Thời gian qua, nhiều người qua cầu Hòa Xuân rất bức xúc khi thấy nước thải chảy ra từ Trạm xử lý nước thải Hòa Cường nhuộm đen cả một khoảng sông Cẩm Lệ. Trong khi đó, người dân khu vực tổ 56, phường Hòa Minh lại bức xúc vì nước thải chảy ra từ Trạm xử lý nước thải Phú Lộc có mùi hôi nồng nặc.
 |
| Công ty Thoát nước và XLNT Đà Nẵng thị sát khu vực nước đen trên sông Cẩm Lệ và tiến hành lấy mẫu nước. |
Màu nước đen khó hiểu
Theo quan sát của chúng tôi từ phía cầu Hòa Xuân, nước thải chảy ra từ Trạm xử lý nước thải (XLNT) Hòa Cường có màu đen, loang rộng, phân biệt với màu phù sa của sông Cẩm Lệ và từng dòng nước đen đúa theo dòng chảy của sông trôi từ từ về phía hạ lưu. So với trước đây, đứng ở khu vực này không còn nghe mùi hôi, không thấy bọt trắng xuất hiện nữa, song về màu nước đen đúng là rất quan ngại…
Trạm XLNT Hòa Cường được đưa vào vận hành từ tháng 12-2007, thu gom nước thải sinh hoạt của cả quận Hải Châu về xử lý đạt chất lượng tiêu chuẩn và khử mùi hôi trước khi xả ra sông Cẩm Lệ. Theo ông Mai Mã - Giám đốc Công ty Thoát nước và XLNT Đà Nẵng, trong điều kiện của thành phố, 4 trạm XLNT được thiết kế, vận hành theo công nghệ yếm khí, XLNT đạt chuẩn B và có chi phí vận hành chỉ 1.000 đồng/m3 nước thải. Đối với Trạm XLNT Hòa Cường, tháng 4-2010, thành phố đồng ý cho một công ty dùng chất hóa học FeCl3 để khử mùi, mùi hôi giảm đáng kể nhưng màu nước chảy ra lại đen ngòm.
Công ty Thoát nước và XLNT đã yêu cầu dừng dùng hóa chất FeCl3 và chuyển sang xử lý bằng hoạt chất LTH (chế phẩm xúc tác tăng nhanh quá trình chuyển hóa) khắc phục được mùi và cho màu nước chuẩn B. Cũng theo ông Mai Mã, hiện nay không phải nước thải chảy ra sông Cẩm Lệ có màu đen, mà là do ánh xạ với nền đất có màu đen sau đợt xử lý với hóa chất FeCl3 nên nhìn từ ngoài vào có cảm giác thấy màu đen. Trạm XLNT Hòa Cường vẫn thường xuyên lấy mẫu nước thải đầu vào và đầu ra để so sánh. Ông Mai Mã cũng đưa cho chúng tôi xem chai nước lấy ở cửa xả ra sông Cẩm Lệ, dễ dàng thấy nước trong bình thường.
Ông còn dẫn chúng tôi ra bờ sông Cẩm Lệ để tận mắt chứng kiến mẫu nước lấy lên từ miệng cửa xả vẫn trong bình thường như mẫu nước trước. Riêng mẫu bùn và đất cuốc lên, có màu đen và dày. Ông Mai Mã cho rằng: “Màu đen là xác chết của vi sinh vật do xử lý bằng FeCl3”. Chúng tôi đứng rất sát với miệng cửa xả nhưng không ngửi thấy mùi hôi. Để có được kết quả này, Trạm XLNT Hòa Cường đã tích cực thu khí và khử mùi bằng dung dịch Enchoice.
Tuy nhiên, màu nước đen chảy ra phân biệt với màu phù sa nước sông mới thật khó lý giải. Đứng sát mép nước sông, ông Mai Mã trầm ngâm hồi lâu rồi cho biết sẽ hút bùn đen xung quanh miệng cống, để không còn cảm giác nhìn nước có màu đen do ánh xạ với bùn đen. Song khi quan sát kỹ mẫu nước lấy lên, nhận thấy có thành phần rất nhỏ màu đen trong nước. Có thể khi lớp nước dày, nhiều thành phần rất nhỏ này gây nên màu nước đen, rất cần sự vào cuộc của các cơ quan chức năng để phân tích mẫu nước, có giải pháp xử lý thành phần đen rất nhỏ và khó hiểu trong nước thải nhuộm đen cả một khoảng sông.
Dân lấp cống xả, không cho khơi cống
Thời gian qua, người dân khu vực tổ 56, phường Hòa Minh rất bức xúc vì nước thải chảy ra từ Trạm xử lý nước thải Phú Lộc có mùi hôi thối. Theo ông Mai Mã, năm 2009, khi công ty nhận bàn giao Trạm XLNT Phú Lộc, lúc đó chỉ có một đường ống xả lộ thiên ra sông Phú Lộc có rất nhiều bọt và mùi hôi nồng nặc (do công nghệ kỵ khí). Công ty đã đề xuất và làm một ống xả cho nước sông ngập, giảm được bọt lẫn mùi hôi, nhưng vẫn thường xuyên dùng bằng dung dịch Enchoice để khử mùi, giảm mùi hôi của nước thải chảy ra.
Để giải quyết căn bản, đầu năm 2010, công ty kiến nghị UBND thành phố và Ban Quản lý Dự án cơ sở hạ tầng ưu tiên nối ống xả này thẳng ra ngoài vịnh Đà Nẵng để phân tán mùi và khỏi gây bức xúc cho người dân khu vực tổ 24 và 25, phường Thanh Khê Tây. Tuy nhiên, đến nay chưa thực hiện được thì vừa qua sóng biển đã bồi lấp cát kín miệng ống xả dưới sông. Nhân viên công ty đến khơi ra thì người dân ngăn cản, họ còn tháo nắp gang miệng cửa xả, thả các bao cát nhằm lấp kín miệng cửa xả…
Cách đây 2 tuần, Sở Giao thông-Vận tải, Sở Tài nguyên-Môi trường, UBND quận Thanh Khê, phường Thanh Khê Đông và công ty đã tiến hành họp dân trong khu vực, vận động nhân dân cho công ty tiến hành khơi ống xả, nếu không từ đây đến Tết, nước thải sẽ tràn lên và do ngậm mùi lâu ngày sẽ có mùi rất hôi thối. Thế nhưng người dân lại đưa ra điều kiện là phải làm ngay ống dẫn nước thải ra ngoài vịnh (cách miệng ống xả cũ 200m). Nhưng đây là dự án thuộc Dự án cơ sở hạ tầng ưu tiên (giai đoạn 2) nên chưa biết ngày nào triển khai được, trong khi hiện nay nước thải đã xì lên đường Phan Phu Tiên.
Do bị chặn, nước thải đã qua xử lý tràn về hố ga tổng và chảy ra cửa xả khẩn cấp, gây mùi hôi thối cho khu vực tổ 56, phường Hòa Minh vì ngậm mùi lâu. “Càng gần đến Tết thì nước ngậm mùi lâu càng hôi thối và nước tích nhiều dễ tràn lên đường. Lúc đó, sẽ gây rất nhiều phiền toái cho đời sống người dân. Do đó, người dân trong khu vực cần sớm tạo điều kiện cho Công ty Thoát nước và XLNT khơi thông cát đang lấp ống xả. Công ty sẽ làm một giàn phun sương, đặt 2 máy bơm phun sương để khử mùi 24/24 giờ tại miệng cửa xả, bảo đảm không còn mùi hôi, hoàn thành trước Tết!” - ông Mai Mã tha thiết.
Bài và ảnh: HOÀNG HIỆP
