Thông tin tại buổi họp báo về tình hình thực hiện nhiệm vụ của các tòa án trong năm 2017, phương hướng năm 2018 do TAND Tối cao tổ chức ngày 31-1 ở Hà Nội cho biết, từ ngày 1-10-2016 đến 30-9-2017, các tòa án đã giải quyết gần 440.000 vụ việc, trong tổng số hơn 491.000 vụ việc đã thụ lý. Số vụ việc đang tạm đình chỉ giải quyết hơn 9.600 vụ. Số vụ việc còn lại hầu hết còn trong thời hạn luật định và đang được tiếp tục xem xét, giải quyết. Việc xét xử các vụ án hình sự đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Các vụ án lớn, trọng điểm, nhất là các vụ án kinh tế, tham nhũng đều được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh. Điển hình như vụ án “buôn lậu” và “làm giả con dấu” xảy ra tại Công ty CP Vn Pharma; vụ án Châu Thị Thu Nga và đồng phạm “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; vụ án “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank); vụ án Phạm Công Danh, Trầm Bê; vụ án Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh...
Chủ trì buổi họp báo, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, hiện TAND Tối cao có danh sách tất cả các Hội đồng xét xử (HĐXX) đại án và có đánh giá kiểm tra năng lực từng hội đồng. Các thẩm phán tham gia đều có kinh nghiệm điều hành và phẩm chất tốt. Tòa yêu cầu các thẩm phán chủ động phối hợp với Viện Kiểm sát nghiên cứu hồ sơ độc lập theo đúng quy định của luật; yêu cầu các HĐXX nghiên cứu thật kỹ, lưu ý các điểm mới về quá trình tố tụng.
Theo TAND Tối cao, quá trình xét xử các vụ án này, các tòa án không hạn chế thời gian tranh tụng; thay đổi biện pháp ngăn chặn khi tạm giam quá dài hoặc không cần thiết; khởi tố, bắt tạm giam bị cáo khi đủ điều kiện hoặc có dấu hiệu lọt người, lọt tội; trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung khi thiếu chứng cứ; kiến nghị để khắc phục các sai sót cả về tố tụng và cả trong hoạt động quản lý kinh tế, quản lý cán bộ. Tiếp đến là hình phạt mà các tòa án áp dụng đối với các bị cáo bảo đảm tính răn đe và phòng ngừa chung, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình hiện nay, được dư luận đồng tình ủng hộ.
Trong thời gian qua, nhiều quy định mới cả về nội dung và hình thức như: quy định về kiểm sát viên kiểm sát điều tra sẽ giữ quyền công tố tại phiên tòa; triệu tập cán bộ điều tra đến tòa án; áp dụng mô hình phòng xét xử mới cũng như các nguyên tắc tố tụng tiến bộ được pháp luật ghi nhận và được thể hiện ngay qua các phiên tòa xét xử các đại án… Việc áp dụng trang phục (áo choàng) cho các thẩm phán và mô hình phòng xét xử mới đã cơ bản được áp dụng rộng khắp. Cụ thể, phòng xét xử tại các phiên tòa đã bỏ vành móng ngựa, thay vào đó là bục khai báo; chỗ ngồi của kiểm sát viên, luật sư ngang bằng nhau và ngồi trước HĐXX; có sự ngăn cách giữa những người tham dự phiên tòa với những người tham gia tố tụng; có khu dành riêng cho truyền thông, báo chí. Một số tòa án tỉnh, thành phố Trung ương đã triển khai phòng “xử án thân thiện” đối với các vụ án hôn nhân gia đình và người chưa thành niên.
Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết, tháng 7 tới, TAND Tối cao sẽ có báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về đề xuất không tổ chức phiên tòa lưu động theo thông lệ quốc tế bởi việc tổ chức phiên tòa lưu động có nhiều hạn chế. Mỗi năm, ngân sách của ngành tòa án phải chi 70 tỷ đồng cho việc tổ chức các phiên tòa lưu động, đó là chưa kể ngân sách các địa phương hỗ trợ thêm. “Quan điểm của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao là không tổ chức phiên tòa lưu động”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.
TTXVN