Đại tướng rất thương những người lính dưới quyền

Thượng tướng - Viện sĩ - Tiến sĩ khoa học quân sự Nguyễn Huy Hiệu bắt đầu câu chuyện với chúng tôi khi ngày đưa Đại tướng Võ Nguyên Giáp về Vũng Chùa - Quảng Bình cận kề.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu Ảnh: HOÀNG THU PHỐ

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nhấn mạnh: “Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nhà thao lược, kiến trúc sư tài ba về nghệ thuật chiến tranh nhân dân trong thời đại Hồ Chí Minh. Ông đánh giặc bằng sự mưu trí, nghệ thuật và bằng cả sự thông minh của mình. Cách đây vài tháng, tôi được mời đọc tập bản dịch cuốn sách Chiến thắng bằng mọi giá của nhà sử học người Mỹ Cecil B. Currey để viết lời giới thiệu.

Tôi thấy đây là cuốn sách có nhiều tư liệu mới mà lần đầu tôi biết. Tuy vậy, độc giả sẽ không ít lần bắt gặp những cách nhìn nhận, đánh giá khác biệt của Cecil B. Currey về lịch sử so với những gì trước đây chúng ta đã suy nghĩ. Sẽ có không ít những tư liệu và quan điểm mới mẻ mà chúng ta chưa biết...

Tên sách là Chiến thắng bằng mọi giá nhưng không có nghĩa là cố gắng giành thắng lợi bằng bất cứ giá nào, mà phải chiến thắng bằng sự khéo léo, khôn ngoan nhất, chiến thắng với sự hy sinh, tổn hại ít nhất. Đó cũng chính là nghệ thuật quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Bởi nói như Thượng tướng Trần Văn Trà, ông là “vị Tổng tư lệnh biết đau với từng vết thương của mỗi người lính, biết tiếc từng giọt máu của mỗi chiến binh”.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nói thêm: “Rất tiếc tác giả Cecil B. Currey đã mất, chứ nếu gặp ông sớm hơn, tôi sẽ khuyên ông không nên đặt tên cuốn sách như vậy. Bởi Tướng Giáp của chúng tôi không bao giờ chọn chiến thắng bằng mọi giá, nhất là Đại tướng không bao giờ muốn chiến thắng mà phải hy sinh quân lính. Bởi ông biết đau từng nỗi đau của người chiến sĩ và rất thương những người lính dưới quyền”.

“Đại tướng rất giỏi về mưu kế và thế trận”

Là người lính trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ, được chiến đấu trong hàng ngũ Quân đội Nhân dân Việt Nam nên Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu vinh dự nhiều lần được tiếp kiến Đại tướng và có những kỷ niệm với Đại tướng. Ông nghẹn lời: “Khi nhận tin Đại tướng đã ra đi, tôi đang ở Nam Định và phải mất nhiều phút sau mới có thể trấn tĩnh. Dù biết trước điều này sẽ đến, nhưng tôi vẫn sững sờ. Đại tướng là Tổng tư lệnh tối cao của Quân đội Nhân dân Việt Nam, là học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là người anh cả của quân đội ta. Hình ảnh vị đại tướng tài ba, đức độ, thương cán bộ, chiến sĩ như người thân trong gia đình làm tôi ứa nước mắt. Trong tâm khảm của tôi là hình ảnh anh Văn giơ cao nắm tay trong chiến dịch Điện Biên Phủ tựa như lời thề sắt son trước Tổ quốc, đồng bào”.

Ông kể tiếp: “Năm 1975, khi tôi làm Trung đoàn trưởng Trung đoàn 27, Sư 320B, Quân đoàn 1, từ Tam Điệp hành quân thần tốc vào Đông Hà làm dự bị cho chiến dịch giải phóng Huế và Đà Nẵng; sau đó hành quân qua đèo Ăng-Bun trên đường Trường Sơn vào tập kết ở Đồng Xoài, Đông Nam Bộ chuẩn bị cho chiến dịch giải phóng miền nam thì nhận được bức điện của Đại tướng qua đài 15 woat: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa. Tranh thủ từng phút, từng giờ. Xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng. Truyền đạt tức khắc đến đảng viên, chiến sĩ”.

Sau khi nghe xong mệnh lệnh của Đại tướng, các chiến sĩ như hết mệt mỏi, được tiếp thêm ý chí để hăng hái tiến ra tiền tuyến. Lúc đó là vào mùa khô hanh. Đường Trường Sơn bụi mịt mù phủ lên mọi vật như một lớp tuyết màu đỏ sậm. Có những đoạn bụi lầy dầy gần một mét. Nhưng khí thế của người lính vẫn hừng hực cùng đoàn quân trùng trùng điệp điệp ra trận. Với chỉ đạo đánh thẳng vào mục tiêu đầu não của địch từ hướng Lái Thiêu theo trục đường 13, Trung đoàn 27 chúng tôi đã đập tan tuyến tử thủ bắc Sài Gòn, chiếm cầu Bình Phước, đánh chiếm Bộ Tư lệnh Thiết giáp quân ngụy tại Gò Vấp và các mục tiêu khác, góp phần cùng quân dân giải phóng Sài Gòn”.

Đại tướng của nhân dân

Có thể nói chưa có vị tướng nào lại được nhân dân yêu mến và kính trọng như Đại tượng Võ Nguyên Giáp. Theo Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, có được phẩm cách đó, là bởi Võ Nguyên Giáp là một nhà khoa học, một nhà giáo, một nhà quân sự lỗi lạc. Vì thế, ông có thể đồng hành với người dân lao động, với tầng lớp trí thức và các nhà khoa học… Hình ảnh Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn rất sáng trong cộng đồng 54 dân tộc anh em, đặc biệt là các dân tộc vùng Điện Biên Phủ.

Quốc kỳ được phủ trên linh cữu của Đại tướng tại Nhà tang lễ quốc gia (Hà Nội). Ảnh: Reuters

Theo Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, những người trên thế giới này yêu Đại tướng tức là yêu hòa bình, mà yêu hòa bình cũng là yêu Đại tướng. Theo ông, cái giỏi nhất của Đại tướng Võ Nguyên Giáp chính là nghi binh và… lừa địch. Tướng Giáp thường chọn những chỗ yếu nhất, cho là kẻ địch không ngờ để đánh. “Đại tướng rất giỏi về mưu kế và thế trận”, Thượng tướng Hiệu đúc kết.

Trong ký ức của mình, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu vẫn còn nhớ như in câu chuyện vào tháng 5-2004. Ông kể: “Khi đó tôi được Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng phân công tháp tùng, cùng Đại tướng chủ trì Hội thảo khoa học về 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, có 150 đoàn khách quốc tế tới dự.

Đại tướng nói bằng tiếng Pháp và tiếng Nga. Các bài tham luận đều ca ngợi Đại tướng, ca ngợi Quân đội Nhân dân Việt Nam, ca ngợi nghệ thuật chiến tranh nhân dân trong chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là bài học cho Việt Nam mà cho cả nhân loại, nhất là các nước đứng lên tự giải phóng giành độc lập dân tộc, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Kết thúc hội nghị, các đoàn vây quanh Đại tướng để chụp ảnh lưu niệm và nhiều người hô vang: “Điện Biên Phủ! Hồ Chí Minh! Võ Nguyên Giáp!”. Sau này tôi có dịp đi nhiều nước trên thế giới, đi đến đâu khi nhắc tới Việt Nam, mọi người cũng nhắc tới Điện Biên Phủ, Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp”.

HOÀNG THU PHỐ