Khi đang là học sinh cuối cấp tại Trường THPT Phan Châu Trinh, Võ Nguyễn Đình Trí và Nguyễn Quang Đức (sinh năm 2001) đã tự biên soạn bộ sách Sinh học lớp 11 bằng công nghệ thực tế ảo.
Tại khu vực triển lãm của sự kiện công nghệ Google I/O Extended MienTrung 2019 được tổ chức tại Đà Nẵng vào giữa tháng 6 vừa qua, có một gian hàng luôn thu hút rất đông các bạn trẻ tham quan dù nằm ở vị trí hơi khuất. Mỗi vị khách đến đều được hướng dẫn dùng điện thoại thông minh để quan sát mô hình 3D mô phỏng các chuỗi ADN đang chuyển động... ngay trên mặt bàn. Đặc biệt, hai chàng trai chủ gian hàng “hút khách” trong buổi tham dự triển lãm, đó là Võ Nguyễn Đình Trí và Nguyễn Quang Đức, học sinh lớp 12 Trường THPT Phan Châu Trinh, Đà Nẵng.
Tại gian hàng của mình, Trí hướng dẫn cụ thể về bộ sách Sinh học lớp 11 mang tên REBO do Trí và Đức xây dựng. Bộ sách bao gồm 1 quyển sách tóm tắt toàn bộ nội dung sách giáo khoa môn Sinh học lớp 11 (do Bộ Giáo dục và Đào tạo biên soạn). Sách REBO có rất nhiều đồ họa, sơ đồ tư duy, hình vẽ và tối giản số chữ nên khi sử dụng kết hợp với sách giáo khoa, học sinh sẽ dễ dàng tìm ra các mối liên kết kiến thức, từ đó nhớ bài nhanh và lâu hơn.
Ngoài ra, sách REBO còn bao gồm bộ công cụ kính hiển vi giấy Foldscope (được gấp gọn trên một mặt phẳng) cùng 30 tiêu bản động - thực vật (cánh ruồi, chân ruồi, mẫu lá...), ống nghiệm, dụng cụ làm tiêu bản. Trí cho biết, học sinh có thể dùng kính hiển vi để quan sát các tiêu bản có sẵn.
Ngoài ra, còn có thể tự thu thập các mẫu sinh vật cỡ nhỏ khác, tự làm tiêu bản để nghiên cứu, phát triển tư duy. Đặc biệt nhất, bộ sách này còn đi kèm với bộ thẻ thực tế ảo tăng cường (AR) do Đức thiết kế, cùng ứng dụng di động quan sát hình ảnh AR do Trí lập trình. Mỗi tấm thẻ in hình các chuỗi phân tử, tế bào, dãy ADN…
Khi quan sát chúng qua ứng dụng di động, những hình ảnh này sẽ lập tức hiển thị 3D sống động, cho phép người dùng chạm vào, di chuyển hình ảnh lên trang giấy, xoay ngang dọc để quan sát các phía… Nhờ vậy, những nội dung kiến thức tưởng chừng “khô khan”, nay lại hóa thành một trò chơi kích thích trí tò mò, sáng tạo. Ngoài ra, REBO còn có một chatbot (robot trò chuyện) trên nền tảng tin nhắn của Facebook. Sau mỗi bài học, học sinh có thể vào trò chuyện với chú robot này để được kiểm tra bài, ôn lại kiến thức đã học.
Trí và Đức bắt đầu thực hiện dự án sách REBO từ đầu năm 2019. Cậu học sinh 18 tuổi Nguyễn Đình Trí nói: “Học trong lớp ban A (Toán - Lý - Hóa), em nhận thấy rất nhiều bạn cùng lớp có tâm lý xem nhẹ các môn Sinh học, Địa lý... vì coi đó là môn phụ. Các bạn học chỉ để không bị “điểm khống chế” chứ không phải vì niềm yêu thích nên việc học rất khổ sở, lại dễ chán. Lúc này, em và Đức đang nằm trong Ban Chủ nhiệm Câu lạc bộ Khoa học và Kỹ thuật của trường. Chúng em bàn với nhau phải làm điều gì đó để giúp giải quyết tình trạng này”.
Suốt 3 tháng, hai cậu học trò tự tìm tòi, nghiên cứu để xây dựng phiên bản đầu tiên của bộ sách thực tế ảo. Học sinh cuối cấp thường đối mặt với nhiều áp lực trước thềm kỳ thi THPT quốc gia, song Trí và Đức vẫn tranh thủ buổi tối để soạn nội dung, lập trình, thiết kế...
Trí bảo: “Cái khó nhất là phải biên soạn nội dung quyển sách thế nào cho hay, ngoài ra phải cập nhật thêm các kiến thức mới. Trong khi đó, ứng dụng AR cũng phải được thiết kế sao cho người dùng không... nhanh chán. Em rút ra được bài học, để làm các sản phẩm trong mảng giáo dục, cần phải nắm rõ tâm lý của các bạn học sinh, từ đó mới có định hướng”.
Cuối tháng 2-2019, dự án sách REBO của Trí và Đức đã giành giải nhất cuộc thi Học sinh giỏi cấp thành phố môn Tin học. Song, REBO không dừng lại ở đó mà vẫn được hai cậu học sinh tiếp tục phát triển, tạo sản phẩm mẫu để một số học sinh trong trường sử dụng thử.
Trong thời gian tới, Trí và Đức dự định sẽ hoàn thành việc đưa toàn bộ chương trình môn sinh học lớp 11 vào sách REBO, phát triển thêm một số ứng dụng mới. Sau khi thi xong kỳ thi THPT quốc gia, hai em sẽ tìm kiếm thêm nhân sự cùng tham gia dự án; đồng thời liên kết với các thầy cô giáo để hoàn thiện, hiệu đính nội dung cho bộ sách.
PHONG LAN
