Tính đến nay, cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 bước qua gần nửa chặng đường. Tại Đà Nẵng, hơn 1.300 điều tra viên (ĐTV) tham gia nhiệm vụ tích cực cùng sự hợp tác nhiệt tình của người dân đã giúp cuộc tổng điều tra được tiến hành thuận lợi. Tuy nhiên, chặng đường cuối vẫn còn những trở ngại, các ĐTV phải nỗ lực “chạy đua” với thời gian để kịp về đích vào ngày 25-4 tới.
 |
| Các điều tra viên thực hiện nhiệm vụ để Tổng điều tra dân số và nhà ở Đà Nẵng 2019 về đích đúng thời hạn quy định. |
Kịp thời giải quyết những trục trặc ban đầu
Theo bảng thống kê hộ, thành phố Đà Nẵng hiện có 2.256 địa bàn điều tra (trong đó 2.038 địa bàn điều tra dân cư và 218 địa bàn đặc thù) với trên 295.000 hộ dân cư và 1,1 triệu người được lập bảng kê. Số hộ đăng ký điều tra trực tuyến là 7.000 hộ, chiếm tỷ lệ 2,37%. Đà Nẵng là 1 trong 3 địa phương có tỷ lệ đăng ký trực tuyến cao nhất cả nước.
Những ngày qua, chúng tôi có dịp theo chân các ĐTV đến từng hộ và được biết, thực tế việc điều tra trực tiếp gặp những khó khăn và trục trặc nhất định. Đây là cuộc tổng điều tra sử dụng thiết bị công nghệ nên một số vùng miền núi như thôn Tà Lang, Giàn Bí (xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang) sóng điện thoại còn chập chờn, gây ảnh hưởng đến quá trình ĐTV tác nghiệp.
Qua tìm hiểu, có những hộ, nhân khẩu chính vắng nhà, những người còn lại không nắm được những thông tin cụ thể nên khi ĐTV đến, các hộ chưa cung cấp đầy đủ thông tin thì phải đến lại sẽ mất nhiều thời gian. Đối với những địa bàn đông dân cư, công nhân, sinh viên lưu trú như khu công nghiệp (KCN) Hòa Khánh, KCN Hòa Cầm..., các ĐTV phải sắp xếp thời gian hợp lý, có khi phải đi vào buổi trưa hay ban đêm... cũng khá vất vả. Bà Trần Thị Tâm (ĐTV tại phường Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu) cho hay: “Vì công việc của người dân có khi vắng mặt cả ngày hoặc đi làm ca nên buổi đêm tôi phải cố gắng đi, nhưng nhiều khu vực không có đèn đường cũng dễ bị va chạm giao thông nguy hiểm”.
Về những vướng mắc, hạn chế nêu trên, ông Trần Triết Tâm, Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở thành phố cho biết, hằng ngày, các đội điều tra đi địa bàn sẽ báo những thông tin cập nhật về tình hình tiến độ cũng như những khó khăn, trở ngại để Ban chỉ đạo (BCĐ) thành phố kịp thời xử lý, không để ảnh hưởng đến tiến độ tổng điều tra. Chẳng hạn để khắc phục lỗi mạng điện thoại “yếu”, BCĐ thành phố đã khảo sát và thực hiện các phương án thay đổi mạng điện thoại cho ĐTV; đồng thời, phối hợp với các nhà mạng để tăng cường phủ sóng cho địa bàn.
Đặc biệt, những vùng sóng di động yếu đã có đội phụ trách công nghệ thông tin xử lý. Ngoài ra, những khó khăn khác như để bảo đảm an toàn cho ĐTV đi vào ban đêm, BCĐ thành phố đã đề nghị các phường, xã cử cán bộ khu dân cư, công an khu vực phối hợp đi cùng. Hay trường hợp ĐTV gặp khó khăn khi đến các khu chung cư cao cấp, BCĐ đã làm việc với các ban quản lý tòa nhà để thống nhất lịch làm việc và xin cấp thẻ cho điều tra viên được ra vào thuận lợi. Ở những địa bàn đặc thù thì phối hợp với chính quyền địa phương cấp giấy giới thiệu…
Bảo đảm đúng tiến độ và chất lượng điều tra.
Theo các ĐTV, giai đoạn đầu công việc triển khai khá thuận lợi và tiến độ diễn ra rất nhanh vì danh sách hộ dễ điều tra đều được thực hiện trước. Tuy thực hiện nhanh, nhưng phải bảo đảm chất lượng tổng điều tra nên các ĐTV luôn được yêu cầu phải hết sức cẩn thận.
Bà Lê Thị Trinh, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng BCĐ Tổng điều tra xã Hòa Ninh cho hay: “Tôi luôn nhấn mạnh các ĐTV không được chủ quan trong việc điều tra. Cụ thể là không được hỏi tắt, phải nêu ra đầy đủ các câu hỏi và không trả lời thay cho người dân. Có một điểm đáng lưu ý là, có rất nhiều trường hợp tuổi thật khác với tuổi giấy tờ nên các ĐTV phải chú ý đặt câu hỏi, không hỏi sinh năm nào mà phải hỏi tuổi thật theo dương lịch hoặc tuổi con gì, sinh mùa nào… để từ đó tra cứu ra đúng tuổi thật. Theo tôi, tiến độ công việc nếu nhanh mà thông tin không chuẩn thì không được, nhưng tiến độ chậm thì lại càng không tốt, tốt nhất là thông tin chuẩn và đúng tiến độ”.
Còn ông Nguyễn Văn Hữu, Phó Chủ tịch UBND phường, Trưởng BCĐ Tổng điều tra phường An Hải Bắc thông tin: “Theo sự sắp xếp thì phường An Hải Bắc có 27 điều tra viên, tuy nhiên vì phường là địa bàn rộng, có 106 tổ dân phố nên phường đã chủ động mở rộng thêm 19 ĐTV để bảo đảm tiến độ công việc. Tổng điều tra là công việc đang được ưu tiên nhất của phường hiện nay”.
Hiện nay, không ít các trường hợp chủ hộ là người cao tuổi nên chưa nắm được chính xác thông tin của các nhân khẩu trong hộ hoặc người dân đi du lịch trong và ngoài nước dài ngày, do đó việc thu thập thông tin sẽ phải chờ lịch hẹn. Các giải pháp được đưa ra là không chỉ có các ĐTV của ngành thống kê thực hiện nhiệm vụ mà có sự phối hợp giữa các lực lượng khác ở địa phương sẽ giúp công việc được triển khai nhanh hơn (chủ yếu nhờ UBND các phường, xã in giấy hẹn yêu cầu ngày giờ tiếp xúc với các hộ).
Ông Trần Văn Vũ, Cục trưởng Cục Thống kê, Phó ban Thường trực BCĐ Tổng điều tra dân số và nhà ở thành phố đánh giá, nhờ công tác tập huấn được thực hiện kỹ càng, cùng với công tác tuyên truyền được đẩy mạnh nên hầu hết các ĐTV lẫn hộ được điều tra có sự thuận lợi nhất định. Trong 10 ngày qua, tiến độ điều tra trên toàn địa bàn đạt trên 60%; như vậy là bảo đảm tiến độ, tuy nhanh nhưng vẫn kiểm soát được chất lượng. Hằng ngày, BCĐ đã cử 5 đội đi liên tục cùng với các ĐTV để giám sát xem có đúng với nội dung tập huấn hay không và có sự điều chỉnh kịp thời cũng như cảnh báo cho các địa bàn khi sự cố xảy ra. Ngoài việc bảo đảm thời gian yêu cầu đề ra, để nâng cao chất lượng cuộc tổng điều tra, BCĐ thành phố đã chỉ đạo quyết liệt đối với BCĐ các cấp tổ chức họp đánh giá, rút kinh nghiệm nhằm xử lý những vướng mắc phát sinh cũng như kịp thời điều chỉnh lại quá trình thực hiện công tác tổng điều tra.
Bài và ảnh: DIỆP NHƯ - MAI QUẾ
