Vụ binh sĩ Mỹ thảm sát 16 thường dân Afghanistan ở tỉnh Kandahar xét cho cùng là một “sự cố” đối với Chính phủ của Tổng thống Barack Obama khi ông nỗ lực rút quân khỏi quốc gia Nam Á này vào cuối năm 2014 một cách êm thấm và “dọn đường” để tái tranh cử.
Sự hiện diện của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta tại Afghanistan và nỗ lực của ông trong việc xây dựng lại quan hệ với Tổng thống nước chủ nhà Hamid Karzai dường như không cứu vãn được tình hình. Người dân Afghanistan ngày 15-3 vẫn tiếp tục biểu tình trên đường phố để phản đối vụ thảm sát mà Tổng thống Karzai đã mô tả là “hành động giết người và khủng bố không thể tha thứ”. Sau căng thẳng trong vụ đốt Kinh Koran, vụ thảm sát làm quan hệ giữa 2 đồng minh Mỹ - Afghanistan càng trở nên xấu đi.
Không những thế, việc Mỹ đưa binh sĩ 38 tuổi, nghi can trong vụ thảm sát đến Kuwait đang làm dấy lên làn sóng phẫn nộ của các nghị sĩ Afghanistan. Các chính trị gia này khẳng định Kabul không nên ký kết thỏa thuận đối tác chiến lược với Mỹ nếu nghi can không ra hầu tòa ở Afghanistan, đồng thời yêu cầu Tổng thống Karzai phải có phản ứng kiên quyết. Lý giải của Lầu Năm Góc là Mỹ không có các cơ sở giam giữ phù hợp ở đất nước Nam Á vốn trải qua cuộc chiến kéo dài hơn 10 năm.
Tất nhiên việc Mỹ nói rằng các tiến trình pháp lý đối với nghi can thảm sát sẽ được tiến hành ở một nước khác không được người Afghanistan chấp nhận. “Nếu phiên tòa diễn ra ở Afghanistan, người dân nơi đây sẽ thấy rằng Mỹ không giống người binh sĩ này (nghi can vụ thảm sát) và muốn trừng phạt anh ta. Nhưng Mỹ đã phớt lờ yêu cầu của chúng tôi”, nghị sĩ ở Kandahar, ông Abdul Khaliq Balakarzai, nói. Mong muốn của ông Balakarzai cũng là tâm nguyện của nhiều người dân Afghanistan vốn chán ngán với sự hiện diện của quân đội Mỹ và tức giận vì những cái chết mang tính chất của tội ác, khủng bố.
Các quan chức Mỹ bày tỏ cảm giác sốc và đau buồn trước vụ việc. “Sự cố” này không những có thể làm Bộ trưởng Quốc phòng Panetta “mất điểm” mà còn cá nhân Tổng thống Obama sẽ khó thoát khỏi sự chỉ trích của Đảng Cộng hòa trong các chiến dịch tranh cử sắp tới.
VĨNH AN
