Từ một vùng đất thuần nông và ngư nghiệp nghèo khó, qua 25 năm xây dựng và phát triển, quận Sơn Trà đã nhanh chóng trở thành khu đô thị hiện đại ở phía đông và là địa bàn trọng điểm về dịch vụ, du lịch, kinh tế biển của thành phố.
 |
| Tuyến đường Võ Nguyên Giáp, nơi được nhiều người gọi là “cung đường tỷ đô”. Ảnh: HOÀNG HIỆP |
Quyết sách đổi đời, phát triển thần kỳ
Cách đây 25 năm, khi thành phố giải tỏa khu vực bờ đông sông Hàn và các nhà chồ để xây dựng đường Bạch Đằng Đông (nay là đường Trần Hưng Đạo), gia đình ông Huỳnh Nhựt (khu dân cư An Mỹ, phường An Hải Tây) và bà con hàng xóm nhanh chóng bàn giao mặt bằng rồi nhận đất, xây dựng nhà mới khang trang ở khu dân cư An Mỹ. Ông Huỳnh Nhựt kể, trước kia, nếu đứng ở đầu cầu Nguyễn Văn Trỗi nhìn về phía cửa biển và núi Sơn Trà, chỉ nhìn thấy những cánh đồng lúa, rau màu và những xóm nghèo cùng những dãy nhà chồ ven sông.
Khi thành phố giải tỏa, các hộ dân đều được bố trí đất tái định cư ở vị trí cao ráo, người dân háo hức được “đổi đời” lên cư dân đô thị và xây nhà mới mặt phố nên nhanh chóng bàn giao mặt bằng. “25 năm qua, mỗi khi nghĩ lại, chúng tôi thấy rằng quyết sách giải tỏa, mở đường, bố trí tái định cư của thành phố ngày ấy là rất chính xác, làm đổi đời cư dân và tạo dựng một đô thị phát triển như ngày nay”, ông Huỳnh Nhựt nói.
An Hải Tây là phường đầu tiên bắt đầu công cuộc đại giải tỏa, chỉnh trang đô thị ngay sau khi thành phố Đà Nẵng trực thuộc Trung ương (1997). Gần 2.000 hộ dân của phường An Hải Tây đã giải tỏa, di dời, nhường đất để mở đường Bạch Đằng Đông, Nguyễn Văn Linh nối dài, 2 khu dân cư An Trung và An Mỹ, khu du lịch ven sông Hàn; mở rộng đường Ngô Quyền, Hà Thị Thân, Nguyễn Công Trứ...
Chủ tịch UBND phường An Hải Tây Nguyễn Bá An cho rằng, diện mạo của phường hiện nay trở thành đô thị văn minh, hiện đại. Quang cảnh dọc bờ sông Hàn không còn thấy dấu tích của “nước xanh như tàu lá” mà thay vào đó là những dãy phố với nhiều nhà cao tầng san sát nhau. Những gì mà An Hải Tây có được sau ngày thành phố Đà Nẵng trực thuộc Trung ương và quận Sơn Trà được thành lập là một bước nhảy vọt thần kỳ của địa phương và đại đa số ngư dân, nông dân ở ven bờ đông sông Hàn.
Cũng từ một vùng thuần nông và làng chài nghèo ven biển, Phước Mỹ là phường có sự thay đổi và phát triển đô thị nhanh nhất quận Sơn Trà nhờ quyết sách hướng biển, phát triển kinh tế biển của thành phố khi mở tuyến đường Sơn Trà - Điện Ngọc vào năm 2002 (nay là tuyến đường Hoàng Sa - Võ Nguyên Giáp - Trường Sa) và các tuyến đường nối từ trung tâm thành phố ra biển như: Phạm Văn Đồng, Võ Văn Kiệt, Nguyễn Văn Thoại...
Nổi bật nhất là dãy cao ốc khách sạn, căn hộ cao cấp, khu nghỉ dưỡng “mọc lên” dọc đường Võ Nguyên Giáp đoạn từ đường Nguyễn Văn Thoại đến Vương Thừa Vũ tạo dấu ấn phát triển thần kỳ và được nhiều người ngợi khen là “nóc nhà của thành phố” hay “cung đường chục tỷ đô-la”.
Phát triển trọng điểm về dịch vụ, du lịch và kinh tế biển
Theo Chủ tịch UBND quận Sơn Trà Hoàng Sơn Trà, ngay từ những ngày đầu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương và thành lập quận, lãnh đạo thành phố cùng với quận đã xác định triển khai công tác quy hoạch, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng trước hết. Quận đã tranh thủ sự hỗ trợ của các nguồn vốn đầu tư của Trung ương, thành phố, vốn tài trợ của nước ngoài, đặc biệt là thu hút vốn đầu tư của khu vực ngoài Nhà nước để hình thành các dự án, cụm thương mại, dịch vụ, du lịch với tổng vốn đầu tư phát triển trong 25 năm qua là 70.276 tỷ đồng.
Riêng giai đoạn từ năm 2017-2022 là 48.758 tỷ đồng, cao gấp 2 lần so với giai đoạn 1997-2016. Các nguồn vốn đó đã góp phần nhanh chóng cải tạo diện mạo quận Sơn Trà từ “nhà không số, phố không tên” trở thành một khu đô thị mới khang trang, hiện đại, đẹp đẽ và văn minh. Đặc biệt, các nguồn vốn đã và đang đầu tư 580 cơ sở lưu trú, trong đó có nhiều dự án quy mô lớn, đẳng cấp quốc tế như: Intercontinental, Sơn Trà Resort and Spa, DaNang Golden Bay, bến du thuyền Đà Nẵng, Soleil Ánh Dương (57 tầng), Đà Nẵng Times Squares (50 tầng)...
Từ rất sớm, quận Sơn Trà đã triển khai chủ trương đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Nhiều hộ dân đã hiến đất, không nhận đền bù vật kiến trúc, cây cối... với tổng giá trị đóng góp hàng trăm tỷ đồng để thi công mở rộng nhiều tuyến đường. Quận cũng phối hợp triển khai công tác giải phóng mặt bằng để thi công hơn 200 dự án với khoảng 19.000 hộ dân di dời... Quy mô kinh tế của quận Sơn Trà tăng trưởng theo hướng năm sau cao hơn năm trước.
Tổng giá trị sản xuất giai đoạn từ năm 2017-2021 đạt đến 105.601 tỷ đồng, bằng 70% so với tổng giá trị sản xuất giai đoạn 1997-2016 (151.546 tỷ đồng). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tỷ trọng các ngành dịch vụ, thương mại ngày càng cao.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng giai đoạn từ năm 2017-2021 đạt 40.601 tỷ đồng, gần bằng so với giai đoạn từ năm 1997-2016 (44.493 tỷ đồng).
Tổng thu ngân sách trên địa bàn quận 25 năm qua ước đạt 4.819 tỷ đồng, tốc độ tăng bình quân 17,71%/năm. Trong đó, giai đoạn 2017-2021, tổng thu ngân sách đạt 2.783 tỷ đồng, cao gấp 1,36 lần so với giai đoạn 1997-2016 (2.036 tỷ đồng).
Công tác thu ngân sách đã góp phần cải thiện đáng kể các khoản chi ngân sách cho sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, giảm nghèo. Chính sách an sinh xã hội luôn được quận quan tâm, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện, khoảng cách giàu nghèo ngày càng rút ngắn. Tỷ lệ giảm nghèo năm 1997 là 49,8%, đến năm 2015, quận không còn hộ nghèo theo chuẩn cũ và đến năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 4,51% theo chuẩn mới thành phố.
Quận cũng luôn quan tâm chú trọng triển khai thực hiện chính sách đối với thương binh, liệt sĩ, người có công cách mạng, phụng dưỡng chu đáo các Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Đến nay có hơn 2.500 người có công cách mạng hưởng các chế độ thường xuyên với tổng số tiền hơn 3,8 tỷ đồng/năm.
Quận đã xây dựng và sửa chữa 1.045 ngôi nhà cho các gia đình chính sách với kinh phí hơn 23 tỷ đồng. Trong năm 2020 và 2021, quận cũngtập trung triển khai thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do Covid-19 bảo đảm công bằng, đúng đối tượng.
Theo Bí thư Quận ủy Sơn Trà Trần Thắng Lợi, trong suốt 25 năm qua, quận Sơn Trà đã phát triển nhanh chóng và đạt được nhiều thành tựu nổi bật trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội. Cơ sở hạ tầng của quận ngày càng hiện đại, văn minh; đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện...
Hiện quận Sơn Trà đang nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và điều hành của chính quyền các cấp, đẩy mạnh cải cách hành chính; phát huy dân chủ, sự đồng thuận và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực; khai thác các tiềm năng, lợi thế... để hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ và để xây dựng quận Sơn Trà phát triển kinh tế nhanh, bền vững, trở thành đô thị hiện đại, là địa bàn trọng điểm du lịch, dịch vụ và kinh tế biển của thành phố.
LÊ HOÀNG hIỆP
