Sức sống Nguyễn Nhật Ánh

Cách đây mười mấy năm, lũ học sinh trường làng chúng tôi vẫn dấm dúi chuyền tay nhau những cuốn sách có bìa màu tim tím, to bằng bàn tay người lớn. Những trang giấy vàng ố, thậm chí đã nhàu nhĩ nhưng đứa nào cũng háo hức chờ đến lượt được cầm nó trên tay rồi ngấu nghiến đọc để hôm sau còn đưa cho đứa khác.

Đấy là những quyển Kính vạn hoa được in khổ nhỏ, giá bìa chỉ sáu ngàn nhưng chúng tôi chẳng đứa nào có tiền mua. Tới khi trẻ con thành phố đọc xong, vứt lay lắt, lưu lạc khắp muôn nơi, nó mới về đến cái làng nghèo xơ xác của tụi con nít chúng tôi qua tiệm sách cũ của một ông  già. Mà nào có đủ từng tập, có khi đang đọc tập 6 đã nhảy sang tập 10, rồi tập 15. Có tập nào đọc tập đó, bất kể thứ tự. Vậy mà cứ say mê, thích thú. Sức sống của các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh thật mãnh liệt.

Bạn đọc háo hức chờ đến lượt được nhà văn Nguyễn Nhật Ánh tặng chữ ký.

Giờ, sách nhiều, các bạn trẻ tha hồ lựa chọn theo sở thích, nhưng nếu để ý sách Nguyễn Nhật Ánh vẫn luôn nhận được sự quan tâm của các bạn trẻ. Năm 2011, tại buổi tặng chữ ký của ông nhân dịp ra mắt truyện dài Lá nằm trong lá tại Hà Nội đã có rất đông học sinh, sinh viên, thậm chí cả những em nhỏ đến không chỉ để mua được cuốn sách mới nhất của Nguyễn Nhật Ánh mà nhiều người còn mang theo cả những tác phẩm đã xuất bản trước đó của nhà văn để xin chữ ký. Có lẽ, khi nhìn hàng dài các bạn trẻ kiên nhẫn đứng xếp hàng với gương mặt háo hức, chờ đợi cùng cuốn sách cầm trên tay, tác giả hay bất kỳ người nào nặng lòng với sách đều không khỏi xúc động. Bởi người ta chỉ thấy người trẻ xếp hàng chờ đợi mua vé xem phim, nghe nhạc hay xem bóng đá có những ngôi sao, thần tượng của chúng tham gia.

Cũng hiếm có nhà văn nào như Nguyễn Nhật Ánh sống mãi với thiếu nhi, với tuổi mới lớn. Nhiều nhà văn viết về tuổi thơ như một lần lật giở ký ức của mình, còn Nguyễn Nhật Ánh, ông viết về học trò với niềm say mê như chính ông vẫn đang ở tuổi đến trường. Từ Nữ sinh, Buổi chiều Windows, Mắt biếc, Bàn có năm chỗ ngồi… đến Quán gò đi lên, Thằng quỷ nhỏ, Những thiên thần của tôi… nhà văn đã gom góp hết cái “Nhất quỷ nhì ma thứ ba học trò” vào trong các tác phẩm của mình. Ông biết tường tận đến từng chân tơ kẽ tóc những trò nghịch ngợm của lũ học trò để rồi hiểu và nói trúng những suy nghĩ non nớt, những tính  toán bé bỏng thơ ngây bằng nụ cười hóm hỉnh độ lượng, nhân từ. Có lẽ vì vậy mà bao thế hệ học trò luôn cảm thấy gần gũi và yêu mến ông. Nhiều cuốn tái bản lần thứ 21 như Bồ câu không đưa thư (1992), lần thứ 23 như Phòng trọ ba người (1990)… đã qua bao thế hệ học trò, đến giờ đọc vẫn thấy nó tươi nguyên như mới ngày hôm qua để rồi thốt lên “Tại sao sách của chú đầy chất học trò trong khi chú đã là người lớn. Chú đâu còn đi học mà viết y chang tâm lý, tính cách, lời nói của tụi cháu”. Làm sao mà không viết đúng, viết trúng tâm lý tuổi học trò được bởi có lần nhà văn đã tâm sự “Có lẽ trong tôi luôn sống mãi tuổi 15, mỗi lần tôi viết một tác phẩm tuổi mới lớn cũng giống như một cậu bé học trò ngồi viết nhật ký đời mình vậy thôi, rất tự nhiên, không có gì phải lên gân gượng gạo cả”.

Mới đây, trong đợt bình chọn Giải thưởng Fahasa - Sách được bạn đọc yêu thích bình chọn (từ ngày 5-8-2011 đến 28-2-2012), ở mục “10 đầu sách được bạn đọc bình chọn nhiều nhất”, Nguyễn Nhật Ánh chiếm vị trí thứ 6 và 7 với hai tác phẩm: Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ và Lá nằm trong lá. Ở mục “10 sách thiếu nhi được bạn đọc bình chọn nhiều nhất”, nhà văn có 3 tác phẩm gồm: Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ (xếp thứ 4), Đảo mộng mơ (xếp thứ 6) và Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (xếp thứ 7). Ở mục “10 sách văn học được bạn đọc bình chọn nhiều nhất”, cuốn Lá nằm trong lá của anh đứng vị trí thứ hai.

Dù tái bản nhiều lần, nhưng những tác giả uy tín và những tác phẩm văn học chất lượng vẫn được sự đón nhận nồng nhiệt và luôn có sức sống trong lòng người đọc. Minh chứng cho điều đó, theo NXB Trẻ trung bình mỗi tác phẩm thường in khoảng 3.000 cuốn, dựa trên sự ủng hộ của đông đảo bạn đọc với nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, NXB Trẻ đã in Lá nằm trong lá lần đầu tiên với số lượng 10.000 cuốn bìa mềm và 3.000 ấn phẩm đặc biệt bìa cứng. Vậy mà trước ngày phát hành đầu tiên (6-10-2011), NXB đã phải tiến hành tái bản thêm 10.000 cuốn nữa do các đơn đặt hàng đã vượt quá con số xuất bản.

THU HÀ