Nhiều sáng kiến của Việt Nam tại SOM 1, SOM 2

Hội nghị lần thứ nhất các quan chức cao cấp APEC (SOM 1) và các cuộc họp liên quan diễn ra từ giữa tháng 2 đến đầu tháng 3 năm nay được xem là sự kiện lớn đầu tiên của Năm APEC Việt Nam 2017 với 60 cuộc họp, hội thảo, đối thoại và sự tham dự của hơn 1.900 đại biểu đến từ 21 nền kinh tế thành viên, các tổ chức quốc tế, các học giả, doanh nghiệp, báo chí…

Tại các cuộc họp, các nền kinh tế APEC đồng thuận về mục tiêu thúc đẩy hợp tác, liên kết kinh tế, thương mại tự do, góp phần vào tăng trưởng khu vực. Các nền kinh tế cũng thảo luận nhiều nội dung hợp tác lớn như thực hiện mục tiêu Bogor, từng bước hiện thực hóa khu vực thương mại tư do châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP), thúc đẩy cải cách cơ cấu, phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy kết nối, phát triển doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, bảo đảm an ninh lương thực…

Với sự chủ trì của Chủ tịch SOM - Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, hội nghị lần thứ nhất thống nhất và thông qua 4 ưu tiên hợp tác của APEC 2017: thúc đẩy tăng trưởng bền vững, sáng tạo và bao trùm; tăng cường liên kết kinh tế sâu rộng; nâng cao năng lực cạnh tranh và sáng tạo của các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa trong kỷ nguyên số; tăng cường an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhằm làm rõ nội hàm của 4 ưu tiên, các nền kinh tế đã thảo luận, đưa ra những đề xuất và sáng kiến thiết thực đối với người dân và doanh nghiệp trong khu vực.

Ngoài ra, các đại biểu cũng thống nhất và thông qua lịch hoạt động của Năm APEC 2017, bao gồm các SOM, Hội nghị Bộ trưởng và tương đương và Tuần lễ Cấp cao vào tháng 11 tại Đà Nẵng.

Trong vai trò chủ nhà, Việt Nam đã đề xuất nhiều sáng kiến lớn và nhận được sự ủng hộ của các nền kinh tế thành viên; trong đó đề xuất về thúc đẩy tính bao trùm trong phát triển kinh tế, xã hội và tài chính của khu vực. Sáng kiến được kỳ vọng kết nối các chương trình hợp tác hiện có của APEC, giúp mọi người dân đều được hưởng thụ những thành quả của toàn cầu hóa và tự do hóa thương mại. Việt Nam cũng đề xuất hình thành cơ chế thảo luận về hợp tác APEC trong tương lai dài hạn, trong đó có hình thành tầm nhìn của diễn đàn sau năm 2020.

Hội nghị SOM 1 đã khép lại chuỗi hoạt động đầu tiên của APEC tại Việt Nam trong năm 2017. Đồng thuận đạt được tại hội nghị cũng tạo đà cho Năm APEC với gần 200 cuộc họp, trải đều trong 10 tỉnh, thành phố khắp 3 miền của Việt Nam.

Tiếp theo đó, SOM 2 diễn ra ngày 17 và 18-5 tại Hà Nội đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Thứ nhất, các thành viên ủng hộ mạnh mẽ sự cần thiết duy trì vai trò của APEC là động lực để tăng trưởng liên kết kinh tế khu vực, đồng thời là cái nôi của các ý tưởng hợp tác, vì thịnh vượng chung của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Hội nghị nhất trí tiếp tục thúc đẩy hoàn tất các mục tiêu Bogor về tự do hóa thương mại và đầu tư vào năm 2020.

Thứ hai, SOM 2 hoan nghênh Đối thoại cấp cao về phát triển nguồn nhân lực diễn ra ngày 15-5 đã thông qua khuôn khổ phát triển nguồn nhân lực trong kỷ nguyên số. Đối thoại là sáng kiến của Việt Nam nhằm góp phần vào nỗ lực chung của APEC phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng, chất lượng, đáp ứng những nhu cầu mới công nghệ số đặt ra đối với thị trường việc làm khu vực. Đối thoại cũng góp phần triển khai các chiến lược của APEC là tăng trưởng có chất lượng. Việc phát triển nguồn nhân lực để thích ứng với kỷ nguyên số cũng là một ưu tiên trong chiến lược phát triển của Việt Nam. Đây là một trong những kết quả quan trọng đầu tiên trình lên cấp Bộ trưởng Năm APEC 2017.

Thứ ba, các quan chức cao cấp đã nghe báo cáo tóm tắt về kết quả đối thoại nhiều bên về APEC hướng tới 2020 và tương lai, là sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức với Ban Thư ký APEC quốc tế và Hội đồng Hợp tác kinh tế Thái Bình Dương (PECC). Kết quả của đối thoại cùng các khuyến nghị của PECC là cơ sở để các quan chức cao cấp thảo luận các bước chuẩn bị việc hình thành tầm nhìn cho APEC hướng tới năm 2020 và những năm sau đó.  

Thứ tư, một nội dung mới được thảo luận tại hội nghị lần này là đề xuất thúc đẩy phát triển bao trùm các lĩnh vực kinh tế, tài chính và xã hội. Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn cho biết, sáng kiến này của Việt Nam nhận được sự ủng hộ rộng rãi của nhiều thành viên, do đáp ứng kịp thời quan tâm của nhiều thành viên về bảo đảm mọi người dân và doanh nghiệp được thụ hưởng đồng đều các lợi ích của tăng trưởng và liên kết kinh tế trong bối cảnh bất bình đẳng, khoảng cách phát triển, khoảng cách số có xu hướng gia tăng.

Thứ năm, hội nghị cũng nghe các ủy ban, nhóm công tác báo cáo tiến triển trong việc xây dựng một số văn bản hợp tác quan trọng trong các lĩnh vực hợp tác chuyên ngành (doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa; an ninh lương thực và nông nghiệp bền vững; cải cách cơ cấu; tạo thuận lợi cho thương mại điện tử, kinh tế mạng).

Các đại biểu cũng được cập nhật tiến độ triển khai các chương trình, kế hoạch hành động dài hạn của APEC về cải cách cơ cấu, kết nối, nâng cao năng lực cạnh tranh dịch vụ, đều góp phần nâng cao tính năng động và sự gắn kết giữa các nền kinh tế APEC. Cuối cùng, các đại biểu dành thời gian thảo luận công tác chuẩn bị cả về tổ chức lẫn nội dung cho các hoạt động lớn cấp Bộ trưởng sắp tới như: Bộ trưởng Thương mại, Tuần lễ về an ninh lương thực và phát triển bền vững nông nghiệp, Đối thoại chính sách cấp cao về phụ nữ và nền kinh tế… Các kết quả của SOM 2 góp phần quan trọng thúc đẩy triển khai chủ đề và các ưu tiên của Năm APEC 2017, tạo ra những cơ sở ban đầu để định hướng nội dung và văn kiện sẽ được trình lên các lãnh đạo APEC vào tháng 11 tới tại Đà Nẵng.

DUYÊN ANH - KHANG NINH tổng hợp