Trong khi các cơ quan chức năng có nhiều lý do để giải thích nguyên nhân trì trệ dự án khu căn cứ cách mạng (KCCCM) K20, hàng chục hộ dân sống trong vùng lõi KCCCM này vẫn ngày đêm đối mặt với ô nhiễm môi trường, nhà cửa xuống cấp, ngập vào mùa mưa...
 |
| Sâu trong xóm Mồ côi, vẫn còn đó những hình ảnh chuồng bò, ngập úng, tối đen (chưa có điện chiếu sáng) và nhếch nhác... |
Trở lại KCCCM K20 vào những ngày đầu năm 2016, đứng từ khu dân cư (KDC) Nam Việt Á nhìn vào thấy con đường từ ngoài dẫn vào làng đến Nhà truyền thống K20 khang trang, sạch đẹp. Cổng chào cao, lớn, rộng thênh thang. Có thể thấy nhiều ngôi nhà, nhà thờ tộc (thuộc dự án Bảo tồn, tôn tạo KCCCM K20) lên màu ngói mới, tường trắng đẹp đẽ...
Tuy nhiên, những thứ đẹp đẽ, nổi bật đó chỉ là một phần “thấy được” của dự án đã triển khai và hoàn thành giai đoạn 1. Bao nhiêu nhánh đường xương cá, hệ thống thoát nước, thậm chí còn nhiều chuồng nuôi bò, heo, gà, vịt của người dân vẫn ngày đêm ứ đọng theo nước... đọng, để rồi bốc mùi hôi, gây ô nhiễm môi trường.
Hơn nữa, suốt bao năm nay, xóm Mồ côi (tên gọi khác của KCCCM K20) có lẽ là một trong số ít KDC ở thành phố chưa có điện đường. Người dân thường xuyên kiến nghị “những người có trách nhiệm” để mong dự án sớm được triển khai, hoàn thành. Bao nhiêu kỳ họp HĐND từ năm 2013 đến nay là bấy nhiêu ý kiến cử tri của xóm Mồ côi và UBND phường Khuê Mỹ (quận Ngũ Hành Sơn) kiến nghị gửi đến lãnh đạo thành phố cùng các cơ quan chức năng.
Ruồi, muỗi, chuột, nước tù đọng, mưa ngập, bùn, nhà cửa xuống cấp, đường bê-tông trong xóm cũng nứt nẻ, hư hỏng nhiều... là hiện trạng đang tồn tại ở xóm Mồ côi. Tình trạng chăn nuôi gia súc, gia cầm (chưa có quy định cấm) vẫn tồn tại mặc nhiên càng làm những vấn đề trên thêm nhức nhối.
Ông Ngô Đình, ông Trần Viết Ty, những người dân ở xóm cho hay, nhà cửa bị bí “ngâm” nước, chảy rỉ rả từ trong nhà ra ngoài sân. Do ẩm thấp nên tường, nền nhà mốc meo, mọc rêu, không khí trong nhà luôn ẩm ướt. “Chúng tôi chỉ mong dự án triển khai dứt khoát để người dân sớm thoát khỏi cảnh bí bức, có môi trường sống tốt hơn và... bình thường như các KDC khác của thành phố”.
Bà Trần Thị Mẫn, Bí thư Đảng ủy phường Khuê Mỹ cho biết, hằng ngày bà phải nghe “kêu ca” vì sao không kiến nghị để thành phố sớm hoàn thành dự án. “Những bất cập tồn tại do dự án chậm triển khai (giai đoạn 2) là có thực. Người dân bức xúc là hợp lý. Chúng tôi cũng mong muốn dự án sớm hoàn thiện để giải quyết dứt điểm các tồn tại về ô nhiễm môi trường, ngập úng cục bộ, chăn nuôi gia súc ảnh hưởng đến môi trường sống cũng như mỹ quan của khu di tích. Về lâu dài khai thác tiềm năng du lịch tâm linh. Thực trạng hiện nay sẽ rất hạn chế du khách (nhiều đoàn khách nước ngoài) đến tham quan tại nơi này”, bà Mẫn nói.
Cũng theo bà Mẫn, trong năm 2015, mặc dù có thông tin được phân bổ 5 tỷ đồng để thực hiện giai đoạn 2, nhưng thực tế không có hạng mục nào được triển khai.
Năm 2011, UBND thành phố ra Quyết định số 9008/QĐ-UBND phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình Bảo tồn, tôn tạo KCCCM K20 tại phường Khuê Mỹ do Sở VH-TT&DL làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư trên 36 tỷ đồng, nguồn vốn ngân sách Trung ương 50% và ngân sách thành phố 50%, tổng diện tích đất quy hoạch dự án là 60.302m2.
Theo Quyết định 9008/QĐ-UBND, giai đoạn 1 thực hiện từ năm 2011-2012, đến nay đã hoàn thành. Giai đoạn 2 thực hiện trong năm 2013, đầu tư các hạng mục còn lại gồm các tuyến giao thông, hoàn thiện cấp nước, điện và chiếu sáng, hồ điều tiết, bãi đỗ xe, thiết bị chống cháy, xử lý chất thải, xây dựng và cải tạo một số nhà dân trong khu vực. Đến nay, giai đoạn 2 của dự án hoàn toàn chưa triển khai.
Ông Trần Quang Thanh, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL (đơn vị chủ đầu tư), cho biết, việc dự án (giai đoạn 2) chậm triển khai do quá trình thẩm định hồ sơ bị kéo dài. Trong năm 2015, dự án được phân bổ 5 tỷ, nhưng sau đó giảm xuống còn 1 tỷ đồng, hoàn thiện các hạng mục còn lại của giai đoạn 1.
Đến nay, các hồ sơ liên quan đã thẩm định xong, chỉ còn chờ thành phố phê duyệt việc lựa chọn nhà thầu thi công. Thành phố cũng đã phân bổ 9 tỷ đồng (trong đó có 1 tỷ đồng thực hiện đền bù giải tỏa, 8 tỷ đồng thực hiện các hạng mục của dự án) đầu tư để hoàn thiện giai đoạn 2 của dự án; dự kiến cuối tháng 3, đầu tháng 4, các nhà thầu sẽ triển khai thi công.
Bài và ảnh: TRỌNG HUY
