Gà trên tem thư và trên đường phố

Theo Công ty Tem Việt Nam, hình ảnh con gà được in trên tem bưu chính gồm 37 mẫu. Trong bộ tem chào đón Tết Nguyên đán đầu tiên phát hành vào năm 1962, mẫu tem được họa sĩ thiết kế vẽ theo phong cách tranh dân gian làng Đông Hồ với hình ảnh đầm ấm, hạnh phúc của gà trống, gà mái, quây quần bên đàn gà con vốn rất quen thuộc trong đời sống nông thôn của người dân Việt.

Năm 1963, tem phát hành gồm 6 mẫu, gọi chung “Bộ tem chim cò”, trong số đó có một mẫu tem gà gô. Đến bộ tem về phát hành năm 1979, có 5 mẫu tem về gà: Gà lôi trắng, gà tiền, gà lôi hồng tía, gà lôi lam và gà lôi tía. Năm 1993 - Quý Dậu có 2 mẫu “Gà với mai vàng” và “Gà với đào thắm”. Và bộ tem Tết  Ất Dậu, phát hành cuối năm 2004 với mười hai con giáp mang một phong cách hoàn mỹ nhất từ thời điểm đó trở về trước.

Gà trống Gallic gắn trên cổng vườn cung điện l’Elysée ở Paris.

Ngày 28-1-2017 đánh dấu sự khởi đầu của năm Đinh Dậu. Năm mới, vào ngày đầu tiên theo âm lịch ở Nhật Bản, hình ảnh con gà xuất hiện trên các vật dụng, sách báo và cả trên tem bưu chính. Mặc dù, 12 linh vật trong cung hoàng đạo Trung Quốc không thuộc của mình nhưng vẫn được văn hóa Nhật Bản chấp nhận.

Các hình tượng, nhân vật được cho là “gà trống” (thực sự đọc là “chim” trong tiếng Nhật) mang nhiều ý nghĩa: Chiếc mào gà được xem như chiếc vương miện của sự thông minh hay một “chiếc lược” mang tính đào hoa. Đôi chân với chiếc móng dài tượng trưng cho lòng dũng cảm, kiêu phong khi đứng trước một kẻ thù, và thêm biểu tượng của đức hạnh bằng cách chia sẻ thức ăn cho bạn, và sự tận tâm với gà mái hay đàn gà con.

Tượng gà trên phố Denizli, Thổ Nhĩ Kỳ.

Tem bưu chính Canada vào những năm Dậu cũng phát hành tem mang hình con gà với lối vẽ phóng khoáng, hiện đại nhưng vẫn như muốn gợi lại giá trị và tính thẩm mỹ của nghệ thuật Trung Quốc.

Đến “Gà Gallic” của Pháp, người Pháp gọi là “Coq Gaulois”, một trong những biểu tượng quốc gia của Pháp, được trang trí cờ Pháp trong cuộc cách mạng. Nó là biểu tượng của người dân Pháp vì sự chơi chữ theo ngôn ngữ Latin: gallus, chuyển sang tiếng Pháp: Coq - gà trống. Hiện, tượng nổi gà trống Gallic gắn trên cổng vườn cung điện Elysée ở Paris, nơi dinh Tổng thống nước Cộng hòa Pháp tọa lạc.

Tem Nhật Bản

Hình tượng con gà trống đã được sử dụng như vật trang trí trên tháp chuông nhà thờ ở Pháp từ đầu thời Trung cổ, lúc đó nó tượng trưng cho sự thận trọng, cần mẫn như gà trống biết gáy vào lúc mặt trời mọc.

Những chú Gà Gallic đã được nhiều nghệ sĩ dân gian sử dụng qua nhiều thế kỷ như một mô-típ trang trí trên gốm sứ hay chạm khắc trên đồ nội thất bằng gỗ. Kể từ năm 1848, trên bánh lái tàu thủy được trang trí bằng dáng hình con gà trống; gà được in trên đồng tiền xu, loại 20 franc và trên tem bưu chính.

Gà cũng là biểu tượng của các đội thể thao của Pháp trong các cuộc thi quốc tế. Gà được chọn làm logo cho Giải vô địch bóng đá thế giới  FIFA World Cup 1998, được tổ chức tại Pháp vào năm 1998.

Tem Canada

Hình ảnh con gà trên tem bưu chính của Pháp in lồng ghép với chân dung Marianne - người tượng trưng cho “Chiến thắng của Cộng hòa Pháp”. Chân dung Marianne được trưng bày ở nhiều nơi tại Pháp và giữ một vị trí danh dự trong hội trường thị trấn và tòa án. Một tác phẩm điêu khắc bằng đồng chân dung của Marianne nhìn ra quảng trường Place de la Nation ở Paris.

Hình ảnh của bà nổi bật trên các logo chính thức, được khắc trên đồng tiền euro của Pháp và xuất hiện trên tem bưu chính Pháp; nó cũng đã xuất hiện trên đồng tiền franc cũ và trở thành một trong những biểu tượng nổi bật nhất của nước Cộng hòa Pháp.

Tem Pháp

Còn có một bức tượng gà đặt giữa phố Denizli - một thành phố công nghiệp ở phía tây nam của Thổ Nhĩ Kỳ và phía đông của thung lũng phù sa, bên sông Buyuk Menderes. Và tồn tại ngắn ngủi (chỉ 18 tháng) và gây nhiều tranh cãi nhất là “tượng gà xanh” khổng lồ của bà Katharina Fritsch, nhà điêu khắc người Đức.

Hiện bà sống và làm việc tại Düsseldorf, Đức. Con gà trống khổng lồ, màu xanh, cao 4,5 mét, đặt tại Trafalgar Square, quảng trường công cộng ở thành phố Westminster, trung tâm London được xem là giống hệt con gà gallic, biểu tượng cộng hòa và thể thao của nước Pháp.

HOÀNG ĐẶNG (Theo Livejapan)