Dạy và học tiếng Anh trong trường phổ thông: Còn nhiều hạn chế

Trình độ giáo viên chưa đáp ứng yêu cầu, thiếu giáo viên bản xứ, phòng học, phương tiện còn hạn chế... là những khó khăn trong việc dạy và học tiếng Anh ở trường phổ thông hiện nay, được nêu lên tại buổi làm việc vào ngày 12-10, giữa Phó Chủ tịch UBND thành phố Đặng Việt Dũng với lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Đà Nẵng.

Học sinh cần được giao tiếp nhiều hơn bằng tiếng Anh để phát triển kỹ năng nghe, nói. Trong ảnh: Một giờ học của học sinh Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền, quận Liên Chiểu.

Giáo viên chưa đủ chuẩn

Theo thống kê của Sở GD&ĐT Đà Nẵng, hiện thành phố có 778 giáo viên tiếng Anh ở 3 bậc học: tiểu học, THCS, THPT. Trong đó có 624 giáo viên đạt chuẩn (chiếm khoảng 80%), còn lại là chưa đạt chuẩn. “Nhìn chung, đa số giáo viên tiếng Anh có đủ năng lực tham gia các hoạt động dạy và học ngoại ngữ. Tuy nhiên, kỹ năng giao tiếp, thực hành (nghe, nói) chưa tốt do môi trường sử dụng tiếng Anh chưa phổ biến, giáo trình còn nặng về lý thuyết, ngữ pháp, cách thi chưa phù hợp…”, ông Nguyễn Minh Hùng, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT nhận định.

Theo ông Hùng, thực tế cho thấy, quá trình đào tạo giáo viên ngoại ngữ, đặc biệt là bộ môn tiếng Anh trong suốt những năm qua tại các cơ sở giáo dục đào tạo đại học, cao đẳng chưa thật sự hiệu quả. Bên cạnh đó, một bộ phận giáo viên lớn tuổi nên hạn chế về sức khỏe cũng như khả năng tiếp thu kiến thức, tiếp cận ứng dụng công nghệ thông tin trong soạn giảng, ngại đổi mới phương pháp, thụ động trong truyền đạt kiến thức, ngại trao đổi rèn luyện kỹ năng giao tiếp nên một số tiết học không đáp ứng được yêu cầu.

Đồng quan điểm này, ông Phạm Đình Sơn, Trưởng phòng GD&ĐT quận Thanh Khê cho rằng, đội ngũ giáo viên tiếng Anh hiện nay có một số chuyển từ tiếng Nga sang nên kiến thức tiếng Anh chưa chuẩn. Cách đào tạo, bồi dưỡng giáo viên đạt chuẩn thiếu nhất quán và vẫn chưa đánh giá đúng năng lực ngôn ngữ của giáo viên tiếng Anh. Còn theo bà Trần Thị Thúy Hà, Trưởng phòng GD&ĐT quận Hải Châu, thực tế tại một số trường, các phòng học ngoại ngữ, phương tiện luyện nghe, nói còn hạn chế, thiếu phòng chức năng để thực hành. Ngoài ra, hiện nay chương trình sách giáo khoa theo Đề án Ngoại ngữ quốc gia 2020 còn khó so với một số đối tượng học sinh, nhất là ở những vùng khó khăn.

Nhiều ý kiến cho rằng, cần có chính sách, cơ chế để giáo viên phải đáp ứng được các quy định về chuẩn năng lực mới có thể bảo đảm chất lượng bộ môn; đồng thời cần có chính sách hoặc cho phép các trường phối hợp với các đơn vị trong và ngoài nước nhằm tăng cường thêm tiết tiếng Anh ngoài giờ chính khóa, đẩy mạnh mở rộng xã hội hóa nhằm tạo điều kiện cho giáo viên bản xứ giảng dạy ngoại khóa tại các trường phổ thông.

Cần linh hoạt, sáng tạo trong cách làm

Ông Phạm Đình Sơn cho rằng, trong điều kiện giáo viên còn hạn chế về kỹ năng nghe, nói tiếng Anh như hiện nay, việc tăng cường giao lưu với các sinh viên, tình nguyện viên nước ngoài là cần thiết. “Hiện nay, trên địa bàn quận có nhiều trường, đơn cử như Trường tiểu học Huỳnh Ngọc Huệ có sinh viên người Canada đến tham gia giao lưu thường xuyên nên việc nghe, nói tiếng Anh của học sinh trong trường tiến bộ rõ rệt. Đây là cách rất hay để tăng cường khả năng tiếng Anh cho học sinh”, ông Sơn nói.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Đặng Việt Dũng cho rằng, việc dạy và học tiếng Anh nhiều lúc chưa được triển khai đồng bộ do thiếu kinh phí, chương trình chưa phù hợp, thực hiện nửa chừng... Việc thi cử còn nghiêng về thi viết là chủ yếu, ít thi nghe, nói nên hiệu quả chưa cao. “Phải làm sao cho học sinh giao tiếp với người nước ngoài càng nhiều càng tốt nhằm tăng cường kỹ năng nghe, nói; đồng thời không nên quá lệ thuộc vào giáo trình của Bộ GD&ĐT, cần mạnh dạn thay đổi, linh hoạt sáng tạo trong cách làm. Làm sao để 10 năm nữa, chúng ta có những công dân nói tiếng Anh lưu loát và không còn e ngại khi giao tiếp với người nước ngoài”, Phó Chủ tịch Đặng Việt Dũng nói.

Ông Đặng Việt Dũng lưu ý, việc tăng cường năng lực, trình độ chuyên môn cho giáo viên tiếng Anh là quan trọng nhất và phải có chính sách, biện pháp cụ thể; đồng thời, tăng cường các câu lạc bộ tiếng Anh trong trường học và có thể mời thêm các học viên của Đề án 922 đã từng học ở nước ngoài về tham gia giao lưu 1 tuần/lần để giúp học sinh luyện tiếng Anh. Việc xã hội hóa trong dạy, học tiếng Anh phải tính tới yếu tố vùng miền để các em vùng sâu, xa cũng được hưởng thụ.

Bài và ảnh: PHƯƠNG TRÀ