Tháng Chạp về

Bây giờ tháng Chạp. Tôi đang ngồi giữa căn phòng ấm hơi quạt sưởi.

Ai như tôi kia, đứng giữa con đường nhỏ hai bên hàng rào râm bụt đỏ, gió thổi qua tai tiếng mẹ gọi cơm chiều.

Minh họa: HOÀNG ĐẶNG

Ai như tôi, lang thang tìm những chú cỏ gà dọc theo bờ ruộng. Nắng mùa đông he hé, mùi ruộng đồng len lén thấm vào tôi.

Ai như tôi, nhảy lò cò một mình trên sân vắng. Mảnh sành mòn nhẵn, tôi thò tay qua vai tìm hoài không thấy. Mẹ gọi vào thắp đèn, chiều nhờ nhợ như phủ đầy sương.

Bây giờ tháng Chạp. Tôi ngồi mặc cho thương nhớ trộn những sáng chiều mưa nắng vào nhau.

Trộn những tháng Chạp xa lắc xa lơ vào một túi kí ức. Tôi đi học sớm, bỏ cả giờ chơi để nhặt từng sợi dây su đứt, về xổ ra rồi tỉ mẩn kết lại thành một con rít dài. Tôi vào gò, vạch từng bụi cây dại tìm dủ dẻ, những ngày mưa đã qua, vị trái lại ngọt thanh.

Tôi rẽ vào con đường đội chín, chui vào bụi tre nhà ông Sáu, bẻ vít quay chơi. Tôi ghé vào gian bếp nhà cô An, mua một rổ bánh bèo nóng về cho mẹ đổ nhưn lên, thơm và ấm cả buổi chiều hiu hắt.

Tháng Chạp. Tôi nhớ con mèo nhỏ co ro nơi chạn gỗ. Nó lúc nào trông cũng buồn buồn. Tôi nhớ căn nhà dưới bằng tranh, trống hoác trống huơ, ngồi chỗ nào gió cũng rúc vào nheo nhéo thịt da. Tôi nhớ chái bếp lạnh ngắt những chiều mưa mẹ đi làm về muộn. Tôi nhớ đàn gà bị dịch nằm chết rải khắp vườn, những con gà trống mào đỏ chót mẹ dành bán Tết.

Tôi lại nhớ chiếc bánh bò trắng tinh bà nội hay mua mỗi khi xuống nhà cô Hai ở chơi về. Chiếc bánh nhỏ, nhưng thơm lạ lùng, lại ngọt nữa. Tôi vốn hảo ngọt, lại giống bà nội nhất nhà, nên cái gì ngon nhất bà đều dành tôi hết. Vậy mà, đã hơn hai mươi năm, tôi không được ăn cái bánh bò nào bà nội mua nữa. Nội tôi đi thanh thản vào đêm đông lạnh rất sâu, khi mấy anh em tôi đang say giấc ở chiếc giường bên cạnh. Chỉ vài ngày nữa là tháng Chạp về.

Tôi nhớ quán nhà bà Mỹ với đủ thứ hàng hóa. Mẹ thỉnh thoảng sai tôi chạy đi mua hai trăm đồng nước mắm, hay năm trăm dầu lửa. Tôi thì thích ngồi trên cái đà cũ kĩ ngắm những cây kẹo the màu xanh, kẹo que sọc vàng sọc đỏ bà chưng trong chiếc tủ gỗ lưới sắt. Những gói kẹo me, bánh sữa, bà móc lủng lẳng trên dây, như tha thiết gọi mời. Nhưng chẳng mấy khi tôi có tiền mua, cứ ngắm chán rồi về. Để thỉnh thoảng lại được thỏa thuê bóc kẹo ăn, tỉnh giấc thấy tay mình sờ sờ chiếc chiếu. Chao ôi là những giấc mơ tuổi nhỏ ngọt ngào.

Tôi lại nhớ con đường sau nhà, con đường tôi hay đi một mình vào những sáng dung dăng. Tôi tạt vào hàng rào vườn cô Ba Lang kiễng chân kéo cành hoa mắt mèo để vặt từng bông mà hút mật, có khi còn nhai luôn cả hoa, vị chua chua dễ chịu.

Những bụi cây quen, giờ tháng Chạp, như khoác lên màu nắng mới lung linh. Tôi hái vài bông cúc sợi tím, một bông trang và mấy chiếc lá bòng bong về cắm vào chiếc bát nhỏ. Tôi cứ đi qua đi lại nhìn bình hoa độc đáo của mình mà lặng lẽ tự hào.

Tôi nhớ rổ ổi tôi hái cả chiều, để sáng mai đội đi chợ sớm. Nhớ cái cảm giác xấu hổ khi có người ăn ổi xong, chạy lại bảo ổi không ngon, lại bị sâu. Tôi nhớ dưới ánh đèn dầu, ba tôi kể những mẩu chuyện nhỏ trong Tam Quốc Chí.

Kể đến đoạn tặng ngựa của các nhân vật, ba tôi bảo: Cái gì mình không thích thì không nên cho người khác. Tôi nghĩ đến rổ ổi của mình, và tự hứa sẽ không bao giờ bán ổi dở nữa. Những mẩu chuyện ba kể rất nhiều, chuyện nào cũng có một vài ngụ ý nho nhỏ. Ba tôi rất hiền, ít khi nào bảo chúng tôi phải làm thế này thế kia, nhưng tôi biết mình đã lớn lên từ những câu chuyện nhỏ của ba như vậy.

Tháng Chạp là tháng giáp Tết, tháng của những xôn xao. Nhưng sao ùa về trong tôi lúc này lại là một tháng Chạp khác. Tháng Chạp hắt hiu, tháng Chạp tươi màu. Hay là tôi đã vơ vào tháng Chạp, nỗi nhớ cứ âm ỉ trong tôi qua tháng qua ngày.

Thì cũng có sao, tháng nào mà chả nhớ chả thương, khi đã chọn nơi không phải quê nhà làm chốn ngụ. Khi đã là dòng sông miết mải bãi bồi.

Thì cứ hát lên âm thầm trong đêm vắng. Rằng tháng Chạp về, sông lại ấu thơ…

NGÔ THỊ THỤC TRANG