Vì UBND phường không có sổ đăng ký ruộng đất nên hàng chục hộ dân phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn không thể làm thủ tục cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) do UBND huyện Hòa Vang cấp trước đây sang sổ đỏ của thành phố. Vướng mắc của người dân đã kéo dài 3 năm qua nhưng vẫn chưa có hướng tháo gỡ.
Vì phường Hòa Hải không có Sổ đăng ký ruộng đất mà suốt 3 năm đi làm thủ tục cấp đổi sổ đỏ, bà Nguyễn Thị Thanh Bê chỉ nhận được kết quả là một tập giấy tờ tài liệu sao lục và văn bản trả lời của các cơ quan chức năng. |
Bà Nguyễn Thị Thanh Bê (trú tổ 54) thừa kế lô đất từ cha mẹ để lại đã có sổ đỏ do UBND huyện Hòa Vang cấp (đất đã đăng ký trong mục kê theo Chỉ thị 299/TTg ngày 10-11-1980). Sau khi chuyển nhượng và bị thu hồi một phần đất cho dự án Làng đá mỹ nghệ Non Nước thì còn lại diện tích 652m².
Năm 2015, gia đình bà Bê làm thủ tục cấp đổi sang sổ đỏ của thành phố (do Sở Tài nguyên và Môi trường - TN&MT - ký). Bà Bê nghĩ rằng đất đã có giấy tờ được thừa kế từ cha mẹ thì làm thủ tục cấp đổi sổ đỏ sẽ rất nhanh nhưng thực tế không đơn giản như vậy. Bà Bê được Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) quận Ngũ Hành Sơn hướng dẫn và đi lại rất nhiều lần để bổ sung thủ tục nhưng vẫn không được. Sau nhiều lần đi lại đến nản lòng, nghe hàng xóm mách, bà Bê đã rút hồ sơ về chấp nhận bỏ tiền thuê “cò dịch vụ” để làm sổ đỏ.
Thêm một thời gian dài chờ đợi, “cò dịch vụ” cũng “bó tay” đem trả hồ sơ cho bà Bê và chỉ xin chút ít tiền xăng xe đã bỏ ra để đi lại. Bà Bê tiếp tục đem hồ sơ đến bộ phận “một cửa” của UBND quận Ngũ Hành Sơn, rồi mang đến tận Sở TN&MT. Bà không nhớ hết các cơ quan chức năng đã trả lời mình như thế nào vì họ viện dẫn nhiều quy định pháp luật về đất đai rất phức tạp. Có lần bà được khuyên cứ về nhà chờ UBND thành phố trả lời.
Bà Bê rất bức xúc vì một phần đất của gia đình bà đã chuyển nhượng cho người khác, họ lại làm sổ đỏ rất nhanh. Sau 3 năm đi lại nhiều lần, bà Bê chỉ tích lũy được một chồng giấy tờ do Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Ngũ Hành Sơn yêu cầu phải đi sao lục và văn bản của các cơ quan chức năng của thành phố trả lời bà. Đến nay, bà mới biết lý do không làm được sổ đỏ là vì phường Hòa Hải không lưu giữ Sổ đăng ký ruộng đất. “Việc này đâu liên quan đến tôi mà họ để tôi đi lại suốt 3 năm không làm được sổ”, bà Bê bức xúc nói.
Theo thông tin của Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Ngũ Hành Sơn, hiện tại còn khoảng 10 hồ sơ tương tự trường hợp bà Bê bị “treo” lại. Theo thống kê của bộ phận địa chính-xây dựng phường Hòa Hải thì còn khoảng 30 hộ dân tương tự.
Vận dụng quy định máy móc
Giám đốc Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Ngũ Hành Sơn Tăng Hà Vinh xác nhận lý do hồ sơ của bà Bê không được giải quyết là do UBND phường Hòa Hải không lưu giữ Sổ đăng ký ruộng đất. Đây là hồ sơ quản lý đất đai khi cả nước triển khai thực hiện đo đạc, phân hạng và đăng ký ruộng đất theo tinh thần Chỉ thị 299/TTg. Do đó, không có căn cứ xác định thời gian sử dụng đất của gia đình bà Bê là trước ngày 18-12-1980 nên không giải quyết được hồ sơ xin cấp sổ đỏ.
Trong khi đó, các trường hợp tương tự nhà bà Bê ở phường Hòa Quý vẫn được giải quyết cấp đổi sổ đỏ do UBND phường còn lưu giữ được Sổ đăng ký ruộng đất. Theo ông Vinh, đây là quy định tại Luật Đất đai (sửa đổi năm 2013) và các văn bản hướng dẫn thực hiện. Tuy nhiên, trước khi thực hiện mô hình VPĐKĐĐ trực thuộc Sở TN&MT (tức Chủ tịch UBND quận, huyện được ký sổ đỏ), các đời Chủ tịch UBND quận Ngũ Hành Sơn trước đó đều linh động giải quyết cấp đổi sổ đỏ cũ (của huyện Hòa Vang) sang sổ đỏ quận Ngũ Hành Sơn.
Đến khi VPĐKĐĐ trực thuộc Sở TN&MT thì việc giải quyết hồ sơ loại này phải đúng theo quy định pháp luật nên còn khoảng 10 hộ dân ở phường Hòa Hải không thể làm được sổ đỏ. Ông Vinh cho biết thêm, Chi nhánh VPĐKĐĐ quận đã chủ động có văn bản đề nghị Sở TN&MT giải quyết hết các trường hợp này vì không còn nhiều. Tuy nhiên, sau khi xin ý kiến của Tổng cục Quản lý Đất đai, Bộ TN&MT thì đều được trả lời phải làm đúng luật, tức phải tìm cho được Sổ đăng ký ruộng đất mà UBND phường cần lưu giữ.
Chủ tịch UBND phường Hòa Hải Nguyễn Văn Hiền khẳng định, từ khi làm Chủ tịch UBND phường đến nay, ông không thấy trong hồ sơ lưu trữ của phường có cuốn sổ này và cũng không rõ là nó không có ngay từ đầu, hay bị thất lạc.
Tuy nhiên, ông Hiền giải thích: “Thông tin từ Sổ đăng ký ruộng đất là thông tin lấy từ bản đồ đất đai 299 (đo đạc theo Chỉ thị 299/TTg) và Sổ mục kê hiện nay đang lưu giữ ở phường đã đủ căn cứ xác nhận thời gian sử dụng đất của các hộ dân. Việc đòi phải có Sổ đăng ký ruộng đất là máy móc và làm khó cho dân. Chi nhánh VPĐKĐĐ quận Ngũ Hành Sơn cũng xác nhận đã thực hiện tìm hồ sơ lưu trữ của huyện Hòa Vang và của thành phố không có Sổ đăng ký ruộng đất của phường Hòa Hải”.
Trong văn bản của UBND phường Hòa Hải kiến nghị lên UBND quận Ngũ Hành Sơn và thành phố cũng khẳng định: Việc phường Hòa Hải không có Sổ đăng ký ruộng đất là do lỗi của cơ quan quản lý Nhà nước, không phải lỗi của người dân. UBND phường Hòa Hải đề nghị thành phố có phương án tháo gỡ khó khăn này cho số hộ dân còn lại chưa làm được sổ đỏ, trong đó có hộ là gia đình chính sách, có công cách mạng.
Bài và ảnh: SƠN TRUNG