Cảnh báo tình trạng thu thập trái phép thông tin cá nhân qua căn cước công dân và chứng minh nhân dân

ĐNO - Công an thành phố vừa có công văn gửi công an các đơn vị, địa phương thông báo về hoạt động thu thập trái phép thông tin cá nhân để tuyên truyền nâng cao cảnh giác cho người dân trước thủ đoạn mới của tội phạm.

Công an thành phố cho biết, thời gian qua, hoạt động thu thập, mua bán trái phép thông tin cá nhân qua căn cước công dân (CCCD), chứng minh nhân dân (CMND) của người dân diễn biến phức tạp tại một số địa phương.

Theo thông báo của các cục nghiệp vụ Bộ Công an, đây là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh tội phạm, nhất là tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, đánh bạc, tổ chức đánh bạc… ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình an ninh, trật tự tại các địa phương.

Hiện nay, CCCD có chứa mã QR và chíp điện tử, đây là điểm lưu trữ rất nhiều thông tin cá nhân quan trọng về nhân thân và các loại giấy tờ liên quan đến chủ sở hữu CCCD. Vì vậy, chỉ cần có được những thông tin này, đối tượng tội phạm sử dụng công nghệ cao có thể dễ dàng thực hiện các mục đích xấu, các hành vi vi phạm pháp luật mà chủ sở hữu không hề hay biết.

Sau khi có thông tin cá nhân từ thẻ CCCD, đối tượng tội phạm sẽ thực hiện các ý đồ, hành vi như: mua bán, trao đổi thông tin cá nhân của chủ sở hữu cho người khác; đăng ký mở các tài khoản trực tuyến để chiếm đoạt tài khoản thông qua hình thức vay vốn ngân hàng, công ty tài chính; thực hiện các khoản vay nợ trên app; đăng ký thuê bao điện thoại trả sau để sử dụng một cách vô tội vạ; thậm chí tạo lập thông tin từ chủ sở hữu trên các trang mạng xã hội (facebook, zalo, tiktok...) để nhắn tin mượn tiền, chuyển khoản cho người thân, bạn bè của chủ sở hữu để chiếm đoạt tài sản...

Cùng với đó, các app cho vay tiền online hiện nay có thủ tục rất đơn giản, chỉ cần chụp hình ảnh CCCD hay CMND hai mặt là có thể thực hiện được hợp đồng vay tiền. Thủ tục này bỏ qua khâu xác minh chính chủ nên tạo kẽ hở cho các đối tượng lợi dụng tìm cách lấy thông tin cá nhân của người khác, chụp ảnh và gửi vào những ứng dụng này để vay tiền và chiếm đoạt để đăng ký mã số thuế ảo cho nhân viên công ty, nhằm qua mặt cơ quan chức năng...

Ngoài ra, các đối tượng phạm tội thường lợi dụng sự thiếu hiểu biết của một số người dân, đưa ra nhiều lý do để lừa xin chụp ảnh CCCD hoặc giả danh nhân viên của các công ty viễn thông, điện lực... đến xin chụp ảnh với lý do đăng ký các thuê bao, tài khoản chính chủ (có thể trả cho người dân từ 100.000 đồng - 500.000 đồng trên mỗi CCCD, CMND được chụp) nhằm mục đích lấy cắp thông tin...

Hơn nữa, một số cá nhân thiếu cảnh giác chia sẻ hình ảnh CCCD lên mạng xã hội hoặc cho người khác mượn CCCD mà không cần biết lý do, từ đó bị các đối tượng xấu lợi dụng, thu thập thông tin từ CCCD để thực hiện ý đồ xấu.

Trên địa bàn thành phố đã xuất hiện một số doanh nghiệp lợi dụng việc thực hiện các dự án như: nâng cao sức khỏe cộng đồng, chương trình tuyển dụng các cộng tác viên mẫu ảnh..., tự ý đến các địa phương gặp gỡ người dân để xin chụp ảnh CCCD mà không xin phép các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương sở tại.

Trước tình hình trên, Công an thành phố đề nghị công an các đơn vị, địa phương tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân trên địa bàn biết để nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động bảo vệ thông tin cá nhân trên thẻ CCCD.

Đồng thời, tuyên truyền đến người dân trên địa bàn các phương thức, thủ đoạn hoạt động phạm tội của các đối tượng lợi dụng lấy cắp thông tin từ CCCD, CMND cách thức xử lý với các trường hợp bị lấy cắp thông tin từ CCCD, CMND và các hành vi lừa đảo trên không gian mạng.

Bên cạnh đó, tuyên truyền người dân tuyệt đối không được đăng tải, chia sẻ hình ảnh, thông tin cá nhân trên CCCD lên mạng xã hội và cung cấp thông tin CCCD cho các dịch vụ trên không gian mạng không bảo đảm an toàn hoặc cho người lạ thuê, mượn, xin chụp ảnh CCCD mà không có mục đích rõ ràng. Trường hợp khi người dân bị mất CCCD cần đến cơ quan công an để cấp lại theo quy định, tránh trường hợp thông tin từ CCCD đã mất bị lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật.

Song song đó, công an các đơn vị, địa phương tiến hành rà soát, kiểm tra trên địa bàn theo dõi phụ trách hiện có việc thu thập thông tin cá nhân, chụp ảnh CCCD, CMND của người dân nhằm phục vụ mục đích xấu, vi phạm pháp luật để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra…

LÊ HÙNG