Được coi là một trong những tác phẩm hay nhất của Frances Hodgson Burnett trong những sáng tác dành cho thiếu nhi, Khu vườn bí mật (*) đang có sức hút lạ kỳ với các em nhỏ.
Ở đây, cô bé bắt đầu phải tập cách quen dần với những nguyên tắc cứng nhắc của trang viên, nơi có đến cả ngàn căn phòng nhưng hàng trăm cánh cửa không bao giờ được mở. Nơi có khu vườn đã đóng cửa, bỏ hoang suốt 10 năm từ khi người vợ yêu dấu của bác Archilbald Craven qua đời. Từ một cô bé cô đơn Mary đã mở lòng mình với mọi người xung quanh và dần tìm thấy những người bạn của mình như ông lão làm vườn Ben Weatherstaff, con chim ức đỏ, cậu Dickon và chị của cậu – người hầu Martha cùng với mẹ và những đứa em của họ. Mary cũng phát hiện ra người anh họ Colin ốm yếu, luôn gào khóc vì nghĩ rằng mình sắp chết.
Trong một lần dạo chơi, cô bé được con chim ức đỏ chỉ cho chỗ giấu chiếc chìa khóa vào khu vườn bí mật bị khóa suốt 10 năm qua. Chính khu vườn này đã dần làm thay đổi tất cả, từ sự cáu kỉnh, kiêu kỳ của Mary lẫn sự yếu đuối, bi quan của cậu chủ Colin. Chính Mary đã cùng Dickon, cậu bé có thể nói chuyện với mọi loài động vật bằng ngôn ngữ của chúng và Colin đã làm sống lại cả khu vườn bỏ hoang bằng những hạt giống hoa và những giờ rảnh rỗi chúng đã dọn dẹp, chăm sóc cho khu vườn. Nhờ bí mật này, Colin phát hiện ra mình đã tự đi được trên đôi chân của mình mà không cần đến người khác. Cả khu vườn như bừng sáng, tràn đầy hương sắc khi mùa xuân về.
Đây là câu chuyện được miêu tả hết sức trong trẻo, dễ thương dành cho các em. Có thể thấy Hodgson Burnett đã dành một tình yêu sâu sắc đối với thiên nhiên khi bà tả cây cỏ, muông thú với những nét mềm mại đáng yêu. Chính cuộc sống yên bình ở vùng Yorkshire với những khu vườn xinh đẹp, cánh đồng rộng mênh mông đã khơi gợi trong cô bé xấu tính những cảm xúc đẹp đẽ và em đã dần thay đổi được mình.
Đọc Khu vườn bí mật để cảm nhận sự thánh thiện, ngây ngô của con trẻ, để cùng khóc khi cậu bé Colin lúc nào cũng nghĩ rằng mình sắp chết hét thật to trong khu vườn bí mật “Tớ sẽ khỏe mạnh! Và tớ sẽ sống mãi!”; cùng Mary và Dickon say mê chăm chút những con thú. Và điều đặc biệt là khi đọc Khu vườn bí mật tôi chợt nhớ đến cuốn Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, cũng viết về trẻ con, củng đầy ắp sự hồn nhiên và trong trẻo. Người đọc cứ như thấy tuổi thơ của mình thấp thoáng đâu đó trong từng trang sách và như chính mình là nhân vật đang khám phá những điều kỳ diệu của cuộc sống.
Khu vườn bí mật được Francis Hodgson Burnett viết năm 1909. Bằng lối viết đầy say mê, giản dị, thân thuộc, với giọng kể dịu dàng, Hodgson Burnett đã khiến bao thế hệ hồi hộp, thú vị cùng mấy đứa trẻ phiêu lưu trong khu vườn bí mật, để được đắm mình vào thiên nhiên tươi đẹp và cùng nghiệm ra những giá trị của tình bạn, lòng kiên trì và sự tin tưởng. Có lẽ vì vậy mà suốt một trăm năm qua Khu vườn bí mật chưa khi nào thôi hấp dẫn bạn đọc mọi lứa tuổi.
Nhật Hạ
(*) Đọc Khu vườn bí mật của Frances Hodgson Burnett. Sách do NXB Văn học phát hành năm 2010.