ĐNO - Ngày 19 và 20-3, trong chương trình các hoạt động kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng bộ Đà Nẵng (28-3-1930 - 28-3-2025), 50 năm ngày giải phóng thành phố (29-3-1975 - 29-3-2025), Phó Chủ tịch HĐND thành phố Đoàn Ngọc Hùng Anh dẫn đầu đoàn công tác thành phố đến thăm gia đình các cán bộ lão thành cách mạng tiền bối tại tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và thành phố Huế.
 |
| Phó Chủ tịch HĐND thành phố Đoàn Ngọc Hùng Anh (giữa) thắp hương tại tư gia đồng chí Phạm Thâm tại thành phố Huế. Ảnh: Đoàn công tác |
Ngày 19-3 đến thăm thân nhân gia đình, viếng hương tại tư gia đồng chí Phạm Thâm (người có công đối với phong trào cách mạng tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng) tại thành phố Huế, Phó Chủ tịch HĐND thành phố ân cần thăm hỏi gia, chúc sức khỏe gia đình.
Đồng chí Phạm Thâm tên khai sinh là Phạm Tấn Khánh (1903-1934), tại làng Xuân Đài, xã Điện Quang, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Ngày 28-3-1930, Đảng bộ tỉnh Quảng Nam thành lập. Ban Chấp hành Tỉnh ủy lâm thời gồm 3 đồng chí: Phan Văn Định, Phạm Thâm, Nguyễn Thái. Đồng chí Phan Văn Định được cử làm Bí thư; đồng chí Phạm Thâm được cử làm Phó Bí thư Tỉnh ủy.
Tháng 8-1930, Tỉnh ủy tổ chức cuộc họp, tại đây đồng chí Phan Văn Định, Bí thư Tỉnh ủy đã đề cử đồng chí Phạm Thâm làm Bí thư. Tháng 10-1930, đồng chí bị địch phát hiện, bắt giam ở nhà lao tỉnh (Vĩnh Điện).
Tháng 8-1931, đồng chí Phạm Thâm tiếp tục bị địch đưa đi nhà tù Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị. Đầu năm 1934, đồng chí Phạm Thâm được ra tù. Trở về nhà, do hậu quả của những đòn tra tấn dã man trong những năm tháng bị giam cầm trong nhà lao, đồng chí Phạm Thâm từ trần cuối tháng 9-1934.
Cùng ngày 20-3, đoàn công tác đến thăm thân nhân gia đình, viếng hương tại tư gia đồng chí Phan Văn Định tại Hà Tĩnh và đồng chí Hồ Sĩ Thiều tại Nghệ An.
Đồng chí Phan Văn Định (bí danh Công, Tư Định), Bí thư đầu tiên của Đảng bộ tỉnh Quảng Nam, quê huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh, là một trong những hội viên Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Đà Nẵng. Tháng 4-1928, đồng chí được tổ chức Hội khéo léo bố trí vào làm lái xe cho công sứ Pháp ở Quảng Nam.
 |
| Đoàn công tác thắp hương tại tư gia đồng chí Phan Văn Định tại Hà Tĩnh. Ảnh: Đoàn công tác |
Tháng 3-1929, đồng chí làm Bí thư Tỉnh hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Từ tháng 9-1929, đồng chí làm Bí thư Đảng bộ Đông Dương Cộng sản Đảng tỉnh Quảng Nam.
Ngày 28-3-1930, Đảng bộ Cộng sản Việt Nam tỉnh Quảng Nam lâm thời ra đời. Đồng chí Phan Văn Định vinh dự nhận nhiệm vụ làm Bí thư đầu tiên của Đảng bộ tỉnh cho đến tháng 8-1930.
Cuối năm 1930, Cơ quan Tỉnh ủy bị lộ, đồng chí Phan Văn Định bị bắt giam tại nhà lao tỉnh Quảng Nam, rồi bị đưa xuống nhà lao Hội An đến tháng 8-1931 địch đày đi Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị.
Tháng 8-1934, đồng chí ra tù và bị đưa về quản thúc tại quê nhà. Năm 1937, đồng chí được tổ chức Đảng ở Bến Thủy cử tham gia đón tiếp phái bộ điều tra tình hình Đông Dương của Chính phủ Pháp do Go-đa dẫn đầu. Năm 1940, do những hoạt động trên, đồng chí bị địch bắt giam tại nhà lao Hà Tĩnh.
Tháng 3-1945, ra tù, đồng chí tham gia Mặt trận Việt Minh huyện Đức Thọ. Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, đồng chí gia nhập quân đội. Năm 1966, đồng chí nghỉ hưu theo chế độ nhưng vẫn tiếp tục tham gia cách mạng tại địa phương và mất năm 1984.
Đồng chí Hồ Sỹ Thiều (1905 – 2010, bí danh Quang), Bí thư Đảng bộ Thị xã Tourane năm 1930, quê làng Xuân Liễu (nay thuộc xã Nam Anh) huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
 |
| Phó Chủ tịch HĐND thành phố Đoàn Ngọc Hùng Anh ghi vào sổ lưu niệm tại tư gia đồng chí Hồ Sĩ Thiều. Ảnh: Đoàn công tác |
Do hoạt động năng nổ, nhiệt tình, năm 1927, đồng chí được kết nạp vào Sinh hội tại Trường Quốc học Vinh. Cuối năm 1929, được kết nạp vào tổ chức Đông Dương Cộng sản Đảng.
Đầu năm 1930, đồng chí được Xứ ủy Trung kỳ điều động vào Đà Nẵng làm nhiệm vụ ấn loát cho Phân Xứ ủy nhằm tuyên truyền, vận động mở rộng cơ sở Đảng ở khu vực miền Trung. Ngày 3-3-1930, đồng chí Hồ Sỹ Thiều vinh dự được đứng vào hàng ngũ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Ngày 28-3-1930, Xứ ủy Trung Kỳ dựa vào số cán bộ công tác ở Đà Nẵng, đồng chí Hồ Sĩ Thiều (tức Quang) được chỉ định làm Bí thư thị xã Tourane và Nguyễn Văn Thông (tức Năm) tham gia Thị ủy lâm thời.
Tháng 11-1930, những hoạt động cách mạng của Hồ Sỹ Thiều bị lộ, đồng chí bị địch bắt và kết án 9 năm tù khổ sai tại Nhà tù Lao Bảo.
Từ năm 1950-1958, đồng chí Hồ Sỹ Thiều đảm nhận các vai trò: Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy Nam Đàn, Trưởng bộ phận an ninh tại Ga Hàng Cỏ (Hà Nội), cán bộ Ngân hàng Vinh…
Đến năm 1963, đồng chí nghỉ hưu và qua đời tại quê nhà ngày 18-9-2010, hưởng thọ 105 tuổi.
T. HUY
