Những điều cần biết khi lái xe trên cao tốc

Cao tốc là những con đường có hai chiều tách biệt, mỗi chiều 2-4 làn xe, cho phép người điều khiển ô-tô lưu thông với tốc độ từ 60km, 80km, 100km đến 120km/giờ. Vì vậy, để lái xe an toàn trên đường cao tốc, người lái xe cần nắm rõ những kỹ năng cơ bản cũng như các hướng dẫn khi tham gia giao thông trên đường.

Khi lái xe trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, tài xế cần nắm rõ những kỹ năng cơ bản. Ảnh: THÀNH LÂN

Chọn làn phù hợp

Trên đường cao tốc thường có nhiều làn đường khác nhau, mỗi làn đường sẽ có ưu, nhược điểm riêng. Nếu cao tốc có 4 làn đường (không quy định loại xe), thường 2 làn bên trái sát tim đường sẽ là làn đường đồng tốc, làn ở giữa tốc độ thấp hơn, làn trong cùng là làn đường dừng khẩn cấp. Tùy thuộc vào loại xe, tốc độ và kỹ năng xử lý của người lái để chọn làn đường phù hợp. Với làn đường cao tốc sát tim đường, tài xế có thể điều khiển xe di chuyển với tốc độ tối đa cho phép, tầm quan sát tốt, chỉ cần căn một bên đường.

Tuy nhiên, khi đi làn đường này, nếu không bảo đảm tốc độ, thường sẽ bị xe sau nháy đèn, bấm còi xin vượt. Theo các lái xe có kinh nghiệm, đây là làn đường chạy dễ nhất nếu đã có kỹ năng lái xe nhất định. Với làn đường cao tốc ở giữa, tài xế cũng có thể chạy tốc độ tối đa cho phép, tầm quan sát cũng khá rộng nhưng phải căn hai bên. Trong khi đó, làn tốc độ thấp lái xe có thể đi chậm hơn, dễ căn đường nhưng thường gặp cản trở do những xe tải trọng lớn, xe container thường lưu thông…

Giữ khoảng cách với xe phía trước và không chạy bám đuôi

Giữ khoảng cách an toàn là yêu cầu bắt buộc khi tham gia giao thông, không chỉ riêng trên đường cao tốc. Điều này sẽ giúp xe đi sau có đủ thời gian và quãng đường để phanh, đánh lái khi phát hiện xe phía trước có vấn đề. Đặc biệt khi chạy trên cao tốc, những làn cho phép chạy 100km/giờ, 120km/giờ thì càng phải lưu ý điều này.

Nếu không giữ khoảng cách, chạy bám đuôi xe phía trước thì khi xe phía trước bất ngờ phanh hoặc chuyển làn, rất dễ xảy ra va chạm liên hoàn. Những tài xế có kinh nghiệm và thường xuyên lái xe trên đường cao tốc chia sẻ, nếu lái xe với tốc độ 60km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu với xe phía trước khoảng 35m. Từ 60-80km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu khoảng 55m. Tốc độ 80 đến dưới 100km/giờ, cần giữ khoảng cách an toàn tối thiểu là 70m và từ 100 đến dưới 120km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu với xe phía trước khoảng 100m.

Không đột ngột chuyển làn

Thông thường, mỗi chiều trên cao tốc sẽ có 2-4 làn, tương ứng với các mức tốc độ cho phép khác nhau, vì vậy, nếu đột ngột chuyển làn thì rất dễ xảy ra va chạm do sự chênh lệch về tốc độ. Do đó, chỉ được chuyển làn ở những đoạn cho phép (vạch đứt, có biển báo). Thứ hai, khi xác định chuyển làn, cần bật xi nhan để báo hiệu cho xe phía sau ở làn bên kia. Đồng thời quan sát xe chạy trước và xe chạy sau để của làn hiện tại để giữ khoảng cách an toàn rồi mới tiến hành chuyển làn. Bên cạnh đó, khi nhập sang làn mới, tùy theo tốc độ cho phép mà giảm, tăng tốc tương ứng.

Di chuyển đúng tốc độ của làn

Cao tốc là nơi cho phép ô-tô chạy tốc độ cao để tiết kiệm thời gian di chuyển, vì vậy, hãy lái xe đúng tốc độ cho phép của làn. Nếu làn trong cùng cho phép chạy 120km/giờ, người lái không nên chạy ở tốc độ thấp hơn.

Lưu ý khi vượt xe khác trên đường cao tốc

Trên đường cao tốc, khi muốn vượt xe phía trước các lái xe thường sẽ gặp hai trường hợp: vượt xe cùng làn và vượt xe khác làn. Theo kinh nghiệm, nếu muốn vượt xe khác làn trên đường cao tốc nên chạy xe đến vị trí sao cho hình ảnh xe của bạn lọt vào tầm nhìn gương chiếu hậu của xe phía trước. Giữ tốc độ sau đó phát tín hiệu thông qua việc nháy đèn hoặc bấm còi đề báo hiệu. Chú ý quan sát, nếu bảo đảm an toàn, tiếp tục tăng ga cho xe di chuyển trong giới hạn tốc độ cho phép để vượt xe phía trước. Khi lái xe trên đường cao tốc không nên đi song song với các xe tải, container… vì có thể làm cho bạn giảm tầm nhìn và đề phòng những yếu tố bất ngờ hay xảy ra.

Xác định vị trí điểm dừng, đỗ theo quy định

Các tuyến đường cao tốc đều có những chặng dừng chân để nghỉ ngơi hoặc xử lý sự cố. Khi di chuyển vào những điểm dừng này, cần bật xi nhan chuyển làn và quan sát kỹ các xe đi phía sau và phía trước. Với trường hợp cần dừng xe khẩn cấp hoặc đưa xe ra khỏi làn đang chạy nhưng không được, cần phát tín hiệu để những tài xế phía sau có thể quan sát, thường là bằng biển báo tam giác. Ngoài ra, khi di chuyển từ làn dừng, đỗ sang làn khác, cũng cần quan sát kỹ rồi mới nhập, không vọt ga ngay lập tức. Trên đường cao tốc, làn ngoài cùng bên phải được tách biệt bằng vạch liền, gọi là làn khẩn cấp, dành cho các xe gặp sự cố có thể dừng lại, hoặc dành cho những xe ưu tiên trong trường hợp khẩn cấp có thể chạy như xe cứu thương, xe công an. 

Giảm tốc độ khi trời mưa lớn

Khi trời mưa, sức bám của bánh xe và mặt đường giảm, nếu cần phanh gấp, quãng đường sẽ dài hơn nhiều so với điều kiện bình thường. Chạy trên cao tốc với tốc độ càng cao, chiều dài quãng đường phanh càng lớn. Nếu xảy ra tình huống bất ngờ, cần phanh gấp thì rất nguy hiểm. Vì vậy, khi chạy cao tốc khi trời mưa lớn, cần chú ý giảm tốc độ và quan sát rõ hai bên kính chiếu hậu.

Chú ý khi nhập làn cao tốc

Đã có không ít vụ tai nạn xảy ra khi tài xế lái xe nhập vào làn đường cao tốc. Vì vậy, khi điều khiển xe từ đường nhánh nhập vào đường cao tốc, các lái xe nên thận trọng. Trước khi lái xe vào đường cao tốc, cần bật đèn xi-nhan để báo hiệu và xin đường.

GIA MINH