VAR là chữ viết tắt của trợ lý trọng tài hình ảnh. Nghĩa là các trọng tài điều khiển trận đấu ở World Cup 2018 sẽ có trợ lý chuyên về theo dõi hình ảnh ở phía hậu trường. Trợ lý này sẽ nhắc nhở cho trọng tài chính những tình huống nhạy cảm như phạt đền hay thẻ phạt…
 |
| Các trợ lý trọng tài hình ảnh ở hậu trường. |
Từ đầu giải tới nay đã có nhiều quả phạt đền được trọng tài sử dụng VAR như bàn thắng duy nhất giúp Thụy Điển thắng Hàn Quốc hay Pháp mở tỷ số vào lưới Úc… VAR giúp nhiều đội tuyển tránh được oan sai kiểu như Frank Lampard dứt điểm đưa bóng qua vạch vôi khung thành Đức ở World Cup 2010 nhưng vẫn từ chối bàn thắng; Diego Maradona sử dụng “Bàn tay của Chúa” ghi bàn ở World Cup 1986 nhưng không bị phát hiện…
Giám đốc kỹ thuật cho trọng tài của LĐBĐ Pháp là Pascal Garibian trả lời tờ France Football, nhận định rằng: “Dù ồn ào thế nào thì VAR cũng mang lợi về cho bóng đá”. Giải bóng đá nhà nghề Mỹ, Bundesliga (Đức) sử dụng VAR đầu tiên. Serie A (Ý) mới sử dụng mùa giải vừa qua với những số liệu rất tích cực: lỗi của trọng tài giảm từ 5,75% xuống dưới 1%; lỗi rút thẻ vàng cũng giảm được 7,1%; giả vờ té ngã giảm tầm 35%... “Phản ứng phụ” của VAR là khiến trận đấu kéo dài hơn khoảng… 1 phút.
VAR được đánh giá cao ở World Cup 2018 cho tới thời điểm này, tức là giúp cho các trận đấu diễn ra suôn sẻ hơn, nhưng không có nghĩa ít tranh cãi hơn. Chẳng hạn như tình huống tiền đạo Antonie Griezmann của Pháp bị hậu vệ Úc là Joshua Risdon gạt chân trong vòng cấm. Trọng tài chính Andrés Cunha không xác định đó là lỗi và cho trận đấu ở Kazan tiếp diễn nhưng trợ lý trọng tài hình ảnh ở… Moscow sau đó thông báo cho trọng tài người Uruguay đó là lỗi cần xem xét lại. Ông Cunha dừng trận đấu để vào coi ti-vi rồi quyết định cho Pháp hưởng phạt đền. Hậu vệ Risdon bảo rằng rõ ràng anh chạm chân vào bóng và đó là quyết định oan sai. Truyền thông Úc sử dụng các clip với góc quay khác VAR cho thấy Risdon có chạm vào bóng.
VAR không phải là phương thuốc chữa bách bệnh. Premier League là giải VĐQG thu hút đông khán giả nhất hành tinh vẫn chưa sử dụng VAR. Champions League danh giá số một châu Âu cũng chưa có VAR. FIFA sử dụng VAR cho World Cup 2018 nhằm giải quyết một thực tế hiện nay: Khi gần như người hâm mộ trên toàn thế giới đánh giá tình huống trên màn hình thì VAR đang làm rất tốt. Trọng tài có cơ hội để đưa ra những quyết định chính xác hơn.
Đây chỉ mới lần đầu tiên áp dụng ở World Cup nên nhiều trọng tài còn kém linh hoạt trong việc sử dụng VAR. Chẳng hạn như bàn gỡ hòa của Thụy Sỹ với Brazil thì rõ ràng người ghi bàn đã cố tình đẩy người trước khi đánh đầu. Các cầu thủ Brazil đề nghị trọng tài sử dụng VAR nhưng bị từ chối. Có vẻ như các trọng tài còn cứng nhắc ở chỗ VAR chỉ dành cho phạt đền.
TỊNH BẢO
