Ngày 23-9, Bộ GD-ĐT đã đưa ra ý kiến trả lời đại biểu QH về một số vấn đề liên quan đến giáo dục ĐH, CĐ, dạy nghề hiện nay. Trong đó, đề cập đến các vấn đề đang được dư luận quan tâm như: tình trạng tuyển sinh không đạt ở các trường ĐH, CĐ; đào tạo không hiệu quả, mất cân đối đào tạo về ngành nghề; tỷ lệ sinh viên ra trường không tìm được việc làm ngày càng cao...
Tuyển sinh ĐH, CĐ không đạt chỉ tiêu
Bộ GD-ĐT thừa nhận thực tế hiện nay, một số ngành tuyển sinh ở các trường ĐH, CĐ không đủ chỉ tiêu. Mặc dù theo quy định hiện hành, việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh là do Giám đốc/Hiệu trưởng các trường ĐH, CĐ tự quyết định dựa trên tiêu chí do Bộ quy định. Việc đăng ký tuyển sinh và lựa chọn ngành/trường đào tạo là do học sinh tự quyết định.
 |
| Việc đăng ký tuyển sinh và lựa chọn ngành/trường đào tạo là do học sinh tự quyết định (Ảnh minh họa). |
Để khắc phục tình trạng trên, Bộ GD-ĐT cho biết sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện quy hoạch mạng lưới các trường ĐH, CĐ, dạy nghề trong cả nước. Chỉ đạo chặt chẽ việc cho phép mở ngành, thành lập các trường ĐH, CĐ mới, bảo đảm yêu cầu về chất lượng theo quy định của Luật Giáo dục ĐH và các quy định của pháp luật, phù hợp Quy hoạch phát triển nguồn nhân lực Việt Nam giai đoạn 2011-2020.
Bộ đã kiến nghị Chính phủ tăng cường chỉ đạo các Bộ, ngành và địa phương tổ chức điều tra về việc làm, dự báo nhu cầu nhân lực để có kế hoạch định hướng các cơ sở đào tạo xác định chỉ tiêu tuyển sinh và ngành đào tạo cho phù hợp nhu cầu nhân lực của các địa phương và các Bộ, ngành. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan thông tin, truyền thông để hỗ trợ công tác tư vấn tuyển sinh của các trường ĐH, CĐ, giúp người học có cơ sở lựa chọn những ngành nghề có khả năng tìm việc làm sau khi tốt nghiệp.
Mất cân đối về ngành nghề
Hiện nay, sinh viên tốt nghiệp ra trường còn nhiều hạn chế về kỹ năng thực hành nghề nghiệp, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, năng lực ngoại ngữ và hoạt động xã hội, chưa đáp ứng tốt yêu cầu của xã hội.
Bên cạnh đó, đa số các trường ĐH, CĐ chỉ đào tạo theo thế mạnh của trường, trong khi phần lớn các đơn vị sử dụng lao động không có kế hoạch nhân lực dài hạn, chưa có thói quen hợp tác với các trường để đặt hàng đào tạo theo nhu cầu sử dụng lao động của mình. Người học có xu hướng theo học các ngành mà sau khi ra trường có thu nhập cao, dễ tìm được việc làm (Kế toán, Tài chính Ngân hàng...), dẫn tới việc số lượng sinh viên theo học các ngành này tăng nhanh, vượt quá nhu cầu thực tế của xã hội, gây nên tình trạng mất cân đối ngành, nghề đào tạo.
Để từng bước khắc phục tình trạng trên, Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo các trường ĐH, CĐ rà soát chương trình đào tạo về tên ngành, mục tiêu đào tạo, yêu cầu chuẩn kiến thức/kỹ năng/thái độ, vị trí làm việc sau tốt nghiệp, khối lượng kiến thức, tỷ lệ phân bổ thời gian giữa lý thuyết và thực hành,... để đảm bảo cập nhật tri thức mới, đảm bảo tính khoa học, thực tiễn và đảm bảo tính liên thông trong đào tạo.
Giải quyết "đầu ra" cho sinh viên tốt nghiệp
Thực tế hiện nay, có một số lượng không nhỏ sinh viên tốt nghiệp chưa tìm được việc làm hoặc làm việc không theo đúng ngành được đào tạo.
Với trách nhiệm được giao, Bộ GD-ĐT đang triển khai một số giải pháp giúp sinh viên ra trường sớm tìm được việc làm. Chẳng hạn, Bộ thành lập Trung tâm Hỗ trợ Đào tạo và Cung ứng nhân lực để điều tra, phân tích và dự báo nhu cầu nhân lực, tăng cường sự phối hợp gắn kết giữa các cơ sở đào đạo với các đơn vị sử dụng lao động.
Đối với ngành sư phạm, Bộ GD-ĐT đã triển khai Chương trình phát triển ngành sư phạm và các trường sư phạm từ năm 2011-2020. Khuyến khích các địa phương ban hành các chính sách riêng nhằm thu hút nhà giáo, chuyên gia giỏi về công tác tại ngành giáo dục của địa phương; thực hiện tốt chính sách miễn giảm học phí, đồng thời nghiên cứu đề xuất chế độ học bổng cao cho sinh viên các trường sư phạm.
Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan nghiên cứu, tổ chức điều tra về việc làm, dự báo nhu cầu nhân lực; chỉ đạo các cơ sở đào tạo rà soát, điều chỉnh quy mô và ngành nghề đào tạo cho phù hợp với quy hoạch phát triển nguồn nhân lực của địa phương và nhu cầu xã hội.
ĐNĐT (tổng hợp)
