ĐNĐT - Triển lãm chuyên đề “Hình tượng sư tử và nghê trong nghệ thuật điêu khắc cổ Việt Nam” lần đầu tiên tổ chức tại Đà Nẵng đã chính thức khai mạc ngày 12-12, thu hút sự quan tâm của đông đảo các nhà nghiên cứu, người dân, đặc biệt là các cơ sở sản xuất đá mỹ nghệ Non nước.
 |
| Người nghệ nhân xưa rất chú ý đến đường nét hoa văn, trau chuốt từng họa tiết trênh hình tượng sư tử và nghê. |
Gần 60 hiện vật từ các thời Lý, Trần, Hậu Lê đến Nguyễn, được tạo tác bằng các chất liệu như đá, gốm, sành, gỗ, đồng và một số tư liệu, tài liệu khoa học, các bản vẽ đạc họa... giới thiệu đến công chúng những nét tinh hoa độc đáo của kho tàng di sản nghệ thuật tạo hình của dân tộc.
Có thể thấy, dù trên bất kỳ chất liệu nào, người nghệ nhân xưa đều chú ý đến đường nét hoa văn, trau chuốt từng họa tiết trên linh vật.
Cũng qua các hiện vật được trưng bày, người xem thấy được những nét khác biệt giữa hình tượng linh vật sư tử ngoại lai so với hình tượng sư tử và nghê thuần Việt.
Nét thuần Việt được thống nhất trong các các tượng linh vật như hình khối đơn giản, không phô diễn cơ bắp; tượng nghê của Việt Nam đầu ngẩng cao như hoan hỷ, chào đón. Ngoài ra, trên thân nghê, các đường vân là biểu tượng của mây, sấm chớp, nguồn nước, thể hiện đúng nền văn minh nông nghiệp lúa nước của cha ông với ước muốn cầu mong mưa thuận, gió hòa.
Trong các di tích, đình, đền, chùa... người Việt luôn đặt tượng nghê “chầu” nhau (mặt quay vào), còn ở Trung Quốc hay một số quốc gia khác họ thường đặt tượng sư tử thế đứng trực (mặt quay ra). Cách sắp đặt này của cha ông ta thể hiện sự hòa đồng, giao thoa giữa thế giới thần linh và con người, giữa chủ và khách...
Theo cảm nhận của khách tham quan, triển lãm có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong bối cảnh người dân còn khá mập mờ thế nào là linh vật ngoại lai, thế nào là linh vật thuần Việt, góp phần định hướng thẩm mỹ cho công chúng Đà Nẵng.
Ngoài ra, đây cũng là cơ hội để các nghệ nhân làng nghề đá Non Nước tham khảo và vận dụng, sáng tạo dựa trên các hình tượng sư tử và nghê mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Triển lãm kéo dài đến ngày 23-12.
Tin và ảnh: NGỌC HÀ
