Dân số Cuba chưa tới 12 triệu người nhưng có đến 5,1 triệu công chức Nhà nước. Chủ tịch Raul Castro quyết định tiến hành hiện đại hóa nền kinh tế sâu rộng nhất kể từ năm 1960 đến nay khi bắt đầu cho nghỉ việc 500 nghìn người từ nay đến hết tháng 4 năm tới và sau đó sẽ có thêm một đợt “giảm biên chế” với số lượng tương tự. Cuba quyết định mở cửa kinh tế tư nhân nhằm đưa nền kinh tế đất nước rẽ qua một hướng mới và tiến lên phía trước.
 |
|
Người dân Cuba phấn khởi đọc thông tin về quyết định hiện đại hóa nền kinh tế của Chủ tịch Raul |
Chủ tịch Raul Castro khẳng định quyết định cải cách kinh tế là muốn đưa đất nước Cuba phát triển như các nước khác. Trong cuộc họp Quốc hội tháng trước, Chủ tịch Raul Castro đã nói rằng “Chúng ta phải xóa quan niệm chỉ có Cuba là nước duy nhất trên thế giới này, người dân có thể sống mà không cần làm việc”. Do đó, ông Raul muốn nền kinh tế Cuba có sự thay đổi mang tính đột phá mà bắt đầu bằng chính những công chức Nhà nước nhằm thoát khỏi tình cảnh Chính phủ đã phải bao cấp cho bộ máy cồng kềnh và quan liêu.
Tuy mức lương quy đổi chỉ được khoảng 20 USD/tháng nhưng người dân Cuba hầu như yên phận công chức. Tỷ lệ thất nghiệp năm ngoái của Cuba là 1,7%, tức là không tăng suốt 8 năm qua. Điều đó phản ánh thực tế là hàng nghìn người Cuba không hề có ý định tìm việc làm vì lương quá thấp. Họ yên phận với chuyện được Nhà nước miễn phí chăm sóc y tế và giáo dục, trợ cấp lương thực và nhà ở.
Kể từ khi kế nhiệm anh trai Fidel cách đây hai năm, Chủ tịch Raul luôn cam kết tập trung xây dựng Cuba vững mạnh hơn bằng nền kinh tế năng động khi tạo cơ hội cho người dân làm ăn thuận lợi hơn ngoài Nhà nước. Chính phủ cũng đã giao hàng chục nghìn mẫu đất nông nghiệp cho nông dân và bắt đầu giải phóng thị trường vật tư nông nghiệp. Ông cũng cho nới lỏng các hạn chế về điện thoại di động và các đồ điện tử khác, tạo ra nhiều lĩnh vực cho kinh tế tư nhân và mở rộng hệ thống taxi, khuyến khích mô hình hợp tác xã trong chăn nuôi động vật, trồng hoa quả, sửa chữa xe và nghề xây dựng.
 |
|
Chính phủ khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân |
Rất nhiều chuyên gia kinh tế đánh giá quyết định hiện đại hóa nền kinh tế của Chủ tịch Raul là “cần thiết và không thể chậm trễ nữa”, bởi Nhà nước không thể và cũng không nên tiếp tục hỗ trợ cho các công ty. Cắt giảm nửa triệu công chức là quyết định táo bạo và mang tính đột phá nhằm đẩy mạnh khu vực kinh tế tư nhân trong nền kinh tế xã hội chủ nghĩa. Chính phủ Cuba hướng người dân phát triển hai ngành nghề cần nhiều nhân công, lao động, nhất là sản xuất đồ dùng gia đình và may mặc. Đó là hai ngành nghề nhẹ nhàng cho bước đầu hòa nhập, song cũng giải quyết được số lượng công chức dôi dư.
Quyết định cắt giảm mạnh số lượng công chức Nhà nước được đa số người dân Cuba đón nhận hết sức tích cực, mặc dù không ít người coi đây là cú sốc lớn. Đó cũng là lúc mọi người phải thay đổi về cách nghĩ trong công việc. Chẳng hạn một người thợ cắt tóc cũng phải biết rằng từ nay trở đi nếu không làm hài lòng khách hàng sẽ mất dần khách. Nhưng những cải cách này ban đầu tương đối hạn chế bởi vì theo các nhà phân tích thì nền kinh tế Cuba vẫn đang phải vật lộn với cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu và hậu quả thiên tai cách đây hai năm vẫn còn. Tuy nhiên, phải nhìn nhận rằng đó là cú đột phá mang lại nhiều niềm hy vọng cho người dân Cuba.
ANH THƯ
