Trong bài phát biểu tưởng niệm 20 năm vụ khủng bố 11-9-2001, Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh: “Chúng ta đã học được rằng, đoàn kết là điều không thể bị phá vỡ và đó là điều đã tạo ra nước Mỹ. Nước Mỹ đang đoàn kết nhất. Đối với tôi, đó là bài học chính của sự kiện 11-9”.
 |
| Tổng thống Mỹ Joe Biden và đệ nhất phu nhân đặt hoa tưởng niệm các nạn nhân thiệt mạng trong vụ 11-9-2001 ở Lầu Năm Góc. Ảnh: AP |
Lễ tưởng niệm 20 năm xảy ra vụ tấn công khủng bố nhằm vào nước Mỹ được tổ chức trang trọng tại 3 bang New York, Virginia và Pennsylvania ngày 11-9 (giờ địa phương). Hãng tin AP cho biết, Tổng thống Joe Biden cùng đệ nhất phu nhân Jill Biden đến đặt vòng hoa ở 3 địa điểm xảy ra những vụ tấn công cách đây 20 năm gồm: New York, Lầu Năm Góc và cánh đồng ở bang Pennsylvania.
Trong một video được đăng tải ngày 10-9 trước lễ tưởng niệm, Tổng thống Biden kêu gọi người dân thể hiện tình đoàn kết, điều mà ông cho là “sức mạnh lớn nhất” của nước Mỹ. “Thời gian đã trôi qua bao lâu, những kỷ niệm khiến mọi thứ đau đớn trở lại như thể bạn vừa nhận được tin tức cách đây vài giây… Đoàn kết là sức mạnh lớn nhất của chúng ta. Đoàn kết không có nghĩa là chúng ta phải tin vào điều giống nhau, nhưng chúng ta phải có sự tôn trọng, có niềm tin cơ bản vào nhau và vào đất nước. Chúng ta đã học được rằng, đoàn kết là điều không thể bị phá vỡ và đó là điều đã tạo ra nước Mỹ. Nước Mỹ đang đoàn kết nhất. Đối với tôi, đó là bài học chính của sự kiện 11-9”, ông Biden nói.
Tham dự lễ tưởng niệm còn có các cựu Tổng thống và nhiều cựu quan chức Mỹ, như cựu Tổng thống Barack Obama, cựu Tổng thống Bill Clinton, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, cựu đệ nhất phu nhân Michelle Obama, cựu Thị trưởng thành phố New York Michael Bloomberg…
Loạt vụ tấn công ngày 11-9-2001 đã làm gần 3.000 người chết, hơn 6.000 người khác bị thương và tổn thất tổng cộng cho nước Mỹ ước tính lên tới 3.000 tỷ USD. Theo các nhà quan sát, cũng từ đó, nước Mỹ đã thay đổi vĩnh viễn, bước vào cuộc chiến chống khủng bố kéo dài suốt 20 năm với nhiều hệ lụy; trong đó, cuộc chiến ở Afghanistan được ông G.W.Bush phát động ngay trong năm 2001. Giờ đây, có mặt trong buổi lễ ở Pennsylvania, ông G.W.Bush (Tổng thống Mỹ từ năm 2001-2009) cảnh báo có những bằng chứng cho thấy mối nguy hiểm đe dọa nước Mỹ ngày càng gia tăng có thể không chỉ đến từ bên ngoài mà còn tiềm ẩn từ tình trạng bạo lực trong nước. Ông quan ngại về sự chia rẽ trong lòng nước Mỹ và cho rằng điều này trái ngược với bầu không khí chính trị đoàn kết mà ông nhận thấy sau các vụ tấn công 11-9-2001.
Trong lúc đó, báo New York Times cho hay, phát biểu với báo giới ở Pennsylvania, Tổng thống đương nhiệm Joe Biden thừa nhận, các nhóm khủng bố chịu trách nhiệm về vụ tấn công kinh hoàng này có thể trở lại khi Mỹ đã rút quân hoàn toàn khỏi Afghanistan. Ngày 14-4-2021, ông Biden ra lệnh rút tất cả các lực lượng còn lại của Mỹ khỏi Afghanistan. Đến ngày 30-8-2021, những người lính Mỹ cuối cùng đã rời khỏi Afghanistan. Và điều đáng nói là ngay trước thềm lễ kỷ niệm 20 năm sự kiện 11-9-2001, tổ chức bảo trợ cho Al-Qaeda là Taliban đã trở lại nắm quyền ở Afghanistan, làm dấy lên những lo ngại rằng chủ nghĩa khủng bố không những không bị tiêu diệt sau 20 năm Mỹ tham chiến ở Trung Đông (với chiến lược Đại Trung Đông), mà còn có thể sẽ trỗi dậy mạnh mẽ.
Ngày 11-9-2001 là ký ức đau thương với nhiều người Mỹ. Nhiều năm qua, nước Mỹ bị chia rẽ vì cuộc chiến chống khủng bố. Chính trường Mỹ giờ đây cũng bị chia rẽ xung quanh việc chính phủ rút quân khỏi Afghanistan. Khi ra lệnh rút quân khỏi Afghanistan, ông Biden đổ lỗi cho chính phủ tiền nhiệm Donald Trump đã trao quyền cho Taliban, khiến họ có cơ hội “ở vị thế quân sự mạnh nhất kể từ năm 2001”.
Sự trở lại của Taliban được cho là sẽ nhanh chóng tác động tới cục diện, tình hình an ninh tại nhiều quốc gia trong khu vực. Trong bộ máy của Taliban nắm chính quyền tại Afghanistan có không ít thành viên bị Mỹ và phương Tây xếp vào “danh sách đen” hoặc bị truy nã vì có quan hệ với tổ chức khủng bố Al-Qaeda.
Còn ở Mỹ, đảng Dân chủ sẽ đối mặt với cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2022 được cho là đầy khó khăn khi phải bảo vệ thế đa số mong manh ở cả Hạ viện lẫn Thượng viện.
PHÚC NGUYÊN
