Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in khẳng định sẽ thúc đẩy hợp tác thực tế với CHDCND Triều Tiên và hai nước cùng nhau tiến tới hòa bình sau nhiều nỗ lực ngoại giao. “Đây là con đường tiến tới hòa bình mà tất cả chúng ta, người dân Hàn Quốc và Triều Tiên, đều phải bắt đầu cùng nhau”, ông Moon Jae-in nói.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un (trái) gặp gỡ Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại làng đình chiến Panmunjom ngày 27-4-2018, sự kiện có ý nghĩa lịch sử trong quan hệ giữa hai miền. Ảnh: Reuters |
Cuộc họp giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in với các trợ lý cấp cao của ông diễn ra vào ngày 27-4, đúng dịp kỷ niệm 2 năm hội nghị thượng đỉnh lần đầu tiên giữa người đứng đầu Nhà Xanh và nhà lãnh đạo Kim Jong-un được tổ chức ở làng đình chiến Panmunjom - khu vực phi quân sự ở biên giới liên Triều.
Ông Kim Jong-un là nhà lãnh đạo Triều Tiên đầu tiên bước sang lãnh thổ Hàn Quốc kể từ năm 1953. Những cái bắt tay nồng ấm ở Panmunjom, những nụ cười rạng rỡ của hai nhà lãnh đạo là tín hiệu tốt đẹp sau những nỗ lực ngoại giao không mệt mỏi, nhất là từ phía ông Moon Jae-in.
Hội nghị lúc đó dẫn đến một tuyên bố chung nhấn mạnh việc thúc đẩy những nỗ lực để mang lại hòa bình vĩnh viễn trên bán đảo Triều Tiên; kéo theo là hàng loạt động thái ngoại giao, bao gồm cả hội nghị thượng đỉnh lịch sử giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ở Singapore vào tháng 6-2018.
Hãng Yonhap dẫn lời Tổng thống Moon Jae-in nói rằng, chính phủ của ông sẽ thúc đẩy hợp tác thực tế với Triều Tiên, bất chấp những ràng buộc của quốc tế. Phát biểu này làm dấy lên hy vọng tiến trình hòa bình trên bán đảo Triều Tiên sẽ có bước đột phá giữa lúc xảy ra Covid-19 gây tác động lớn đến kinh tế - xã hội của Hàn Quốc.
Tổng thống Moon nhấn mạnh, Hàn Quốc sẽ không ngồi yên chờ các điều kiện bên ngoài được cải thiện, trong đó có cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Mỹ và Triều Tiên vốn đang bế tắc. “Chúng tôi sẽ tìm ra cách thức thực tế nhất trong hợp tác giữa hai miền…
Chúng tôi phải tiếp tục làm những điều nhỏ dựa trên bối cảnh thực tế”, ông Moon nói và cho rằng khủng hoảng Covid-19 có thể mang đến cho hai nước một cơ hội mới trong mối quan hệ song phương. Nhà lãnh đạo này lý giải, bắt đầu với những nỗ lực chống Covid-19 lây lan, hai bên sẽ có thể cùng nhau ứng phó các bệnh truyền nhiễm ở động vật, thảm họa ở khu vực biên giới và biến đổi khí hậu.
Cũng trong sáng 27-4, Hàn Quốc tổ chức lễ kỷ niệm 2 năm hội nghị thượng đỉnh giữa hai miền tại ga Jejin, thuộc thị trấn biên giới Goseong. Theo đó, giới chức Seoul muốn tái khẳng định cam kết thúc đẩy kết nối đường sắt và các giao lưu liên Triều khác mà hai bên từng nhất trí.
Việc kết nối đường bộ và đường sắt giữa hai miền là một trong những thỏa thuận chủ chốt đạt được tại hội nghị thượng đỉnh ngày 27-4-2018 ở làng đình chiến Panmunjom. Lúc đó, Tổng thống Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Kim Jong-un thống nhất sẽ hiện đại hóa, kết nối lại các tuyến đường bộ cũng như đường sắt liên Triều chạy xuyên suốt khu vực miền tây và miền đông bán đảo Triều Tiên.
Tháng 12-2018, hai bên tổ chức lễ động thổ ở thị trấn Kaesong. Tuy nhiên, dự án bị đình trệ do lệnh trừng phạt quốc tế và đàm phán Mỹ - Triều bế tắc. Suốt năm 2019, Tổng thống Moon đã chờ đợi những kết quả khả quan hơn từ đối thoại Mỹ - Triều, nhưng mọi chuyện vẫn giậm chân tại chỗ.
Theo hãng Yonhap, buổi lễ tại ga Jejin vào sáng 27-4 chỉ có tính biểu tượng nhưng mang đến những hy vọng. Chính phủ Seoul dự kiến đầu tư 2.850 tỷ won (2,3 tỷ USD) xây dựng tuyến đường sắt dài 110,9km từ thành phố Gangneung của Hàn Quốc đến ga Jejin ở huyện Goseong, tỉnh Gangwon của Triều Tiên. Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Kim Yeon-chul gọi dự án này là “thỏa thuận mới trên bán đảo Triều Tiên”.
Giờ đây, Tổng thống Moon muốn thúc đẩy hợp tác liên Triều nhằm đưa các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa trở lại đúng hướng. Song, theo Yonhap, tiến trình đàm phán như thế nào có lẽ phụ thuộc vào Triều Tiên. “Tuyên bố Panmunjom đã mở cánh cửa của hòa bình không thể đảo ngược”, ông Moon nói; đồng thời nhận định rằng hai năm đã qua cho thấy không thể đạt được hòa bình chỉ sau một đêm, nghĩa là có những rào cản đòi hỏi cả Seoul lẫn Bình Nhưỡng phải cùng nhau vượt qua.
Hãng Yonhap dẫn lời Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho biết, ngay sau khi kiểm soát được Covid-19, Seoul sẽ thúc đẩy kế hoạch đoàn tụ các gia đình ly tán trong Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953. Kể từ năm 2000, Hàn Quốc và Triều Tiên đã tổ chức nhiều cuộc đoàn tụ gia đình nhưng còn nhiều trường hợp dù ở tuổi gần đất xa trời vẫn chưa được gặp lại người thân. |
PHÚC NGUYÊN