Từ mắt đến tim

Nhân Ngày Thế giới nhận biết tự kỷ 2-4, nhóm tình nguyện “Trẻ tự kỷ - hiểu và yêu thương” tổ chức chiếu bộ phim nổi tiếng nhất từ trước đến nay về chứng tự kỷ: Temple Grandin. Bộ phim như một thông điệp yêu thương gửi đến phụ huynh, các em mắc hội chứng tự kỷ và hàng trăm sinh viên các trường đại học, cao đẳng tại Đà Nẵng.

105 phút trôi qua, những thước phim khép lại, nhiều bàn tay còn đưa lên quệt vệt nước mắt làm nhòe mi. Mất hơn 30 năm người mẹ trong Temple Grandin mới có thể ôm được đứa con mình yêu thương. Và mất bao nhiêu năm mọi người mới có thể hiểu được những người mắc hội chứng tự kỷ?

Câu hỏi chưa có hồi kết nên nhóm tình nguyện “Trẻ tự kỷ - hiểu và yêu thương” sau hơn 3 năm thành lập, gần 2 năm đẩy mạnh các hoạt động ra cộng đồng vẫn đang chập chững những bước đi đầu tiên thúc đẩy việc hiểu và yêu thương người tự kỷ. Chưa kể những việc khó hơn như có đủ trường học, nơi hoạt động để người tự kỷ học tập, hòa nhập cộng đồng, làm việc và cống hiến như bao người khác…, lúc đó cần sự đầu tư, góp sức của toàn xã hội.

Temple Grandin - bộ phim được chuyển thể từ cuốn hồi ký My Life with Autism từng gây chấn động thế giới của giáo sư Temple Grandin, một người tự kỷ trong danh sách 100 người ảnh hưởng nhất thế giới vào năm 2010.

Trong phim, đạo diễn nhấn mạnh về những chẩn đoán sớm của Temple; sự tăng trưởng và phát triển bất thường của cô trong thời gian đi học; sự hỗ trợ kiên trì của mẹ, dì và giáo viên khoa học; sự nhạy cảm thiên bẩm nổi trội của cô và hiểu biết về hành vi của loài vật.

Không nản lòng trước những hạn chế về giáo dục, xã hội và chuyên môn, Temple biến tài năng độc nhất của mình thành một công cụ cách mạng hóa ngành công nghiệp chăn nuôi và đặt nền móng cho sự nghiệp thành công của cô trong vai trò tác giả, nhà văn, người tiên phong ủng hộ giáo dục trẻ tự kỷ và bị rối loạn tự kỷ.

Chứng bệnh tự kỷ khiến Temple Grandin tư duy mọi thứ bằng hình ảnh, khác với kiểu tư duy thông thường của con người là tư duy bằng ngôn ngữ phối hợp với hình ảnh mơ hồ, tổng quát. Trí óc của bà làm việc như cách Google tìm kiếm hình ảnh. Chính tư duy hình ảnh là một tài sản vô cùng đáng giá trong công việc thiết kế cơ sở chế biến gia súc. 1/3 cơ xưởng chăn nuôi tại Mỹ sử dụng máy móc do bà tạo ra!

Tài năng thiên bẩm cùng sự nỗ lực phi thường của Temple Grandin đã khiến cả thế giới phải thức tỉnh và nhận ra rằng, thế giới cần tất cả những kiểu trí óc khác nhau làm việc cùng nhau. Câu nói nổi tiếng của bà là: “Nếu nhờ một phép màu nào đó, tự kỷ bị xóa bỏ khỏi bề mặt trái đất này, loài người sẽ quây quần quanh đống lửa ở cửa hang”.

Chính bản thân Temple Grandin đã chứng minh rằng, nếu được phát hiện kịp thời và giáo dục đúng hướng, những đứa trẻ tự kỷ sẽ phát triển vượt trội khả năng thiên bẩm và thực hiện những điều phi thường. “Một trong những điều thực sự khiến thế giới phải quan tâm không phải là loại bỏ gene tự kỷ ra khỏi con người, mà là đưa những đứa trẻ tự kỷ trở thành thế hệ sáng tạo tiềm năng kế tiếp!”, Temple phát biểu trên kênh truyền hình TED Talks.

Bà cho rằng, trí óc tự kỷ là một dạng trí óc chuyên sâu, giỏi ở lĩnh vực này và không giỏi ở lĩnh vực khác. Và chứng tự kỷ có nhiều mức độ khác nhau, cần khơi gợi chúng để những người mắc hội chứng này phát huy được khả năng của họ. Các bà mẹ cần thắp lại tia sáng, kích thích cho đứa trẻ sáng tạo. Thay vì có lúc một người mẹ nào đó đã nghĩ muốn dứt bỏ đứa con của mình…

Việc thay đổi suy nghĩ, mở rộng nhận thức về tự kỷ của các thành viên xã hội còn hạn chế, nên nhiều gia đình còn giấu người ngoài chứng bệnh của con; hạn chế cho con tiếp xúc, hòa nhập cộng đồng, làm con thiếu hẳn sự tự tin khi bước ra xã hội.

Một ngày nào đó, những người mắc hội chứng tự kỷ sẽ bước ra khỏi vòng tay của bố mẹ và không ai có thể bảo bọc họ suốt đời. Nguyễn Thị Minh Trang, điều phối của nhóm “Trẻ tự kỷ - hiểu và yêu thương” cho rằng, những buổi chiếu phim, tuyên truyền và gây quỹ là những việc “chắt chiu” có thể góp phần để xã hội giúp người tự kỷ hòa nhập tốt hơn với cộng đồng.

Trong phim, Temple Grandin hát trong buổi lễ tốt nghiệp đại học: Sau cơn bão tố là bầu trời nắng vàng. Hy vọng trong tim bạn không bao giờ cô đơn. Hy vọng những hoạt động của nhóm “Trẻ tự kỷ - hiểu và yêu thương” mang đến cho những người tự kỷ và gia đình họ những tia nắng vàng ấm áp của yêu thương và hy vọng.

HOÀNG NHUNG