Quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị lịch sử trong bối cảnh mới

ĐNO - Ngày 18-8, tại Đà Nẵng, Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam phối hợp với Trường Đại học Kiến trúc Đà Nẵng tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề “Quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị lịch sử trong bối cảnh mới”. 

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Lê Quang Nam và hơn 200 đại biểu đến từ các hội quy hoạch khu vực châu Á - Thái Bình Dương, gồm: Việt Nam, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan tham dự.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại hội thảo. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn cho rằng, hệ thống đô thị Việt Nam đã được hình thành lâu đời, trong đó nhiều đô thị có quá trình hình thành từ trước thế kỷ XIX.

Sau 35 năm đổi mới, nhất là trong 10 năm qua, công tác quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị ở Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng. Đến cuối năm 2022, đã có 888 đô thị các loại, tỷ lệ đô thị hoá đã tăng từ 30,5% năm 2010 lên 42% vào năm 2022.

Đô thị hóa và phát triển đô thị trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế khu vực đô thị tăng trưởng ở mức cao, đóng góp khoảng trên 70% GDP cả nước.

Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa ngoài những yếu tố tích cực mang lại còn có nguy cơ tác động xấu tới những gíá trị văn hóa, truyền thống. Tính dân tộc, hiện đại trong văn hóa nói chung, trong kiến trúc - quy hoạch đô thị nói riêng đang là thử thách to lớn giữa bảo tồn và phát triển đối với mỗi quốc gia trong quá trình phát triển. Nhiều đô thị di sản, lịch sử ở Việt Nam cũng đang phải đối mặt với thử thách này.

Hội thảo là dịp để các chuyên gia quốc tế, các nhà nghiên cứu, cán bộ giảng dạy, sinh viên trong nhiều lĩnh vực liên quan đến công tác quy hoạch phát triển đô thị, bảo tồn phát huy giá trị các đô thị lịch sử đến từ các hội quy hoạch của Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Việt Nam trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau trong công tác quy hoạch bảo tồn phát huy giá trị các đô thị lịch sử, truyền thống trong bối cảnh mới.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Quang Nam nhấn mạnh, bên cạnh được ưu đãi từ thiên nhiên với nhiều lợi thế về cảnh quan đẹp, Đà Nẵng lại có thêm một lợi thế hiếm có của một đô thị biển là nằm giữa vùng kề cận 3 di sản văn hóa thế giới là cố đô Huế, phố cổ Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn. Đà Nẵng cũng nằm trong vùng đất xứ Quảng...

Đà Nẵng đã phát triển không ngừng để có một cấu trúc đô thị, chất lượng không gian sống xứng tầm với vai trò, vị thế, sự hấp dẫn của một đô thị đáng sống. Năm 2018, Đà Nẵng được tạp chí du lịch Live&Invest Overseas (LIO) bình chọn là một trong 10 địa điểm tốt nhất để sống ở nước ngoài.

Những năm gần đây, Đà Nẵng đã tích cực quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cải thiện môi trường, nâng cao an sinh xã hội và được đánh giá là một thành phố đáng sống nhất Việt Nam.

Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa ngoài những yếu tố tích cực mang lại, còn có nguy cơ tác động xấu đến những giá trị di sản kiến trúc đô thị, văn hóa, truyền thống...

Thông qua hội thảo này, không riêng gì các đô thị của Việt Nam, mà ngay cả thành phố Đà Nẵng cũng sẽ học hỏi được nhiều kinh nghiệm quốc tế về phát triển một thành phố vừa hiện đại, vừa giàu tính truyền thống, có bản sắc để phát triển trường tồn trong bối cảnh hiện nay.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Lê Quang Nam phát biểu tại hội thảo. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam Trần Ngọc Chính cho hay, tính dân tộc - hiện đại trong kiến trúc, quy hoạch nói riêng đang là thử thách to lớn với mỗi quốc gia trong quá trình tồn tại và phát triển. Ngoài những tác động tích cực, các quá trình này còn có những tác động tiêu cực khó kiểm soát, có nguy cơ phá vỡ cấu trúc không gian đô thị lịch sử, truyền thống.

Hội thảo này đã nhận được 160 bài tham luận của đến từ các hội quy hoạch của Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Việt Nam xoay quanh chủ đề “Quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị các đô thị lịch sử trong bối cảnh mới”.

Tại hội thảo các nhà khoa học, chuyên gia của hội quy hoạch nói trên trình bày các kết quả nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong quy hoạch vùng và quy hoạch đô thị; bảo tồn di sản trong tái phát triển và quản lý đô thị; đô thị di sản và quy hoạch thông minh; đô thị di sản và cộng đồng; di sản và du lịch; quy hoạch bảo tồn và đào tạo...

HOÀNG HIỆP