Chính trị - Xã hội

Không khoan nhượng tội phạm ma túy

08:19, 07/11/2016 (GMT+7)

Từ ngày 15 đến 29-10, trên địa bàn Đà Nẵng liên tiếp xảy ra 2 vụ trọng án giết người do hung thủ “ngáo đá” gây ra. Điều này một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về tình trạng sử dụng ma túy, ma túy đá gây hoang tưởng, ảo giác, mất kiểm soát hành vi, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến mục tiêu xây dựng “Thành phố 4 an” mà Đà Nẵng đang hướng đến. Báo Đà Nẵng có cuộc trao đổi với Đại tá Nguyễn Xuân Cường (ảnh), Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an thành phố (gọi tắt là lực lượng CSĐT) để hiểu hơn về vấn nạn này.  

Công an Đà Nẵng lấy lời khai đối với Phạm Văn Cát (SN 1989, trú phường Mân Thái, quận Sơn Trà) - “trùm” đường dây mua bán ma túy từ Thành phố Hồ Chí Minh về Đà Nẵng. Ảnh: ĐẮC MẠNH
Công an Đà Nẵng lấy lời khai đối với Phạm Văn Cát (SN 1989, trú phường Mân Thái, quận Sơn Trà) - “trùm” đường dây mua bán ma túy từ Thành phố Hồ Chí Minh về Đà Nẵng. Ảnh: ĐẮC MẠNH

* Vài năm trở lại đây, tình trạng tội phạm ma túy tại Đà Nẵng diễn biến khá phức tạp. Ông có thể nói rõ hơn về vấn đề này?

- Tại Đà Nẵng, nguồn ma túy thẩm lậu chủ yếu do đối tượng người địa phương móc nối với đối tượng tại các tỉnh phía Bắc, bắc miền Trung hình thành các đường dây mua bán, vận chuyển về tiêu thụ trên địa bàn thành phố. Thời gian qua, tình trạng mua bán ma túy tổng hợp có xu hướng tăng, bên cạnh thuốc lắc, ma túy đá nay xuất hiện loại ma túy mới có mức độ nguy hiểm khó lường dưới tên gọi “Cỏ Mỹ”, “Cỏ Canada”. Loại ma túy mới này có tẩm ướp nhiều chất gây nghiện độc hại, gây chứng hoang tưởng, ảo giác mạnh và thêm hóa chất tạo mùi thơm, được đóng gói bằng những bao bì rất bắt mắt, làm mê hoặc giới trẻ.

Đáng chú ý, tội phạm về ma túy đang có xu hướng trẻ hóa, nhiều vụ án có sự tham gia của nữ giới, thậm chí có vụ đến 5 đối tượng là nữ bị bắt giữ. Cá biệt có trường hợp phạm tội khi đang mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ. Tình trạng tội phạm ma túy đồng thời là con nghiện chiếm trên 90% trong tổng số đối tượng bị bắt giữ. Đây là một trong những nguyên nhân chính làm cho tội phạm ma túy phát sinh, gia tăng trong thời gian qua.

* Như ông nói, tội phạm ma túy có xu hướng “trẻ hóa”. Vậy Đà Nẵng đã có những giải pháp căn cơ nào kiểm soát vấn nạn trên?

- Tính đến tháng 6-2016, thành phố có 2.578 người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, hơn 83% người nghiện sử dụng ma túy tổng hợp; tập trung vào các độ tuổi dưới 16 (23 người), 16-18 (103 người), 18-30 (1.761 người), học sinh – sinh viên (53 người); trong đó, có tiền án 769 người và tiền sự 1.962 người. Dù hiện nay chúng tôi chưa có con số thống kê cụ thể, chính xác những bi kịch do những người “ngáo đá” gây ra, nhưng qua nhiều vụ việc bị phanh phui trước đó cho thấy nổi lên nhóm đối tượng trẻ có lối sống “bầy đàn”, thích “quan hệ tập thể”. Đơn cử như tại phường Hòa Minh, vào tháng 3-2016, cơ quan Công an phát hiện nhóm thanh-thiếu niên đang tụ tập sử dụng ma túy đá tại một quán karaoke. Kiểm tra nhanh tại chỗ, trong số 30 thanh niên có đến 20 người dương tính với ma túy. Các đối tượng này đa số có tuổi đời trên dưới 20. Hay mới đây, ngày 29-10, đối tượng Nguyễn Hoài Thanh (30 tuổi, trú quận Thanh Khê) trong tình trạng “ngáo đá” đã dùng xẻng đập vào vùng mặt và đầu người tình là chị Nguyễn Thị Thúy V. (36 tuổi) khiến chị này tử vong tại chỗ. Khi bị bắt giữ, Thanh khai rằng do tưởng người tình là con rắn nên ra tay sát hại.

Hoạt động mua bán ma túy tổng hợp, chủ yếu là methamphetamine (hàng đá) có xu hướng tăng. Khi mới sử dụng, loại ma túy này có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương, gây cảm giác hưng phấn, vui vẻ, hoạt bát, không buồn ngủ, chịu được tác động của âm thanh và ánh sáng cường độ mạnh… Điều này đã lôi kéo một bộ phận giới trẻ muốn dùng thử và nhanh chóng trở thành con nghiện.

Tội phạm về ma túy thường mang tính “ẩn”, ít để lại dấu vết, hiện trường mờ nhạt nên rất khó phá án. Thông thường, lực lượng công an sẽ tìm hiểu về mối quan hệ “cung – cầu” để từ đó phối hợp với các cơ quan chức năng quyết tâm thực hiện “giảm cầu” để tiến tới “cắt cung”, phối hợp chặt chẽ giữa chủ động phòng ngừa với chủ động tấn công, trong đó lấy phòng ngừa là chính.

* Thưa ông, việc đấu tranh, khai thác các đối tượng buôn bán ma túy thời gian qua gặp những khó khăn gì?

- Hoạt động của tội phạm về ma túy thường rất tinh vi, xảo quyệt, nhất là đối với số đối tượng có tiền án, tiền sự khiến công tác đấu tranh luôn gặp nhiều khó khăn. Chúng tàng trữ, sử dụng súng, công cụ, hung khí nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều yếu tố rất khó lường... Trước thực trạng này, lực lượng CSĐT đẩy mạnh công tác phòng ngừa nghiệp vụ để quản lý chặt chẽ các tuyến, địa bàn, giám sát di biến động của các đối tượng nghi vấn, triển khai liên tục các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm về ma túy, ưu tiên tập trung lực lượng, biện pháp đấu tranh mạnh vào các đường dây đưa ma túy về thành phố Đà Nẵng tiêu thụ.

Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 133 vụ, 179 đối tượng hoạt động phạm tội về ma túy, thu giữ tổng cộng 4,24kg ma túy các loại (trong đó ma túy tổng hợp là 3,53kg, chiếm 83% tổng trọng lượng ma túy thu giữ). Riêng trong Tháng hành động phòng, chống ma túy (tháng 6-2016), lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 26 vụ, 37 đối tượng. So với thời điểm này năm 2015 đã phát hiện, bắt giữ nhiều hơn 11 vụ, 17 đối tượng, đạt hiệu suất cao nhất kể từ trước đến nay. Đây là những con số đáng khích lệ nhưng đồng thời cũng cho thấy tình hình buôn bán, sử dụng ma túy trên địa bàn thành phố ngày càng phức tạp.

* Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh chỉ đạo lực lượng Công an Đà Nẵng tiếp tục thực hiện tốt tư tưởng tấn công không khoan nhượng với các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy. Điều này được lực lượng CSĐT quán triệt như thế nào?

Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy thời gian qua được lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố rất quan tâm. Đây là nguồn động viên, khích lệ tinh thần lớn lao đối với chúng tôi, đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu về trách nhiệm ngày một nặng nề cho lực lượng CSĐT.

Song song với biện pháp đấu tranh, chúng tôi thường xuyên mở các đợt cao điểm rà soát, kiểm tra, xử lý người nghiện ma túy, nhất là tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú, quán bar, karaoke, tạo khí thế trấn áp tội phạm, cũng như răn đe người nghiện một cách mạnh mẽ, không để tồn tại điểm nóng về ma túy trong cộng đồng. Bên cạnh đó, chiến sĩ trong lực lượng CSĐT phải luôn giữ vững bản lĩnh nghề nghiệp, luôn nêu cao tinh thần cảnh giác trước các thủ đoạn dụ dỗ, mua chuộc của tội phạm ma túy, khắc phục mọi khó khăn, vượt qua trở ngại để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

TIỂU YẾN thực hiện

* Ông Lê Minh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Đà Nẵng: Số người cai nghiện tại gia đình, cộng đồng còn ít

Trong 9 tháng đầu năm, các địa phương xét đưa 82 người tham gia cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức cai nghiện, một số địa phương chưa nắm vững quy định, không lập hồ sơ đưa vào cai nghiện các trường hợp bị áp dụng biện pháp quản lý, giáo dục tại xã, phường dẫn đến số người cai nghiện tại gia đình, cộng đồng còn ít. Chưa kể, Trung tâm Giáo dục và Dạy nghề 05-06 đã tiếp nhận 487 người nghiện, trong đó có 384 người mới nghiện và 103 người tái nghiện vào cai nghiện tập trung.

* Bà Phạm Thị Hồng Linh, Trưởng ban Tuyên giáo, Thành Đoàn Đà Nẵng: Xây dựng mô hình 4+1

Chúng tôi đã xây dựng các mô hình 4+1 (mỗi em dương tính với ma túy có ít nhất 1 cán bộ Thành Đoàn, 1 cán bộ Quận Đoàn, 1 cán bộ Đoàn xã/phường và 1 cán bộ Đoàn hoặc đoàn viên là công an tại địa phương theo dõi, giúp đỡ); duy trì và nhân rộng những mô hình, câu lạc bộ, hoạt động điển hình về phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên như “Thắp sáng niềm tin”, “Thắp sáng ước mơ thanh niên hoàn lương”, “Hòm thư tố giác”, “Tìm địa chỉ đen”… Các cán bộ Đoàn đến tận nhà động viên, thăm hỏi, khảo sát nhu cầu nguyện vọng của từng em để có biện pháp kèm cặp, giúp đỡ phù hợp. Sau một năm, Thành Đoàn đã giúp đỡ được 19 em tiến bộ, không tái nghiện.

* Bác sĩ Lê Văn Nguyên, Phó khoa Pháp y - Nghiện chất, Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng: Tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho người xung quanh

Sau khi sử dụng ma túy đá, người dùng sẽ bị rơi vào hội chứng gây ảo giác, thông qua các hành vi như: mắt thường xuyên đảo qua đảo lại và đồng tử nở rộng, có xu hướng tự gây thương tích (cào cấu mặt mũi, nhảy từ trên cao xuống đất), có những hành động vô thức như leo trèo, phóng xe bạt mạng. Đặc biệt, các đối tượng dễ kích động và thường có cảm giác lo sợ bị theo dõi, ám sát, dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho người xung quanh. Khi vô tình gặp các đối tượng có biểu hiện bên ngoài như trên, cách tốt nhất là hãy tránh xa, đồng thời lập tức báo ngay cho lực lượng Công an hoặc chính quyền địa phương.

TIỂU YẾN – ĐẮC MẠNH

 

.