Guatemala chuyển Đại sứ quán về Jerusalem

Sau Mỹ, Guatemala là quốc gia thứ hai tuyên bố sẽ chuyển Đại sứ quán ở Israel về Jerusalem. Israel hoan nghênh động thái này và gọi Guatemala là người bạn thật sự của Tel Aviv.

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel làm dấy lên các cuộc đụng độ giữa những người biểu tình Palestine với lực lượng an ninh Israel. Ảnh: AP

Hãng AP dẫn lời Tổng thống Guatemala Jimmy Morales cho biết, sau khi trao đổi với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ông quyết định chỉ thị Bộ Ngoại giao quốc gia Trung Mỹ này chuyển Đại sứ quán từ Tel Aviv về Jerusalem. Ông Morales cũng đăng tải nội dung này trên facebook cá nhân của mình.   
Ngoài Mỹ, Guatemala là một trong 8 quốc gia còn lại ủng hộ Washington và Israel trong cuộc bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ) ngày 21-12 vừa qua, trong lúc có 128 phiếu chỉ trích quyết định của Tổng thống Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Ông Trump không đặt ra thời gian cụ thể để chuyển Đại sứ quán từ Tel Aviv về Jerusalem và Tổng thống Jimmy Morales cũng vậy. Dự kiến Mỹ sẽ mất 2 năm để di dời Đại sứ quán.

Theo AP, Guatemala và Israel có quan hệ thân thiết từ lâu, nhất là trong các vấn đề an ninh. Hơn nữa, Israel còn bán vũ khí cho Guatemala. Ngoài Guatemala, một quốc gia Trung Mỹ khác là Honduras cũng bỏ phiếu ủng hộ Washington. Hai nước này đều phụ thuộc vào sự hỗ trợ tài chính của Mỹ trong việc cải thiện an ninh. Nhiều đồng minh của Mỹ bỏ phiếu trắng như Úc, Canada, Mexico và Ba Lan.

Trước năm 1980, Guatemala cùng Bolivia, Chile, Colombia, Costa Rica, Cộng hòa Dominica, Ecuador, El Salvador, Haiti, Hà Lan, Panama, Venezuela và Uruguay đặt Đại sứ quán tại Jerusalem. Song, hiện không có nước nào đặt Đại sứ quán tại Jerusalem. Tổng thống Trump đã đảo ngược chính sách của Mỹ trong nhiều thập niên qua khi nhà lãnh đạo này chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel vào ngày 6-12 vừa qua. Quyết định của Tổng thống Mỹ đã dẫn đến các vụ đụng độ giữa những người biểu tình Palestine và lực lượng an ninh Israel trong những ngày qua, làm 12 người Palestine thiệt mạng.

Tình trạng của Jerusalem là một trong những rào cản đối với thỏa thuận hòa bình giữa Israel và Palestine. Israel tuyên bố toàn bộ Jerusalem là “thủ đô muôn đời và không thể chia cắt” của nhà nước Do Thái. Song, người Palestine xem đông Jerusalem - vốn bị Israel chiếm giữ từ năm 1967 - là thủ đô của một nhà nước độc lập Palestine trong tương lai. Nhiều chính phủ trên thế giới cũng khẳng định số phận của Jerusalem phải được giải quyết thông qua đàm phán. Cộng đồng quốc tế xem Bờ Tây cũng như đông Jerusalem là “các vùng lãnh thổ chiếm đóng” và tất cả hoạt động xây dựng khu định cư Do Thái tại đây là bất hợp pháp. Tuy nhiên, hiện Bộ trưởng Nhà ở và Xây dựng Israel Yoav Galant phát động chiến dịch thúc đẩy xây dựng 300.000 nhà định cư tại đông Jerusalem.

Sau quyết định của Tổng thống Trump, Thủ tướng Netanyahu dự đoán nhiều nước khác sẽ nối gót Mỹ. Nghị quyết tại Đại hội đồng LHQ kêu gọi Mỹ rút lại tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel được thông qua với 128 phiếu thuận, 9 phiếu chống là chiến thắng của Palestine nhưng số thành viên ủng hộ nghị quyết vẫn ít hơn so với dự đoán.

Hãng Reuters cho hay, trên Twitter, Chủ tịch Quốc hội Israel Yuli Edelstein hoan nghênh động thái của Tổng thống Guatemala và gọi đây là “quyết định táo bạo”. “Quyết định của ngài cho thấy ngài và đất nước của ngài là người bạn thật sự của Israel”, ông Edelstein nói.

PHÚC NGUYÊN