Đà Nẵng duy trì vị trí trong nhóm đạt điểm cao nhất

Ngày 4-4, Trung tâm Nghiên cứu phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES), Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo cán bộ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (VFF-CRT) và Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam công bố Chỉ số Hiệu quả quản trị và Hành chính công cấp tỉnh (PAPI) năm 2016.

Chỉ số nội dung thủ tục hành chính công của Đà Nẵng thuộc nhóm đạt điểm số cao nhất (7,34). TRONG ẢNH: Giao dịch tại Bộ phận “một cửa” tập trung Trung tâm Hành chính thành phố. Ảnh: S.TRUNG

Theo báo cáo, PAPI 2016 phản ánh việc huy động sự tham gia của người dân vào quá trình ra quyết định ở cấp cơ sở, trách nhiệm giải trình của chính quyền với người dân và kiểm soát tham nhũng trong khu vực công tiếp tục là điểm yếu còn tồn đọng trong quản trị công.

Người dân hài lòng hơn với dịch vụ y tế và giáo dục

PAPI 2016 đánh giá, dịch vụ hành chính công từng bước được cải thiện, có xu hướng tích cực. Trong 6 chỉ số nội dung, chỉ số cung ứng dịch vụ công tăng mạnh nhất ở 35 tỉnh, thành so với năm 2011. Kết quả tổng hợp cấp tỉnh năm 2016 cho thấy, trong số 16 tỉnh, thành phố trong nhóm đạt điểm cao nhất có 7 tỉnh phía Bắc (Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên và Ninh Bình); 5 tỉnh duyên hải miền Trung (gồm Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Quảng Bình, Quảng Trị và Bình Định); 3 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (Cần Thơ, Bến Tre và Đồng Tháp). Nam Định, Hà Tĩnh, Quảng Trị và Đà Nẵng vẫn duy trì vị trí của mình trong nhóm đạt điểm cao nhất qua 6 năm liên tiếp, từ 2011 đến 2016.

Chất lượng bệnh viện công tuyến huyện/quận được người dân chấm điểm cao hơn, song đánh giá của người sử dụng dịch vụ này giữa các tỉnh, thành phố có mức chênh lệch lớn. Một xu hướng tích cực ghi nhận được trong năm 2016 đó là số người cho rằng cần phải đưa hối lộ để tiếp cận dịch vụ y tế công cộng cấp quận/huyện giảm từ 43% năm 2015 xuống 39% năm 2016. Ở hơn một nửa số địa phương, tỷ lệ người dân đồng tình với nhận định tích cực “không có hiện tượng vòi vĩnh từ cán bộ y tế bệnh viện tuyến huyện/quận” chỉ trong khoảng 27% đến 51% (tăng nhẹ so với năm 2015 là 48%) cho thấy, việc người dân phải chi trả ngoài quy định khi sử dụng dịch vụ bệnh viện tuyến huyện/quận vẫn còn khá phổ biến.

Mặc dù ghi nhận những đánh giá tích cực của người dân về giáo dục công nhưng vấn đề “bồi dưỡng” giáo viên tiểu học công lập vẫn là thách thức lớn ở nhiều địa phương. Ở một nửa số các tỉnh, thành phố, tỷ lệ người dân cho biết không phải chi thêm tiền để con em mình được quan tâm hơn dao động từ 22% đến 62%. Người dân nhìn chung hài lòng hơn với các thủ tục đăng ký cấp giấy phép xây dựng và dịch vụ hành chính cấp xã/phường cho giấy tờ tùy thân. Dịch vụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) đạt điểm thấp nhất trong số 4 loại dịch vụ hành chính công PAPI đo lường.

Người dân ít lạc quan về kiểm soát tham nhũng

Chỉ số kiểm soát tham nhũng khu vực công năm 2016 có xu hướng giảm điểm. Tỷ lệ người dân cho biết họ phải chi “lót tay” cho công chức để làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tiếp tục tăng lên trong năm 2016.

Chỉ có 46% người được hỏi trên phạm vi toàn quốc cho rằng không cần phải “lót tay” nhưng vẫn làm xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đây là tỷ lệ thấp nhất trong 6 năm qua. Bên cạnh đó, khoảng 54% số người dân cho rằng cần phải đưa hối lộ mới xin được việc làm trong khu vực Nhà nước, cao hơn tỷ lệ 51% của năm 2015 và 46% của năm 2011.

Kết quả khảo sát còn cho thấy, hiện trạng vòi vĩnh trong khu vực công ngày càng phổ biến trong khi quyết tâm của người dân tố cáo tham nhũng, vòi vĩnh của cán bộ Nhà nước “ổn định” ở mức thấp: chỉ khoảng 3% người bị nhũng nhiễu, đòi hối lộ đã tố giác. Kết quả khảo sát năm 2016 chỉ ra tình trạng người dân ít lạc quan hơn trong đánh giá về hiệu quả kiểm soát tham nhũng trong chính quyền địa phương so với kết quả 5 năm trước.

Phát hiện nghiên cứu PAPI 6 năm qua khẳng định lo ngại của người dân về vấn nạn của “chủ nghĩa vị thân” và quan hệ cá nhân trong tuyển dụng nhân lực vào khu vực công. Theo báo cáo PAPI 2016, mục tiêu “công bằng trong tuyển dụng nhân lực vào khu vực công” rất khó đạt được khi “thân quen” và “lót tay” vẫn là yếu tố quyết định sự thành công của một cá nhân khi xin việc vào khu vực công.

Theo báo cáo PAPI 2016, để tăng cường kiểm soát tham nhũng trong khu vực công, trước mắt cần đảm bảo công bằng trong tuyển dụng công chức, viên chức; giám sát và giảm thiểu các hành vi nhận tiền ngoài quy định khi cung ứng dịch vụ công, ngăn chặn cán bộ, công chức lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tư lợi qua các hành vi như vòi vĩnh khi làm thủ tục hành chính cho người dân, sử dụng công quỹ vào mục đích cá nhân và nhận “lót tay” trong tuyển dụng nhân sự vào khu vực công. “Việc huy động người dân và toàn xã hội vào phòng chống tham nhũng cần có sự vào cuộc của cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã hội và giới báo chí. Đồng thời, các cơ chế bảo vệ người tố cáo cần được thực thi đầy đủ và hiệu quả để người dân có động lực tham gia phòng, chống tham nhũng”, báo cáo PAPI 2016 lưu ý.

S.TRUNG