Từng có nhà cửa, từng được thành phố bố trí căn hộ chung cư ổn định cuộc sống, nhưng vì nghịch cảnh bệnh tật, kinh tế lâm vào bước đường cùng, họ phải rao bán hoặc chuyển nhượng căn hộ cho người khác, chấp nhận sống chen chúc trong những “ngôi nhà bánh xe” hay tạm bợ trong các ngôi nhà xuống cấp…
 |
| Gia đình bà Phạm Thị Hương nhận nhà đại đoàn kết và một số vật dụng hỗ trợ trước thềm năm mới. Ảnh: T.Y |
Trong quá trình ra quân lập lại trật tự đô thị, trật tự vỉa hè, lấn chiếm không gian chung cư, xử lý lán trại trên các lồng bè vịnh Mân Quang, UBND phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà đã phát hiện những gia đình vô gia cư, và giải pháp trước mắt địa phương này thực hiện là hỗ trợ mỗi gia đình 6 tháng tiền thuê nhà, đồng thời tìm kiếm sinh kế phù hợp, giúp họ ổn định cuộc sống.
Tạm bợ trong những “ngôi nhà bánh xe”
Nhiều năm nay, vợ chồng bà Nguyễn Thị Lương (sinh năm 1962) phải sống trong “ngôi nhà bánh xe” rộng chừng 10m2 đặt cạnh nhà để xe khu chung cư (KCC) Vịnh Mân Quang, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà. Gọi là nhà, nhưng thực chất đây chỉ là những miếng tôn quây tạm trên một khung sắt có thiết kế 4 bánh xe nhỏ ở 4 góc, giúp gia chủ dễ dàng di chuyển khi có nhu cầu. Và tất nhiên, trong không gian nhỏ hẹp và nóng rẫy đó không có những điều kiện sinh hoạt tối thiểu cho hai vợ chồng. Theo bà Lương, đó đơn giản chỉ là nơi che mưa, che nắng, là nơi để vợ chồng bà ngả lưng sau một ngày vật lộn mưu sinh.
Bà Lương kể, khoảng 15 năm trước, gia đình bà được thành phố bố trí căn hộ chung cư tại phường Nại Hiên Đông theo diện đền bù giải tỏa. Tuy nhiên, đến năm 2006, chồng bà là ông Trần Văn Bình mắc bệnh nặng dẫn đến tai biến, tiền vào ra bệnh viện, thuốc thang khiến kinh tế gia đình lâm vào bước đường cùng. Không thể nhìn chồng có bệnh mà không cứu, bà quyết định bán căn hộ chung cư, ra ở nhà thuê để lấy tiền chữa bệnh. Cách đây mấy năm, vì không đủ điều kiện thuê trọ mỗi tháng, hai vợ chồng liều đóng một “ngôi nhà bánh xe”. Sau một thời gian dài dạt từ khu đất trống này đến khu đất trống khác, bà Lương đã tìm được một chỗ tương đối ổn định tại KCC Vịnh Mân Quang. Đây là KCC dành cho người nghèo, người có thu nhập thấp, cuộc sống vất vả mưu sinh, đi biển dài ngày nên chẳng ai để tâm đến sự xuất hiện của gia đình bà Lương trong một góc nhỏ bên cạnh nhà để xe. Mỗi ngày, bà đặt mấy cái bàn bán bún buổi sáng cho người lao động ở KCC, chiều rảnh rỗi thì đi lượm ve chai hoặc gom vỏ lon bia bán cho mấy vựa gần đó.
Cũng quyết định bán căn hộ 702, khu A, KCC Vịnh Mân Quang được thành phố cấp theo diện giải tỏa, đền bù vào năm 2006 để chữa bệnh, bà Nguyễn Thị Liễu (sinh 1966) bắt đầu làm quen với cảnh sống tạm bợ trong “căn nhà bánh xe” che tạm trong khuôn viên chung cư này. Không nhà vệ sinh, không nơi tắm rửa, bà Liễu cho biết mình rất chật vật trong các sinh hoạt thường ngày. Dù vậy, do đau ốm, bệnh tật triền miên, sức khỏe giảm sút, bà Liễu hầu như không suy nghĩ được gì ngoài việc sống qua ngày tại đây.
Hàng xóm với hai gia đình trên là bà Nguyễn Thị Trà (sinh năm 1966), cũng lâm vào hoàn cảnh bi đát không kém. Cách đây 2 năm, vì thiếu hiểu biết, gia đình bà Trà dốc toàn bộ số tiền dành dụm để mua một căn hộ tại khu C, KCC Vịnh Mân Quang. Tuy nhiên, theo Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27-11-2017 (Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở) thì người được thuê nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước không được chuyển đổi, bán, cho thuê lại hoặc cho mượn nhà ở dưới bất kỳ hình thức nào.
Do đó, khi phát hiện trường hợp mua – bán trái phép này, Trung tâm Quản lý và khai thác nhà Đà Nẵng đã tiến hành thu hồi theo quy định. Tiền mất, tật mang, cả gia đình bà Trà gồm 13 con người (trong đó có 6 trẻ em) phải dắt díu nhau dựng ngôi nhà bánh xe bằng tôn rộng chừng 12m2 để ở. “Vì ngôi nhà quá nhỏ, lại đông nhân khẩu nên mọi người khi ngủ phải nằm nghiêng, nép sát vào nhau. Chỉ tội mấy đứa nhỏ, không có một nơi để vui chơi, nghỉ ngơi như bao đứa trẻ khác. Mùa mưa còn đỡ, chứ mùa nóng nằm dưới mái tôn không ai chịu nổi. Có nhiều đêm, vợ chồng tôi phải trải bạt nằm ngủ bên ngoài để nhường không gian bên trong cho mấy đứa cháu bé dại”, bà Trà chia sẻ.
Đối thoại tìm phương án hỗ trợ
Về nhận công tác tại phường Nại Hiên Đông chừng một năm nay, Chủ tịch UBND phường Cao Đình Hải cho biết, ông khá bất ngờ khi biết trên địa bàn hiện còn một số hộ vô gia cư, không có nơi ở ổn định. “Trong năm 2019, thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn, phường đã tổ chức nhiều đợt ra quân lập lại trật tự đô thị, trật tự vỉa hè, lấn chiếm không gian chung cư, xử lý lán trại trên các lồng bè vịnh Mân Quang, qua đó phát hiện ra một số gia đình không có nhà ở ổn định, phải sống trong những “ngôi nhà bánh xe” tạm bợ, thiếu một số không gian sinh hoạt tối thiểu của con người”, ông Hải cho hay.
Để kịp thời hỗ trợ người dân cũng như kiên quyết tháo dỡ những công trình xây dựng trái phép, lấn chiếm khuôn viên KCC trên địa bàn, UBND phường Nại Hiên Đông đã tìm hiểu từng trường hợp cụ thể, mời bà con đối thoại; đồng thời, đề nghị người dân tìm nhà trọ phù hợp để ổn định cuộc sống. “Trong thời gian đến, UBND phường dự kiến sẽ hỗ trợ mỗi gia đình 6 tháng tiền thuê nhà, hỗ trợ sinh kế nếu bất kỳ ai trong gia đình có nhu cầu”, ông Cao Đình Hải cho biết.
Được biết, trước Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, hầu hết các hộ trên đều đã tìm được chỗ trọ mới với mức thuê 1,5-2,5 triệu đồng/tháng. Bà Nguyễn Thị Trà chia sẻ, gia đình bà vừa tìm được một căn hộ trên địa bàn phường với giá thuê 2,5 triệu đồng/tháng. “Ngoài nhận được sự hỗ trợ 6 tháng tiền thuê nhà từ UBND phường, bản thân tôi còn được địa phương hỗ trợ sinh kế làm ăn. Mới đây, địa phương còn hỗ trợ dụng cụ học tập cho mấy đứa cháu trong gia đình, chúng tôi rất cảm kích và xúc động trước sự quan tâm này của các cấp chính quyền Nại Hiên Đông”, bà Trà chia sẻ.
Ngay trước thềm năm mới, bà Phạm Thị Hương, trú tổ 4, khu vực Nại Nghĩa cũng vui mừng cho biết gia đình vừa được trao tặng một căn nhà đại đoàn kết. Bà Phạm Thị Hương thuộc diện hộ nghèo, cao tuổi, bị tai biến, sống cùng con gái trong căn nhà chật chội, ẩm thấp, xuống cấp trầm trọng, không bảo đảm điều kiện sinh hoạt tối thiểu. Để giúp đỡ gia đình bà Hương ổn định chỗ ở trước Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, UBND phường 7, quận 5, thành phố Hồ Chí Minh – một đơn vị kết nghĩa với UBND phường Nại Hiên Đông, đã hỗ trợ 40 triệu đồng; phường Nại Hiên Đông cử Đoàn Thanh niên, Dân quân thường trực hỗ trợ nhân công sửa chữa lại căn nhà.
Tại buổi lễ trao tặng nhà diễn ra cách đây mấy ngày, hai đơn vị tiếp tục hỗ trợ gia đình bà Hương một số vật dụng để cải thiện chất lượng cuộc sống. Bà Phạm Thị Hương cho hay, nhiều năm nay gia đình gồm 7 nhân khẩu (trong đó có 4 trẻ em) sống trong căn nhà xuống cấp. “Tết này mấy đứa nhỏ đã có chỗ ăn, ngủ đàng hoàng, chúng tôi thật sự yên tâm và rất ấm lòng”, bà Hương nói.
Ông Cao Đình Hải cho biết, hiện nay, trên địa bàn phường Nại Hiên Đông còn khá nhiều hộ khó khăn về nhà ở, đa số do điều kiện bệnh tật nên người dân phải bán nhà để chữa bệnh. Hiện nay, địa phương đã khảo sát và có kế hoạch kêu gọi các nhà hảo tâm lần lượt hỗ trợ, sắp xếp cho bà con ổn định cuộc sống, nhất là dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020 đang cận kề.
Tiểu Yến
