Một bệnh nhân viêm não màng não bị bí tiểu gần 3 tuần, đã được các bác sĩ một bệnh viện đa khoa chỉ định phẫu thuật mở thông bàng quang ra da, nhưng sau đó đã xin chuyển đến Bệnh viện Y học cổ truyền (YHCT) Đà Nẵng để điều trị bảo tồn. Chỉ sau 1 tuần điều trị bằng châm cứu và thuốc Đông y, bệnh nhân đã hoàn toàn bình phục, đi tiểu tự chủ.
Đó là trường hợp của bệnh nhân Lê Thị D, 61 tuổi; ở Hòa Khánh Nam (Liên Chiểu, Đà Nẵng). Nguyên bệnh khởi phát khoảng 20 ngày với các triệu chứng sốt cao, rét run, đau đầu, bệnh nhân đã điều trị bác sĩ tư không đỡ. Ngày 9-4-2014, bệnh nhân nhập Bệnh viện H.M. với tình trạng sốt, đau đầu, rối loạn ý thức, hội chứng màng não dương tính; được chẩn đoán: Viêm não màng não/ Tăng huyết áp. Đã được điều trị bằng kháng sinh và thuốc hạ áp. Sau một ngày điều trị, bệnh nhân xuất hiện bí tiểu, yếu tứ chi và được đặt sonde (que thăm, cái thông - ĐNCT) tiểu. Sau 3 tuần điều trị tích cực tại Bệnh viện H.M, đến ngày 28-4-2014 tình trạng bệnh nhân có khá hơn, nhưng vẫn còn bí tiểu (còn đặt sonde) và yếu tứ chi, đã có chỉ định mở thông bàng quang ra da. Bệnh nhân có nguyện vọng điều trị bảo tồn nên xin chuyển về Bệnh viện YHCT Đà Nẵng để điều trị phục hồi.
Bệnh nhân đến Bệnh viện YHCT lúc 14 giờ ngày 28-4-2014 trong tình trạng tỉnh táo, tiếp xúc tốt, mạch 72 lần/phút, thân nhiệt 37oC, huyết áp 140/80mm Hg, không đau đầu, hội chứng màng não âm tính, sức cơ tay chân 4/5; yếu không đều gốc ngọn chi, không đối xứng; bí tiểu; cầu bàng quang trên xương mu 3cm. Bệnh nhân được chẩn đoán: Bí tiểu/ Di chứng viêm não màng não/ Tăng huyết áp.
Bác sĩ CKI Trần Thị Ánh Hoa, Trưởng khoa Nội II (khoa chuyên trị các bệnh khó của Bệnh viện YHCT), là thầy thuốc điều trị chính cho bệnh nhân này cho biết khoa đã hội chẩn và biện chứng luận trị theo YHCT. Theo đó, bệnh nhân bị di chứng viêm não màng não, lại lớn tuổi, thiên quý suy (suy tuyến sinh dục), hậu thiên thất dưỡng (dinh dưỡng kém hoặc phát dục không tốt), chính khí hư nhược (suy nhược khả năng phòng ngự của cơ thể đối với bệnh tật), nhiệt kết bàng quang làm đi tiểu không thông.
Với triệu chứng như trên, bác sĩ đã đề ra phép điều trị là: Điều phế khí, thông bàng quang, thanh nhiệt lợi tiểu, tư âm bổ thận, bổ khí huyết. Phương pháp trị liệu cụ thể đã tiến hành gồm điện châm (kết hợp cứu các huyệt vùng hạ vị) gồm: Quan nguyên, Trung cực, Khúc cốt, Liệt khuyết, Khí hải (đều châm tả); Túc tam lý, Tam âm giao, Thái khê, Âm lăng tuyền (đều châm bổ). Thời gian 20 phút, châm 1 lần/ngày.
Sau một tuần điều trị bằng phương pháp châm cứu kết hợp thuốc YHCT, đến 9 giờ ngày 5-5 chỉ định rút sonde tiểu, bệnh nhân đã tiểu tự chủ, lượng nước tiểu khoảng 1500ml/ngày. Theo dõi thêm 1 tuần bệnh nhân vẫn tiểu tự chủ bình thường; hiện đang tiếp tục điều trị phục hồi di chứng vận động yếu của bệnh viêm não màng não.
Tiến sĩ Nguyễn Văn Dũng, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp Bệnh viện YHCT cho biết thêm: Chúng tôi đã tiếp nhận nhiều ca bí tiểu do nhiều nguyên nhân khác nhau từ các bệnh viện đa khoa chuyển đến và đã điều trị thành công nhiều trường hợp. Quá trình điều trị cho thấy cần có sự kết hợp sớm giữa YHCT và y học hiện đại trong điều trị bí tiểu để đạt được kết quả điều trị tốt nhất cho người bệnh.
PHAN LANG
