Từ khi chia tách thành hai nước: Nga và Ukraina, họ đã bắt đầu có những cuộc tranh chấp về biên giới, đất đai lãnh thổ, thậm chí tranh giành nhau quyền làm chủ các ống dẫn dầu khí. Hiện nay Nga và Ukraina lại tranh chấp, tự đưa nhau vào tình thế khó xử khi tranh giành lẫn nhau quyền sở hữu các nhân vật anh hùng trong các truyện cổ tích, thần tiên.
 |
| Nhân vật Buratino trong truyện cổ tích của Alexei Tolstoi (ảnh trái). Ukraina và Nga đều giành quyền sở hữu với bánh Kolobok. |
Cuộc tranh cãi nổ ra sau khi một tổ chức ở Nga đưa lên mạng tấm bản đồ mang tên “a fairytale map of Russia”, bản đồ cổ tích nước Nga, còn gắn theo những nhân vật trong các truyện cổ tích, thần tiên trên các vùng miền với mục đích quảng cáo, thu hút du lịch. Tấm bản đồ xác định 17 thành phố, thị trấn với chú giải của tác giả rằng đó là những quê hương, nơi “chôn nhau cắt rốn” của hơn 20 nhân vật truyện cổ tích nổi tiếng và được yêu mến từ thời kỳ Liên Xô cũ gồm có vùng Kirov, Vologda, Kazan, Moscow, Kostroma… Cùng những nhân vật nổi tiếng trong truyện cổ tích Nga như Buratino, Ông già tuyết và người cháu trinh nữ, Chú thỏ Cheburrashka, Chú cá vàng…
Về phía tổ chức du lịch ở Ukraina, vào đầu năm nay, họ cũng in một bản đồ cổ tích với mục đích tương tự như ở Nga đã làm và còn có ý cáo buộc bản đồ truyện cổ tích Nga đã cố ý “cầm nhầm” ít nhất 3 nhân vật truyện cổ, truyện thần tiên trên thực tế là “di sản văn hóa dân gian” của Ukraina. Ông Marina Primenko, người sáng lập “bản đồ cổ tích” của Ukraina nói: “Thật là không may vì di sản văn hóa dân gian này lại không được xếp vào các tiêu chuẩn quốc tế và quyền sở hữu trí tuệ. Bởi vậy, chúng tôi thật lấy làm tiếc với những bạn đồng nghiệp người Nga rằng hãy quan tâm đến những “Nhân vật Anh hùng” trong truyện cổ tích có nguồn gốc của Ukraina và không thể loại bỏ họ ra khỏi bản đồ cổ tích của chúng tôi được”.
3 nhân vật trong truyện cổ tích trong cuộc tranh cãi này gồm câu truyện về hiệp sĩ thời trung cổ gọi là Ilya Muromets, một nhân vật có sức mạnh siêu phàm. Thứ hai là Speckled Hen, con gà mái đẻ trứng vàng mang tên Kurochka Ryaba và cuối cùng là Kolobok, cái “bánh ngọt biết nói” mang khuôn mặt hớn hở tươi cười, luôn ao ước những con vật khác đến ăn mình.
Cuộc tranh cãi giữa hai bên chưa đến hồi kết thúc.
Thực sự ra, chọn các nhân vật từ các câu chuyện cổ tích, thần tiên nổi tiếng để gắn xuất xứ và các tên vùng, miền trong nước để quảng bá du lịch nhiều nước trên thế giới đã làm và gặt hái nhiều thành công như ở Đức, Đan Mạch. Ở Đức các tour du lịch thì dựa vào xứ sở của Jakob và Wilhelm, hai nhân vật trong truyện cổ tích của hai anh em nhà Grimm hoặc các tuor đi về các vùng theo các câu chuyện cổ tích khác cùng tác giả. Ở Đan Mạch, tuor du lịch ăn khách nhất là đến nhà bảo tàng nhà tiểu thuyết Hans Christian Andersen, bậc thầy của thế giới về các câu chuyện cổ tích, thần tiên.
HOÀNG ĐẶNG
