Mở rộng đối tượng bảo hiểm thất nghiệp

Từ ngày 1-1-2015, chế độ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) sẽ thực hiện theo quy định của Luật Việc làm 2013, thay cho quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.

Liên đoàn Lao động sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong công nhân, viên chức, lao động. Trong ảnh: Một buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho công nhân, lao động Công ty TNHH Điện tử Foster Đà Nẵng.

Theo đó, có nhiều điểm mới có lợi cho người lao động (NLĐ) và cả doanh nghiệp. Báo Đà Nẵng trao đổi với ông Nguyễn Đức Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Lao động thành phố, về những nội dung liên quan đến quyền và trách nhiệm của NLĐ. Ông Thanh cho biết:

- Luật Việc làm có hiệu lực từ 1-1-2015 mở rộng đối tượng bắt buộc tham gia BHTN. So với quy định trước đây, đối tượng tham gia BHTN theo Luật Việc làm sẽ có thêm NLĐ làm việc theo hợp đồng mùa vụ hoặc công việc nhất định từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.

Mặt khác, cũng không còn quy định người sử dụng lao động (NSDLĐ) có sử dụng từ 10 NLĐ trở lên mới phải tham gia BHTN. Tuy nhiên, NLĐ giúp việc gia đình hoặc đang hưởng lương hưu thì không phải tham gia BHTN. Mức lương đóng BHTN tối đa sẽ không quá 20 tháng lương tối thiểu vùng (đối với NLĐ đang hưởng lương theo mức do NSDLĐ quyết định).

Thời gian tham gia BHTN để tính hưởng trợ cấp sẽ tính bằng tổng các khoảng thời gian đã đóng BHTN (liên tục hoặc không liên tục) mà NLĐ chưa hưởng trợ cấp thất nghiệp. NLĐ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trái pháp luật sẽ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Đối với NLĐ làm việc theo hợp đồng mùa vụ, để được hưởng BHTN, phải có đủ 12 tháng tham gia BHTN trong vòng 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng (đối với các loại hợp đồng khác thì điều kiện này là có đủ 12 tháng tham gia BHTN trong vòng 24 tháng trước khi chấm dứt).

* Ông có thể cho biết chế độ trợ cấp thất nghiệp hằng tháng được quy định như thế nào?

- Theo quy định mới, NLĐ tham gia BHTN từ đủ 12 tháng đến 36 tháng sẽ được hưởng 3 tháng trợ cấp, sau đó cứ có thêm 12 tháng tham gia BHTN sẽ được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp, nhưng tối đa không quá 12 tháng.

Theo cách tính này thì NLĐ tham gia BHTN đủ 36 tháng sẽ được hưởng 3 tháng trợ cấp (trước đây là 6 tháng), tham gia đủ 72 tháng sẽ được hưởng 6 tháng (trước đây là 9 tháng).

Mức hưởng BHTN từng tháng tối đa không vượt quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng hoặc mức lương cơ sở. NLĐ bị tạm giam sẽ bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp (trước đây chỉ bị tạm ngừng).

Một số trường hợp sẽ bị ngừng hưởng trợ cấp thất nghiệp (được bổ sung so với quy định cũ) là: Đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên; bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm pháp luật BHTN; bị tòa án tuyên bố mất tích; đi lao động nước ngoài theo hợp đồng.

* Vấn đề “trợ cấp sẽ được bảo lưu cộng dồn” được hiểu như thế nào, thưa ông?

- NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp mà tìm được việc làm thì sẽ ngừng hưởng trợ cấp và không được hưởng một lần số tháng trợ cấp còn lại chưa hưởng như trước đây. Bù lại, thời gian tham gia BHTN chưa được hưởng trợ cấp sẽ được bảo lưu và cộng dồn lại cho lần hưởng tiếp theo.

Cách tính thời gian bảo lưu thực hiện theo khoản 4 Điều 53 Luật Việc làm. Luật này cũng mở rộng đối tượng hưởng chế độ hỗ trợ học nghề và hỗ trợ tìm việc làm.

Theo đó, NLĐ đang tham gia BHTN sau khi nghỉ việc sẽ được tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí, nếu có nhu cầu; đối với chế độ hỗ trợ học nghề thì sẽ áp dụng đối với NLĐ đã đóng BHTN từ đủ 9 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi nghỉ việc. Trước đây, hai chế độ này chỉ áp dụng đối với NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.

Ngoài ra, quy định mới bổ sung thêm chế độ “hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ” nhưng không quá 6 tháng. Mức hỗ trợ cụ thể sẽ được Chính phủ quy định chi tiết.

* Vậy Liên đoàn Lao động thành phố sẽ làm gì để NLĐ tiếp cận được với các thông tin này?

- Thời gian đến, Liên đoàn Lao động thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; chỉ đạo các cấp Công đoàn tiếp tục triển khai mạnh mẽ công tác này đến đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động, đặc biệt là công nhân, lao động ở các khu công nghiệp-chế xuất để NLĐ nắm rõ hơn quyền và trách nhiệm của mình khi tham gia BHTN trong quan hệ lao động.

Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt các kênh như chuyên mục Lao động và Công đoàn trên sóng DRT, Báo Đà Nẵng, trang thông tin điện tử Công đoàn thành phố; tuyên truyền có hiệu quả thông qua hoạt động tư vấn pháp luật lưu động để các quy định này nhanh chóng đi vào cuộc sống, giúp NLĐ nắm rõ hơn quyền và trách nhiệm của mình khi tham gia BHTN, bảo đảm việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định.

NGỌC YẾN