Thực phẩm chức năng (TPCN) là những sản phẩm có tác dụng phục hồi, duy trì và tăng cường chức năng của một hay nhiều bộ phận cơ thể. Tác dụng của TPCN cũng giúp tăng cường dinh dưỡng và sức đề kháng để giảm bớt mệt mỏi và chống lại bệnh tật, nhưng không thể chữa khỏi bệnh như một số thông tin đồn thổi.
Hiện nay, công tác quản lý và kiểm soát đối với dòng sản phẩm này của cơ quan chức năng còn lỏng lẻo, tạo kẽ hở cho doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng này dễ dàng trục lợi.
Người dân cần thận trọng với thực phẩm chức năng. TRONG ẢNH: Giới thiệu một số sản phẩm thực phẩm chức năng tại Hội nghị VSATTP thành phố. |
Ông Trương Quốc Khanh, Trưởng khoa Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) thuộc Trung tâm Y tế dự phòng thành phố cho biết, hiện nay trên địa bàn thành phố vẫn chưa có cơ sở hay doanh nghiệp nào đăng ký sản xuất thực phẩm chức năng. Hiện tại, mới chỉ có 4 cơ sở bày bán thực phẩm chức năng được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP của ngành Y tế. Trong khi đó, số lượng cơ sở kinh doanh mặt hàng này theo ông Khanh khoảng trên dưới 10 cơ sở.
Trong đợt kiểm tra công tác bảo đảm VSATTP được tiến hành vào giữa cuối tháng 4 vừa qua, Thanh tra Sở Y tế thành phố đã phát hiện 2 trong số 4 cơ sở kinh doanh thuốc tân dược bày bán TPCN nhưng chưa được cấp phép kinh doanh dòng sản phẩm này. Hai trường hợp còn lại vi phạm các quy định về bày bán thực phẩm chức năng để chung với thuốc và một số sản phẩm khác lại không ghi công dụng cụ thể và chức năng bao bì của sản phẩm. Một cán bộ làm công tác thanh tra Sở Y tế thành phố cho rằng, mặc dù các sai phạm không lớn, chủ yếu là vi phạm hành chính nhưng việc bày bán “chui” do thiếu hiểu biết của các chủ sơ sở đối với mặt hàng này là sai nguyên tắc về quản lý Nhà nước và cần phải được xử lý nghiêm theo quy định.
Cho đến nay, một số lượng không nhỏ TPCN được kinh doanh dưới dạng bán hàng đa cấp. Thực tế trong thời gian qua cho thấy, hình thức kinh doanh này đang bị biến tướng để móc túi người tiêu dùng. Thống kê chưa đầy đủ, hiện các doanh nghiệp sản xuất TPCN có tới 200 ngàn cộng tác viên trong cả nước tham gia bán hàng đa cấp và mức giá chênh lệch giữa mỗi cấp có khi lên đến gần chục lần. Còn nhớ trong năm 2006, một mạng lưới có đến vài chục nhân viên bán hàng đa cấp kinh doanh sản phẩm thực phẩm chức năng trên địa bàn thành phố đã bị phát hiện và xử lý kịp thời. Tuy nhiên, việc thanh tra, kiểm tra TPCN hiện nay chưa được tiến hành thường xuyên liên tục, do vậy, một số nơi mặt hàng này vẫn được bày bán ngang nhiên nhưng không bị phát hiện và xử lý kịp để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Ông Nguyễn Ngọc Nga, Phó Chánh Thanh tra Bộ Y tế cho biết, nguy hiểm nhất là TPCN được quảng cáo quá sự thật khiến nhiều người nhầm tưởng đây là một loại thần dược chữa bách bệnh. Trên thực tế đã có nhiều người tiêu dùng, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa khi mắc bệnh đã mua TPCN về tự điều trị. Hậu quả là bệnh ngày càng trầm trọng hơn và khi được đưa đến cơ sở y tế thì đã quá muộn.
Do vậy nếu không cảnh giác và thận trọng thì sự nguy hại của TPCN là rất khó lường. Không phải ngẫu nhiên mà Tháng hành động vì chất lượng ATVSTP năm 2008 diễn ra từ ngày 15-4 đến ngày 15-5 có chủ đề: “Thực phẩm chức năng - Hiểu đúng, làm đúng và dùng đúng”. Theo Bộ Y tế, mục đích của Tháng hành động này nhằm nâng cao nhận thức toàn xã hội về vai trò, tác dụng của TPCN và hiệu quả của công tác quản lý VS ATTP đối với sản phẩm này.
Bài và ảnh: VIỆT DŨNG