Trong 9 tháng đầu năm 2017, tình trạng chi “vượt quỹ” BHYT đã xảy ra đồng loạt tại nhiều cơ sở y tế trên địa bàn thành phố. Dự toán chi KCB BHYT năm 2017 quá thấp so với thực chi, dù mới chỉ tính đến hết tháng 9. Nhiều đơn vị lo lắng, nếu tình trạng này tiếp tục xảy ra sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng KCB, tâm lý, tư tưởng của đội ngũ nhân viên y tế.
 |
| Mới chỉ hết quý 3 năm 2017 nhưng nhiều cơ sở y tế đã chi vượt quỹ cả năm. Trong ảnh: Người dân làm thủ tục khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại Bệnh viện Da liễu. |
Vượt chi nhiều tỷ đồng
Năm 2017, Bảo hiểm xã hội (BHXH) thành phố ký hợp đồng KCB BHYT với Bệnh viện Da liễu với mức dự toán chi 7,1 tỷ đồng cho 2 hình thức KCB nội trú và ngoại trú. Trong đó, bình quân chi phí đơn thuốc theo hợp đồng cho điều trị ngoại trú là 111.300 đồng (gồm đơn thuốc 73.200 đồng, dịch vụ kỹ thuật 38.000) và nội trú là 1,6 triệu đồng (gồm đơn thuốc 366.000 đồng và dịch vụ kỹ thuật 1,25 triệu đồng).
Tuy nhiên, theo số liệu từ Sở Y tế Đà Nẵng, tính đến hết tháng 9-2017, thực chi KCB BHYT tại Bệnh viện Da liễu là trên 10,1 tỷ đồng, vượt mức dự toán chi cả năm 2017 hơn 3 tỷ đồng. Bác sĩ Kim Văn Hùng, Giám đốc Bệnh viện Da liễu cho biết, hiện nay bệnh viện đang rất lo lắng, bởi chỉ mới hết quý 3 năm 2017 đã vượt dự toán chi trên 3 tỷ đồng, nếu tính đến hết năm 2017 thì con số này chắc chắn sẽ cao hơn rất nhiều.
Tương tự, tại Bệnh viện Y học cổ truyền, thực chi KCB BHYT trong 9 tháng đầu năm 2017 là 15,8 tỷ đồng, trong khi dự toán chi cho cả năm 2017 chỉ 9,4 tỷ đồng, vượt 6,4 tỷ đồng. Bác sĩ Nguyễn Văn Dũng, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Y học cổ truyền cho biết, khó khăn nhất hiện nay chính là phải bảo đảm quyền lợi giữa người bệnh-bệnh viện và chi phí thanh toán bảo hiểm.
Tại Bệnh viện Y học cổ truyền đã xảy ra tình trạng bệnh nhân và người nhà phản ứng với bệnh viện vì làm thủ tục xuất viện khi quá trình điều trị chưa hoàn tất. “Chi phí điều trị bình quân cho bệnh nhân khoảng 6 triệu đồng mỗi đợt, tức khoảng 15 đến 20 ngày điều trị nội trú. Trong khi phần lớn bệnh nhân vào điều trị tại bệnh viện đều mắc bệnh mạn tính, đa bệnh lý nên quá trình điều trị phải kéo dài. Nếu chúng tôi không làm như vậy, bệnh viện sẽ bị xuất toán vì sai quy định trong KCB. Năm 2016, bệnh viện đã bị xuất toán gần 500 triệu đồng vì chi phí điều trị kéo dài vượt trần”, bác sĩ Dũng cho biết.
Dù chỉ mới hết quý 3, nhưng tình trạng vượt trần quỹ KCB BHYT năm 2017 cũng đã xảy ra ở nhiều bệnh viện khác, như các Trung tâm Y tế quận Thanh Khê (vượt so với dự toán gần 10 tỷ đồng), Hải Châu (gần 25 tỷ đồng), Liên Chiểu (hơn 8 tỷ đồng); hay Bệnh viện Tâm Trí (gần 5 tỷ đồng), Bệnh viện Mắt (4 tỷ đồng), Bệnh viện Phổi (gần 2,3 tỷ đồng)… Điển hình nhất là Bệnh viện Đà Nẵng, dự toán chi KCB BHYT năm 2017 cho đơn vị này là gần 489 tỷ đồng; nhưng tính đến hết tháng 9-2017, thực chi KCB BHYT tại đơn vị này là 703 tỷ đồng, vượt hơn 200 tỷ so với dự toán chi cả năm.
Giao dự toán chi thiếu cơ sở?
Nhiều cơ sở KCB cho rằng việc giá trần ký giữa BHXH và các cơ sở y tế quá thấp là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến bội chi. Bệnh viện Da liễu là cơ sở y tế chuyên ngành, không có nơi đăng ký KCB ban đầu (theo nội dung ghi trên thẻ BHYT), có số giường thực kê là 120 (so với kế hoạch giao 100 giường). Năm 2016, dự toán chi cho KCB BHYT là 8,1 tỷ đồng nhưng đến năm 2017, con số này giảm 1 tỷ đồng, chỉ còn 7,1 tỷ đồng.
Bác sĩ Trần Công Đức, Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu cho biết, mức dự toán chi này gây khó khăn cho bệnh viện; quan trọng hơn hết là BHXH dựa trên cơ sở nào để giao mức dự toán chi đó. Theo Bệnh viện Da liễu, Thông tư 37 liên Bộ Y tế-Tài chính áp giá viện phí hoàn toàn mới cho KCB có hiệu lực từ năm 2016 và liên tục điều chỉnh theo từng giai đoạn. Nếu áp dụng giá theo giai đoạn 1 của thông tư này, tiền giường điều trị là 65.000 đồng/ngày thì đến giai đoạn 2, tức vào quý 4 năm 2016, giá tiền giường sẽ tăng lên 152.000 đồng/ngày.
Tương tự, tiền khám từ 11.000/lượt điều chỉnh lên 35.000/lượt vào cuối năm 2016. “Theo Thông tư 37, các dịch vụ kỹ thuật bình quân trong điều trị ngoại trú được giao là 38.000 đồng, nhưng riêng tiền khám đã 35.000 đồng, vậy 3.000 đồng còn lại chắc chắn không thể đủ chi phí cho các dịch vụ khác”, bác sĩ Đức dẫn chứng.
Dựa trên mức giá KCB được áp dụng theo Thông tư 37, Bệnh viện Da liễu đã đề nghị nâng mức giá trần đối với bệnh nhân BHYT lên 190.000 đồng/lượt (ngoại trú) thay vì 111.000 đồng/lượt như đã ký với BHXH và 3,8 triệu đồng/lượt (nội trú) thay vì 1,6 triệu đồng như đã ký, nhưng không được. Theo Bệnh viện Da liễu, đó là lý do dù mới chỉ hết 9 tháng đầu năm 2017 nhưng đơn vị này đã bội chi hơn 3 tỷ đồng.
Việc giao dự toán chi năm 2017 thấp hơn 2016 cũng diễn ra ở một số cơ sở KCB khác khiến thực chi 9 tháng đầu năm 2017 đã vượt kế hoạch được giao. Trong năm 2017, các cơ sở như Trung tâm Y tế quận Hải Châu chỉ được giao dự toán chi 43,8 tỷ đồng (thấp hơn năm 2016 trên 45 tỷ đồng), Trung tâm Y tế quận Thanh Khê 21,9 tỷ đồng (thấp hơn năm 2016 gần 32 tỷ đồng), Trung tâm Y tế quận Ngũ Hành Sơn được giao 10 tỷ đồng (thấp hơn năm 2016 trên 14,5 tỷ đồng), Trung tâm Y tế huyện Hòa Vang năm 2017 cũng được giao dự toán chi thấp hơn gần 30 tỷ đồng so với năm 2016…
Điển hình là Bệnh viện C, thực chi cho KCB BHYT năm 2016 trên 154 tỷ đồng, dù chỉ giao dự toán 60,5 tỷ đồng. Đến năm 2017, dự toán chi KCB BHYT lại giảm xuống còn 44,5 tỷ đồng, thấp hơn dự toán năm 2016 hơn 16 tỷ đồng. Theo một lãnh đạo Bệnh viện C, chi phí KCB năm 2017 tăng cao hơn so với năm 2016 theo Thông tư 37 nhưng dự toán chi lại giao thấp hơn năm ngoái là điều bất hợp lý, không phù hợp với Luật BHYT, Luật Ngân sách.
“Điều này gây khó khăn cho công tác KCB BHYT. Đồng ý rằng nếu BHXH phát hiện trường hợp lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT thì nên xử lý nghiêm, nhất là trong điều kiện ngân sách eo hẹp, nhưng điều đó không có nghĩa là áp đặt dự toán chi KCB BHYT một cách tùy tiện, không có cơ sở”, vị lãnh đạo này cho biết.
Bài và ảnh: PHAN CHUNG
