Những năm gần đây thời tiết trái tính trở nết, không đúng theo trí nhớ của người già. Và những trận gió mùa đông bắc thì cứ ngược đường đưa giá rét tới cho người phương nam. Ai đời giữa Sài Gòn mà áo len áo khoác bán chạy như tôm tươi. Còn như ở Đà Nẵng, mưa dầm gió bấc hệt ngoài ấy, có bữa nhiệt độ Đà Nẵng hình như còn thấp hơn Hà Nội. Thấp thoáng một chiếc áo bông chần trên đường phố, nhưng tất nhiên đẹp hơn, kiểu cách hơn và không hoàn toàn vì lạnh vì rét đến mức phải mặc!
Và theo ngọn gió mùa đông bắc, những su hào, bắp cải, hành củ… thứ trước thứ sau ồn ào xôn xao các chợ Đà Nẵng. Su hào ngâm dấm, su hào xào, su hào hầm xương… Hành củ nõn nà bổ đôi khía tư xào thịt, hành củ luộc, hành củ muối tro… hình như giá bấc mưa phùn làm cho những rau đông, củ đông ngoài ấy ngọt hơn thơm hơn, hương vị cùng thứ của cao nguyên…
Nhưng có một thứ rau đông thu hút cặp mắt của các bà các cô đã để lại một phần đời mình ngoài ấy. Còn như đối với những người đàn ông đã từng lang bạt đất Bắc thì mới nhìn thấy nó đã thèm… còn hơn thèm vợ! Đấy là rau cần – cần ta, cần ống, cần nước như thường gọi để phân biệt với cần tây.
Rau cần ta là thứ rau đặc hữu của mùa đông xứ Bắc. Thiếu ngọn gió bấc, thiếu giọt mưa phùn, thiếu cái giá rét căm căm buốt da buốt thịt thì không thể có rau cần ta. Trong tiết trời khắc nghiệt của mùa đông, những ruộng rau cần tươi xanh mới ngày hôm sau đã khác ngày hôm trước. Những bó rau cần ta thân trắng nõn, lá xanh ngắt điểm phiên chợ cuối năm một dáng vẻ non tơ. Bắp cải muối xổi với rau cần ta có vẻ đúng điệu hơn với rau răm. Chính xác hơn thì vì không có rau cần ta thì mới dùng rau răm, mới thế chỗ cái mùi thơm quyến rũ của cần ta bằng mùi thơm của rau răm. Rau cần ta có một mùi thơm đặc biệt, không giống với bất kỳ một mùi thơm nào khác. Chỉ mới thoảng qua là đã biết, chỉ mới một lần đã không thể nào quên và để khi bất chợt một mùi hương khác, lại nhớ lại mong lại chờ lại đợi…
Mỗi năm một mùa rau cần ta. Mỗi năm một lần cần ta lại thuận đường tìm người xưa cũ. Là vì rau cần ta mà kết đôi với thịt trâu thì cái miếng thịt trâu bỗng mềm bỗng ngọt. Là vì rau cần ta mà xào với thịt bò thì rau ngọt đường rau, thịt ngọt đường thịt nồng nàn hương vị của một bữa cơm mùa đông Việt…
HOÀNG