Đề xuất ngừng bắn toàn diện ở Trung Đông

Mỹ và các quốc gia Arab đang tiến hành các cuộc đàm phán bí mật với Iran về một lệnh ngừng bắn toàn diện nhằm mục đích chấm dứt chiến tranh trên mọi mặt trận cùng lúc.

Theo đài Channel 12, Israel đã được thông báo về sáng kiến này mặc dù không trực tiếp tham gia. Theo một số nguồn tin Arab, các cuộc thảo luận nhiều khả năng có sự tham gia của Ai Cập và Qatar, hai quốc gia Arab đã cùng Mỹ làm trung gian hòa giải cho một lệnh ngừng bắn mới tại dải Gaza giữa Israel và lực lượng Hamas trong nhiều tháng qua. “Chúng tôi vẫn mong muốn có một giải pháp ngoại giao cho tình hình xung đột”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller phát biểu trong một cuộc họp báo ngày 8-10.  

Channel 12 lưu ý không rõ sáng kiến này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến dải Gaza - “điểm nóng” phức tạp hơn các mặt trận còn lại do Israel thể hiện sự quyết tâm tiếp tục chiến đấu ngay cả sau khi các bên đạt được thoả thuận trao đổi con tin để bảo đảm Hamas không bao giờ có thể trở thành mối đe dọa nữa cũng như không thể yêu cầu Israel rút quân hoàn toàn trong bất kỳ thỏa thuận nào.

Israel vẫn chưa cho đồng minh Mỹ biết về quan điểm của mình đối với sáng kiến nói trên trong khi The Times of Israel dẫn tuyên bố từ một quan chức cấp cao của Israel nói rằng: “Chúng tôi hiện đang ở vị thế ở trên, lệnh ngừng bắn sẽ theo các điều khoản của chúng tôi, bao gồm việc Hezbollah rút quân khỏi sông Litani và tháo dỡ tất cả các địa điểm quân sự của Hezbollah ở các khu vực gần biên giới”.

Điểm đáng chú ý là thông tin về sáng kiến nói trên được lan truyền trong bối cảnh có đồn đoán về việc Hezbollah đang có sự chuyển hướng lập trường về lệnh ngừng bắn. Trước đây, phong trào này luôn khẳng định sẽ ngừng tấn công cho đến khi xung đột tại Gaza chấm dứt. Tuy nhiên, trong các tuyên bố gần đây của những người đứng đầu nhóm này, tình hình Gaza hầu như không được đề cập.

Theo The Times of Israel, ngày 8-10, Naim Qassem, hiện là quan chức cấp cao nhất của Hezbollah sau khi thủ lĩnh Hassan Nasrallah thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel, cho biết ông ủng hộ nỗ lực của Chủ tịch Quốc hội Lebanon Nabih Berri trong việc bảo đảm lệnh ngừng bắn mà không cần điều kiện tiên quyết. Động thái này đánh dấu lần đầu tiên phong trào này công khai ủng hộ lệnh ngừng bắn và không đặt điều kiện phải chấm dứt xung đột ở Gaza.

“Chúng tôi ủng hộ các nỗ lực chính trị do ông Berri dẫn dắt dưới khẩu hiệu đạt được lệnh ngừng bắn. Khi lệnh ngừng bắn được thiết lập vững chắc và ngoại giao có thể đạt được, mọi chi tiết khác sẽ được thảo luận và các quyết định sẽ được đưa ra trên tinh thần hợp tác”, CNN dẫn lời ông Qassem. Được biết, ông Nabih Berri, lãnh đạo đảng Amal Shiite liên minh với Hezbollah, là nhân vật chủ chốt trong các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn do các quốc gia phương Tây làm trung gian.

Một quan chức chính phủ Lebanon giấu tên tiết lộ với Reuters rằng việc Hezbollah thay đổi lập trường xuất phát từ nhiều sức ép, bao gồm cả việc di dời hàng loạt người dân khỏi các khu vực bầu cử chính, nơi những người ủng hộ nhóm Hồi giáo Shi’ite sinh sống ở miền nam Lebanon và vùng ngoại ô phía nam thủ đô Beirut. Động thái này cũng xuất phát từ chiến dịch trên bộ ngày càng tăng của Israel và sự phản đối lập trường của Hezbollah từ một số nhân vật chính trị Lebanon. Theo đó, các nhà lập pháp hàng đầu trên chính trường Lebanon trong những ngày gần đây đã kêu gọi thông qua nghị quyết ngừng giao tranh không liên kết tương lai của quốc gia này với xung đột ở Gaza.

Giới quan sát phương Tây nhận định việc Hezbollah “đổi giọng” lần này dường như quá muộn bởi Israel đang phát tín hiệu nghiêng về giải pháp quân sự thay vì con đường ngoại giao. Do đó, vẫn chưa có dấu hiệu đáng kể nào cho thấy lệnh ngừng bắn sẽ sớm được thực hiện.

THƯ LÊ