Sau một thời gian dài trì hoãn, tuần qua chính quyền Syria đã ký thỏa thuận giải quyết cuộc xung đột với Liên đoàn Arập (AL) tại Cairo (Ai Cập) cho phép 500 quan sát viên vào nước này. Nhóm đầu tiên gồm 50 chuyên gia về chính trị, nhân quyền, quân sự... của Arab đến Syria vào chủ nhật 25-12 để giám sát việc thực hiện một kế hoạch giúp nước này thoát khỏi khủng hoảng kéo dài gần 9 tháng qua.
Thế nhưng đúng vào ngày 23-12, khi phái đoàn tiền trạm của AL đang có mặt ở Syria để chuẩn bị cho phái đoàn chính thức hoạt động, thì xảy ra hai vụ tấn công khủng bố liều chết bằng xe có gài chất nổ tại thủ đô Damascus, nhắm vào trụ sở các cơ quan an ninh Syria làm 44 người đã thiệt mạng và hơn 150 người khác bị thương. Trước đó cũng đã xảy ra vụ các phần tử khủng bố phục kích nhằm vào một đơn vị an ninh Syria ở gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ, làm cho hơn 20 người thiệt mạng.
Ngay lập tức, Hội đồng Bảo an LHQ đã dùng những lời lẽ gay gắt nhất để lên án các vụ khủng bố nói trên. Các thành viên của Hội đồng cũng bày tỏ “lời chia buồn chân thành nhất tới các nạn nhân của những hành động bỉ ổi này và tới gia đình họ cũng như nhân dân Syria”. Tổng Thư ký AL Nabil al-Arabi cũng đã lên án vụ đánh bom kép đẫm máu đó.
Trong một phát biểu liên quan ngay tại hiện trường vụ đánh bom ở Damascus, Thứ trưởng Ngoại giao Syria Faisal Meqdad nói một cách dí dỏm rằng : "Xảy ra trong ngày đầu tiên các quan sát viên của AL đến Syria, đây là "tặng phẩm" mà chúng tôi nhận được từ bọn khủng bố và al-Qaeda, song chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để tạo điều kiện cho sứ mệnh của AL".
Khi được đề nghị bình luận về thông tin cho rằng các vụ đánh bom khủng bố này được chính chính quyền Syria sắp đặt nhằm biện minh cho các hành động đàn áp những người chống đối nhiều tháng qua làm cho hơn 5.000 người thiệt mạng, ông Meqdad lập tức nhấn mạnh: "Bất cứ ai đưa ra những cáo buộc như vậy đều là tội phạm". Vì theo chính quyền Damascus khẳng định bạo lực ở nước này là do các “băng đảng vũ trang” gây ra và cho biết đã có hơn 2.000 người chết trong hàng ngũ quân đội và cơ quan an ninh Syria.
Một thông tin đáng chú ý khác, phóng sự gửi về từ Jebel al Zawiya, miền tây Syria, phóng viên Le Figaro (Pháp) cho hay các chiến binh người Libya, sau khi đã tham gia vào cuộc chiến lật đổ Gaddafi, đã đến hỗ trợ các binh sĩ thuộc lực lượng vũ trang của phe đối lập Syria nhiều vũ khí, kinh nghiệm chiến đấu để chống lại chính quyền.
Nhà phân tích chính trị Lebanon Faisal Abd al-Satra cho biết: “Nhiều quốc gia không tin vào những tuyên bố của Syria rằng, các phần tử cực đoan đang đứng đằng sau tình trạng bất ổn định tại nước này. Sự kiện khủng bố xảy ra có thể sẽ giúp khẳng định tính xác thực các báo cáo từ Syria. Mặt khác, đó cũng là thông điệp tới cộng đồng Arab, giúp họ nhận thấy ban lãnh đạo chính trị Syria đang thực sự đấu tranh với nạn khủng bố và nhân dân cần hỗ trợ chính quyền. Cũng ngày một rõ hơn mục tiêu thực chất của phương Tây và Mỹ, có xu hướng mong lặp lại ở Syria kịch bản cuộc chiến Iraq hoặc Libya. Sự trợ giúp của các nước này dành cho phe đối lập đang là mối đe dọa lớn cho quốc gia Syria. Những quan sát viên đến Syria, sẽ có cơ hội kể về thực chất vấn đề”.
Đây là một trong những lý do chính dẫn đến Nga và các nước thành viên phương Tây bất đồng gay gắt với nhau về bản dự thảo nghị quyết về Syria do Matxcơva trình lên hôm 22-12. Nga khẳng định về sự cần thiết ngăn chặn bạo lực từ tất cả các bên xung đột nội bộ Syria. Trước đó, ngày 15-12, Nga đã đưa ra trước HĐBA một dự thảo nghị quyết, trong đó nhấn mạnh sự thiết yếu về chấm dứt đổ máu ở Syria. Nhưng các nước phương Tây đánh giá dự thảo nghị quyết này không đầy đủ. (Nga và Trung Quốc cũng đã từng phủ quyết một nghị quyết do các nước phương Tây soạn thảo nhằm lên án chính quyền Syria đàn áp dã man người biểu tình phản kháng chế độ mà không đề cập tới các hành động mang tính bạo lực của phe đối lập, kể cả al-Qaeda ).
Thực tế đó cho thấy giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay ở Syria phải mang tính toàn diện từ hai phía, chứ không đơn thuần chỉ là những cuộc “biểu tình hòa bình” đòi lật đổ chính quyền của Tổng thống Bacchar al-Assad như Mỹ và phương Tây cố áp đặt.
Nguyên Châu
