Tổng thống Donald Trump đang thể hiện quyết tâm chấm dứt tình trạng nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ với mong muốn đảng Cộng hòa giành lại điểm trước thềm cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ.
 |
| Hàng ngàn người nhập cư đổ vào Mỹ. Ảnh: Reuters |
Tổng thống Donald Trump tuyên bố, ông có kế hoạch phê chuẩn sắc lệnh hành pháp xóa bỏ quyền công dân vốn được mặc nhiên cấp cho những đứa trẻ sinh ra trên đất Mỹ. Đây là một điều khoản trong Tu chính án 14 của Hiến pháp Mỹ quy định quyền công dân mặc nhiên cho những người sinh ra ở Mỹ, bất kể cha mẹ họ chưa phải là công dân Mỹ hoặc là người nhập cư bất hợp pháp.
Như thế, với sắc lệnh nói trên, về cơ bản ông Trump muốn thay đổi Hiến pháp Mỹ được sửa đổi từ 150 năm trước với những câu chữ sau: “Mọi người được sinh ra hoặc được cấp quyền công dân tại Mỹ là công dân Mỹ”.
Trả lời phỏng vấn chương trình Axios phát trên kênh HBO, ông Trump nói: “Thật buồn cười, chúng ta là quốc gia duy nhất trên thế giới cho phép người nước ngoài đặt chân lên lãnh thổ, sinh con và đứa trẻ hiển nhiên trở thành công dân Mỹ với đầy đủ quyền lợi trong suốt 85 năm. Điều đó phải kết thúc”. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, một số quốc gia châu Mỹ như Canada, Mexico, Brazil và Argentina có những điều khoản tương tự.
Theo AP, phần lớn các chuyên gia cho rằng, sẽ không thể thay đổi Hiến pháp như mong muốn của Tổng thống Trump. Tu chính án 14 được xem là một trong những điều luật mạnh mẽ nhất để quản trị, vận hành nước Mỹ. Vì vậy, sắc lệnh mà ông Trump đưa ra sẽ bị coi là không hợp lệ. Hơn nữa, để thay đổi nội dung này trong Hiến pháp Mỹ, cần có sự ủng hộ của 2/3 thành viên Quốc hội nhưng đây là điều không thể trong bối cảnh chia rẽ sâu sắc giữa 2 đảng hiện nay.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, đồng minh thân cận của ông Trump, nói rằng sẽ đưa ra một dự luật nhằm ủng hộ kế hoạch trên của nhà lãnh đạo Mỹ. Một số chuyên gia bảo thủ cũng cho rằng, Tu chính án 14 của Hiến pháp chỉ nhằm quy định việc cấp quyền công dân cho những đứa trẻ sinh tại Mỹ và là con của các cư dân thường trú hợp pháp, không phải con của người nhập cư bất hợp pháp hay những người cư trú theo diện visa tạm thời.
Trang Axios dẫn quan điểm của ông John Eastman, học giả về hiến pháp kiêm Giám đốc Trung tâm Luật học hiến pháp của Đại học Chapman (Mỹ) cho rằng, Hiến pháp đã bị áp dụng sai trong 40 năm qua hoặc hơn thế. Theo ông Eastman, điều khoản quy định mặc nhiên cấp quyền công dân chỉ dành cho những người có thẻ xanh và công dân Mỹ.
Việc Tổng thống Trump xem xét hủy bỏ việc cấp quyền công dân mặc định cho những người sinh ra trên đất Mỹ đến trong lúc dòng người nhập cư Trung Mỹ ùn ùn đổ về phía bắc để thực hiện “giấc mơ Mỹ”. Trước đó, Tổng thống Trump cảnh báo sẽ điều hơn 5.000 binh sĩ đến biên giới phía nam với Mexico nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư; đồng thời tuyên bố sẽ xây dựng các “thành phố lều” cho hàng nghìn người di cư Trung Mỹ đang trên đường qua Mexico để đến nước Mỹ. Giới quan sát cho rằng, ông Trump muốn thể hiện quan điểm cứng rắn với vấn đề nhập cư nhằm giữ vững ưu thế của đảng Cộng hòa trong lưỡng viện trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Tổng thống Trump nhiều lần tuyên bố, để đối phó với nạn di cư bất hợp pháp, nước Mỹ cần sửa đổi các đạo luật về nhập cư. Một bức tường ở khu vực biên giới miền nam vào năm 2019 là một trong những kế hoạch của ông. Việc xem xét để phê chuẩn sắc lệnh hành pháp nói trên là động thái mới nhất trong những đề xuất cải cách chính sách cứng rắn của ông chủ Nhà Trắng trong vấn đề kiểm soát nhập cư. Trong nhiệm kỳ của mình, ông từng ủng hộ quan điểm chống người Hồi giáo, đề xuất khoản đầu tư nhiều tỷ USD để tăng cường an ninh tại khu vực biên giới Mỹ - Mexico và yêu cầu chấm dứt chính sách được gọi là nhập cư theo chuỗi.
TRẦN ĐẮC LUÂN
