Lâu nay, Mỹ và nhiều nước phương Tây luôn sử dụng con bài dân chủ, nhân quyền, việc giam giữ các tù nhân để gây áp lực các quốc gia khác cả về chính trị, quân sự, kinh tế. Họ còn lớn tiếng yêu cầu một số nước phải thả người này, người kia vì bị giam giữ trái phép, không được đưa ra xét xử một cách minh bạch...
Tuy nhiên, một thông tin sau đây sẽ làm cho dư luận Mỹ và cộng đồng quốc tế không khỏi ngạc nhiên về cách bắt, giam giữ tù nhân của chính quyền Mỹ kinh ngạc đến nhường nào? Ngày 25-4, trang mạng cung cấp thông tin Wikileaks tiếp tục tiết lộ 759 tài liệu quân sự mật bị rò rỉ của Mỹ về các tù nhân bị giam giữ tại nhà tù Guantanamo (Cuba) cho tờ New York Times (Mỹ). Các tài liệu mật này đã "vén màn bí mật" về hoạt động của nhà tù gây tranh cãi nhiều nhất của Mỹ.
Các tài liệu quân sự của Mỹ mà Wikileaks thu thập được cung cấp hồ sơ về tất cả các tù nhân bị giam giữ tại Guantanamo kể từ khi nhà tù này mở cửa năm 2002. Theo các tài liệu mật này, thì vẫn còn có 172 tù nhân tiếp tục bị giam giữ. Các tài liệu mật cũng cho thấy cách thức hoạt động của nhà tù Guantanamo, theo đó hệ thống giam giữ này chủ yếu nhằm thu thập tin tức tình báo chứ không phải là kiểm soát các phần tử khủng bố nguy hiểm hay tù binh. Dưới đây là một số nội dung mà tờ New York Times cho là đáng chú ý trong tập tài liệu mật này:
- Chính quyền Mỹ đã liệt Cơ quan Tình báo Liên quân Pakistan (ISI) là một tổ chức khủng bố, cùng với Al-Qeada, Hamas, Hezbollah và Cơ quan Tình báo Iran. Các nhân viên hỏi cung được chỉ đạo rằng các mối liên hệ của đối tượng thẩm vấn với bất kỳ một tổ chức nào nói trên đều được coi là dấu hiệu của khủng bố hoặc hoạt động nổi loạn.
- Nhà tù Guantanamo giam giữ nhiều tù nhân "vô hại", trong số đó có một cụ già 89 tuổi người Afghanistan và một cậu bé 14 tuổi là nạn nhân vô tội của một vụ bắt cóc. Cụ già này được đưa tới Guantanamo để thẩm vấn về "các số điện thoại đáng ngờ" tìm thấy trong khu nhà của ông và cậu bé được đưa tới nhà tù này chỉ đơn thuần vì "cậu có thể có các thông tin về các thủ lĩnh địa phương của Taliban".
- Có khoảng 100 tù nhân được chuyển tới Guantanamo bị cơ quan bắt giữ đưa vào danh sách mắc bệnh trầm cảm hoặc tâm thần. Rất nhiều tù nhân trong số này đã chống đối bằng cách nhịn đói hoặc cố gắng tự sát.
- Một số công dân Anh và người cư trú tại Anh bị giam giữ nhiều năm dù nhà chức trách Mỹ biết rằng họ không phải là thành viên của Taliban hay Al Qaeda.
- Nhà chức trách Mỹ chủ yếu dựa vào các thông tin thu thập được từ một số tù nhân sau khi bị tra tấn. Giới chức Mỹ tiếp tục cho rằng các lời khai này có độ tin cậy kể cả sau khi thừa nhận rằng các tù nhân đã bị ngược đãi trước khi họ cung cấp các thông tin.
Những hành vi đó là gì nếu không nói là chính quyền Mỹ đã vi phạm nhân quyền một cách trắng trợn nhất? Việc bắt người già, trẻ em vô tội ở một quốc gia khác có chủ quyền đưa đi một nơi khác giam cầm, không xét xử và bị ngược đãi là một tội ác nghiêm trọng không thể biện minh.
Ấy vậy mà không ít các chính khách của Mỹ và phương Tây luôn lên giọng cáo buộc quốc gia này, quốc gia khác vi phạm nhân quyền, không có tự do... Nhiều nước và dư luận tiến bộ trên thế giới đã không ít lần nói rằng, chính Mỹ và các nước phương Tây hãy lo cho vấn đề dân chủ, nhân quyền chính tại nước mình.
NGUYÊN CHÂU