh, Pháp sẽ không dễ dàng gì tiến hành các hoạt động quân sự nhằm vào Libya một cách thuận lợi và giành kết quả tốt được.
Nguyên Châu
