Biển Baltic -vùng biển mép biên của Đại Tây Dương, bao quanh bởi Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Latvia, Litva, Thụy Điển, đông bắc Đức, Ba Lan, Nga và đồng bằng Bắc và Trung Âu. Vị trí con tàu được tìm thấy giữa Thụy Điển và Estonia, được xác định có từ thời Christopher Columbus và Vasco da Gama, còn khá nguyên vẹn.
 |
| Xác tàu đắm ở biển Baltic. |
Cuộc điều tra về con tàu mới được phát hiện đang được thực hiện bởi một nhóm các nhà khoa học quốc tế, do Tiến sĩ Rodrigo Pacheco-Ruiz, một nhà khảo cổ học hàng hải làm việc cho công ty khảo sát ngoài khơi Thụy Điển, điều hành, phối hợp với Trung tâm Khảo cổ Hàng hải tại Đại học Southampton và Viện Nghiên cứu Khảo cổ hàng hải thuộc Đại học Södertörn, Thụy Điển.
Nhóm khảo cổ đã chiếu sáng xác tàu bằng đèn quang điện và chụp hàng nghìn bức ảnh. Qua các hình ảnh thu thập được khá rõ ràng và sắc nét, có thể tiết lộ toàn bộ vụ đắm tàu. Tiến sĩ Pacheco-Ruiz cho biết con tàu có niên đại từ “Thời đại Khám phá” ở châu Âu, sau 500 năm dưới đáy biển, nó vẫn còn nguyên vẹn. Tiến sĩ Pacheco-Ruiz nói: “Chiếc tàu còn nguyên vẹn như thể nó mới chìm ngày hôm qua. Đó là một cảnh tượng thực sự đáng kinh ngạc”.
 |
| Thiết bị khảo sát được triển khai để kiểm tra xác tàu. |
Con tàu còn nguyên vẹn khoảng 99%, với cột buồm vẫn đứng cao và hai khẩu súng xoay ở vị trí bắn. Con tàu nằm dưới đáy biển với cấu trúc thân tàu được bảo quản từ sàn tàu đến tầng trên cùng và tất cả cột buồm của nó vẫn đứng nguyên tại chỗ. Một chiếc thuyền nhỏ vẫn đang nằm nguyên trên boong tàu. Ngay cả hệ thống bơm nước từ đáy và các trang trí đuôi tàu cũng được nhìn thấy rõ ràng. Bên thân tàu, những khẩu súng đang ở vị trí “sẵn sàng khai hỏa”. Có thể tin rằng con tàu đã bị đánh chìm trong một trận hải chiến chưa từng được biết đến trước đây.
 |
| Tàu Stril Explorer làm nhiệm vụ khảo sát tàu đắm. |
Con tàu được chế tạo ở giai đoạn trong khoảng thời gian từ 1490 đến 1540. Do đó, có thể hình dung rằng nó đã bị đánh chìm trong cuộc chiến giành độc lập của Thụy Điển-trong cuộc xung đột kéo dài 3 năm giữa quốc gia này và các nhà cai trị Đan Mạch nổ ra trong khoảng thời gian từ 1521 đến 1523. Nhưng cũng có giả thuyết con tàu có thể bị chìm trong chiến tranh Nga-Thụy Điển năm 1554.
 |
| Tiến sĩ Rodrigo Pacheco-Ruiz, nhà khảo cổ học hàng hải. |
Mức độ bảo tồn phi thường là kết quả của mức oxy rất thấp gần đáy của biển Baltic. Việc thiếu oxy ở độ sâu băng giá có thể làm nản lòng các sinh vật thích ăn thịt trên những con tàu gỗ bị đắm.
Nhiều vật phẩm quý hiếm khác cũng có thể tìm thấy trên con tàu đắm cổ đại, bao gồm một cái bơm bằng gỗ và một cái mũ, một cột ngang, hình trụ khá lớn được sử dụng để cuộn dây dài. “Neo tàu đã giúp xác định niên đại vào cuối thế kỷ 15 hoặc đầu thế kỷ 16”, Tiến sĩ Pacheco-Ruiz nói.
 |
| Các sinh viên từ Đại học Southampton và Stockholm đã tham gia cuộc thám hiểm trên tàu Stril Explorer. |
Tên và nguồn gốc của con tàu ở vùng biển Baltic vẫn chưa được xác định. Hiện tại, các nhà khảo cổ học hàng hải đang gọi nó là Okänt Skepp, tiếng Thụy Điển có nghĩa “con tàu không rõ nguồn gốc”. Tiến sĩ Pacheco-Ruiz và nhóm nghiên cứu của ông đang cố tình giữ bí mật vị trí chính xác của nó, để ngăn chặn những người nhặt phế liệu và thợ săn kho báu.
Họ có kế hoạch quay trở lại địa điểm Baltic cho một vòng khám phá khác, đặc biệt là để lấy một số tấm ván gỗ. Các phân tích trong phòng thí nghiệm có thể xác định gỗ vào thời kỳ nào trước đây, điều này sẽ giúp xác định chính xác xuất xứ con tàu được chế tạo ở đâu và đưa ra biển thời gian nào.
Chiếc tàu có lẽ là một tàu buôn chứ không phải là tàu chiến, nhưng nó mang theo súng xoay - một “bản di chúc” về sự căng thẳng của thời điểm đó, theo một tuyên bố của đoàn khảo cổ. Trong một cuộc phỏng vấn, Johan Rönnby, Giám đốc Viện Nghiên cứu khảo cổ hàng hải của Đại học Södertörn, cho biết việc tìm thấy con tàu đắm ở Baltic rất quan trọng vì nó đã mở ra một cửa sổ mới về sự phát triển của những chiếc thuyền buồm hiện đại thời kỳ đầu.
HOÀNG ĐẶNG (theo Independent)
