“Không thể biện minh” là những gì mà Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon nói về hành động của Israel ở Dải Gaza ngày 30-7. Tang thương đang bao phủ vùng đất do phong trào Hồi giáo Palestine kiểm soát.
Tính đến ngày 31-7, trải qua 24 ngày xung đột, ít nhất 1.361 người Palestine thiệt mạng, hầu hết là thường dân vô tội, và 7.000 người khác bị thương. Song, Israel chưa có dấu hiệu dừng lại. Sau cuộc họp nội các an ninh, các nhà lãnh đạo Nhà nước Do Thái khẳng định sẽ tiếp tục tấn công Gaza cho đến khi phá hủy toàn bộ các đường hầm mà Hamas xây dựng xuyên từ Gaza sang Israel. Theo ước tính, có hơn 20 đường hầm như thế. Và để thực hiện mục tiêu đặt ra, Israel sẽ không ngừng các cuộc tấn công, bất chấp thiệt hại từ chính nước này cũng không nhỏ (đã có 56 binh sĩ Israel chết và hơn 400 người khác bị thương). Minh chứng rõ ràng nhất là tuyên bố vào ngày 31-7 của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng, ông sẽ không chấp nhận bất kỳ việc ngừng bắn nào nếu chưa phá hủy được toàn bộ các đường hầm. Dải Gaza vốn là “điểm nóng” với các cuộc giao tranh dai dẳng, đẫm máu giữa Israel với Palestine, thì nay càng nóng bỏng.
Tổng Thư ký Ban Ki-moon có lý khi yêu cầu những ai chịu trách nhiệm về các vụ tấn công trong ngày 30-7 phải giải trình. Dù biện minh như thế nào đi nữa, Israel cũng không thể tìm được lý do phù hợp cho hành động nã pháo vào nơi mà họ đã biết trước là khu vực dân sự: một trường học có hơn 3.000 người Palestine lánh nạn. Nước mắt đang rơi ở Dải Gaza, nhất là khi trong số thương vong có trẻ em và các nhân viên hoạt động nhân đạo của LHQ. Ông Christopher Gunness, thuộc Cơ quan cứu trợ người tị nạn Palestine của LHQ (UNRWA), đã bật khóc khi chứng kiến cảnh tan hoang của ngôi trường trong vùng tị nạn Jabaliya. Một quan chức khác của LHQ đã thốt lên rằng, đây là “nỗi sỉ nhục”, là “sự xấu hổ của toàn thế giới”!
Chưa rõ “lệnh ngừng bắn ngay lập tức”, “lệnh ngừng bắn nhân đạo” có được thực hiện hay không. Israel và Hamas đều tỏ ra cởi mở với một thỏa thuận ngừng bắn, nhưng thực chất cả hai chưa thể tìm được tiếng nói chung và các tuyên bố của hai phía được đưa ra vẫn rất mâu thuẫn. Hơn nữa, hòa bình ở Dải Gaza luôn là vấn đề phức tạp trong các cuộc đàm phán và chưa có hồi kết, bởi cả Israel lẫn Mỹ đều xem Hamas là một nhóm khủng bố.
VĨNH AN