Biết tôi thích bánh giò nên mỗi khi tôi ra Hà Nội, cô cháu gái thể nào cũng đãi ông chú vài chiếc sau khi đã cùng nhau lượn qua hết hàng quà này tới hàng quà kia. Khi về lại mua chục bánh gửi “biếu bà” - tức mẹ tôi, dặn bỏ lò vi sóng trước khi ăn cho nóng. Mẹ tôi đã già, lười ăn, tìm mọi cớ để tránh ăn.
Nhưng trước chiếc bánh giò nóng hôi hổi, mẹ tôi không một lần từ chối! Bánh ngon phần nhiều do nhân bánh. Đã đành bánh giò không khác - thịt heo, hành tím, mộc nhĩ, tiêu, nước mắm tạo thành hương vị khó quên. Nhưng bánh giò khác các loại bánh khác ở chỗ bột gạo được khuấy với nước hầm xương, nên miệng chưa đụng tới nhân đã thấy ngon, đã thấy chưa bao giờ chán bánh giò!
Ở Sài Gòn những năm gần đây cũng vài chỗ vài nơi có bán bánh giò. Sau miếng lá chuối là lượt nilon bọc bánh, mới nhìn đã thấy khó chịu, đã mất cảm tình. Ăn thử, thì bánh nhão, ít nhân, không ngon như khi nó ở ngoài Bắc. Như vậy, “di cư” vào Nam, như rất nhiều các loại quà bánh khác, bánh giò đã ít nhiều thay đổi. Nó như một cô gái đã trở thành cô dâu, về nhà người ta, thì “nhập gia tùy tục”!
Đà Nẵng những năm gần đây cũng đã bắt đầu “nhập cư” nhiều món trước đây không có. Những khi thèm, sáng tôi ghé chợ mua vài cái bánh dày kèm miếng chả chiên. Vợ đi vắng, muốn ăn đậu phụ tôi tìm một cô hàng xứ Bắc ở chợ để mua vài miếng đậu mịn hơn, hoặc giả ghé tới chỗ cậu trai nghe nói chính gốc dân Mơ tìm miếng đậu đã thành danh - đậu Mơ. Những buổi chiều ngon ngót bụng, nếu như đã chán bún giò đã chán bánh canh, tôi nhất định lấp đầy cái dạ dày bằng một đĩa bún chả hay bún ốc làm theo kiểu Bắc, nhớ câu thơ của Thạch Lam “Nghìn năm bảo vật đất Thăng Long/ Bún chả là đây có phải không?”... Không chỉ món ăn Bắc, nếu thích món ăn Hàn món ăn Nhật, nếu thèm các loại rong biển, các loại nấm, Đà Nẵng sẵn sàng đáp ứng ở quán Nhật này tiệm Hàn kia…
Nhưng Đà Nẵng không có bánh giò! Đà Nẵng có bánh gói, bánh nậm không biết đã vượt đèo Hải Vân vào “định cư” tự bao giờ. Rất có thể những thứ bánh gói lá chuối, lá dong này vốn là “đồng hương”, vốn gốc gác từ xứ Mường một ngày xa xưa nào đó. Tất nhiên dù cùng trên một bàn tay nhưng ngón dài ngón ngắn. Bánh gói, bánh nậm hẳn nhiên không giống bánh giò. Lại vì thế mà không thể so sánh cái nào ngon hơn cái nào. Thỉnh thoảng tôi vẫn mua dăm bảy chiếc bánh nậm, mươi chiếc bánh gói ở quán này quán kia. Có quán luôn đông khách, người này giành mua trước người kia giành mua trước. Xe phải để bớt phía bên kia đường! Đà Nẵng không ít nơi bán, nhưng không hiểu sao người mua cứ đua nhau về một chỗ? Tại bánh ngon? Tại nước chấm ngon? Tôi thích bánh giò, tôi thích bánh nậm, bánh gói. Bánh này và bánh kia, cái dày cái mỏng, có thể ăn kèm với chả tôm hoặc không. Vị bột gạo mát thanh, vị tôm thịt thơm ngọt… Ấy, cứ mỗi lần ra Hà Nội ăn bánh giò, tôi lại nhớ bánh nậm, bánh gói trong mình!
Hoàng
