Vùng 3 Hải quân được thành lập ngày 26-10-1975.
Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng của Vùng luôn thể hiện lòng trung thành vô hạn với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, nêu cao ý chí khắc phục mọi khó khăn, phấn đấu học tập, rèn luyện nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật vươn lên làm chủ phương tiện, vũ khí trang bị. Kiên cường bám biển, vượt qua sóng to gió lớn, thiên tai bão lũ, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ quản lý chặt chẽ vùng biển, đảo phụ trách; chi viện sẵn sàng chiến đấu bảo vệ quần đảo Trường Sa, thềm lục địa phía Nam và vùng biển Tây Nam, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn ứng cứu nhân dân trong thiên tai lũ lụt, xứng đáng với niềm tin cậy của Đảng, của nhân dân; 3 đơn vị của Vùng (Trạm Ra đa 535, Tàu HQ 851, HQ 331) được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; Vùng và các đơn vị được tặng 25 Huân chương các hạng. Từ năm 2000 đến nay, Vùng luôn đạt VMTD, Đảng bộ TSVM; 2 năm liền được Thủ tướng Chính phủ tặng cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua. Hàng ngàn lượt cán bộ, chiến sĩ, CNVQP được các cấp tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua và bằng khen, giấy khen, xây đắp nên truyền thống “Tích cực chủ động, đoàn kết hiệp đồng, làm chủ vùng biển, quyết chiến, quyết thắng”.
Hiện nay tình hình thế giới, khu vực đang diễn biến phức tạp, tình hình Biển Đông, nhất là vùng biển do Vùng quản lý tiềm ẩn nhiều nhân tố gây mất ổn định khó lường... Điều đó đặt ra cho Vùng những yêu cầu mới, hết sức nặng nề và cấp bách cùng với các lực lượng của Quân chủng vừa phải kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và thềm lục địa của Tổ quốc, vừa phải giữ vững môi trường hòa bình ổn định trên biển; sẵn sàng ứng cứu nhân dân khi có bão lũ xảy ra... Vì vậy phải xây dựng Vùng VMTD theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, trong đó tập trung xây dựng vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm cho Vùng luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Để thực hiện điều đó, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Vùng xác định thực hiện một số nội dung, biện pháp sau:
Một là: Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, chú trọng giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết, chỉ thị của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2011-2015, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020. Giáo dục về truyền thống, tình hình nhiệm vụ, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch đối với cách mạng nước ta, âm mưu, thủ đoạn của nước ngoài đối với biển Đông, làm cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng, tình hình nhiệm vụ, đối tượng, đối tác, âm mưu “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, nhất là tính chất phức tạp, nhạy cảm trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo hiện nay. Từ đó xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, củng cố niềm tin, nâng cao cảnh giác cách mạng, ý chí quyết tâm dám đánh, biết đánh và đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược; toàn Vùng thống nhất về ý chí và hành động, sẵn sàng chiến đấu hy sinh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa thiêng liêng của Tổ quốc.
Hai là: Tập trung xây dựng các tổ chức cơ sở Đảng, trước hết là các chi bộ tàu chiến đấu, tàu thường xuyên làm nhiệm vụ tuần tiễu, quản lý bảo vệ vùng biển, các trạm rađa nơi núi cao, đảo xa thực sự TSVM, có năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu cao, nhất là năng lực quán triệt, cụ thể hóa và thực hiện thắng lợi các nghị quyết, chỉ thị của trên và nghị quyết cấp mình; năng lực lãnh đạo, giải quyết đúng đắn, kịp thời, có hiệu quả mọi khó khăn, phức tạp nảy sinh ở đơn vị, bảo đảm để đơn vị hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Ba là: Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cấp ủy, cán bộ chủ trì ở cơ sở có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng, lối sống trong sạch, lành mạnh, có trình độ, năng lực toàn diện, phương pháp, tác phong công tác mẫu mực, gần gũi quần chúng, thực sự tiên phong gương mẫu, làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ và xây dựng đơn vị. Quan tâm xây dựng các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân vững mạnh, hoạt động đúng chức năng, chú trọng xây dựng cơ quan chính trị các cấp thực sự đoàn kết, gương mẫu, vững mạnh, tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy triển khai các hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị sát, đúng, hiệu quả.
Bốn là: Tập trung triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, tiếp tục xây dựng và tổ chức thực hiện những chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng và tấm gương Hồ Chí Minh phù hợp với đặc điểm tình hình của từng cơ quan, đơn vị, chức trách nhiệm vụ được giao của từng cán bộ, đảng viên. Làm cho cuộc vận động có sức lan tỏa rộng, trở thành công việc hằng ngày của cán bộ, đảng viên và quần chúng trong đơn vị.
Năm là: Quản lý chặt chẽ tình hình chính trị nội bộ, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương xây dựng đơn vị an toàn và địa bàn đóng quân an toàn. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền biển đảo, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ, các tầng lớp nhân dân nơi đóng quân về vị trí, vai trò của biển, đảo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tự hào về truyền thống 36 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên quốc phòng toàn Vùng tiếp tục nỗ lực phấn đấu xây dựng Vùng vững mạnh toàn diện, trong đó tập trung xây dựng Vùng vững mạnh về chính trị, cùng với các lực lượng của Quân chủng luôn xứng đáng là lực lượng nòng cốt vững chắc của nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân trên biển trong tình hình mới.
Đại tá NGUYỄN TIẾN DŨNG, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng 3 Hải quân