Thất bại tại EURO 2012 trước Tây Ban Nha không lặp lại với người Ý sau trận bán kết EURO 2020 đầy kịch tính rạng sáng 7-7. Tấm vé đầu tiên vào chơi trận chung kết không chỉ nói lên nỗ lực của thầy trò Mancini mà còn chứng minh Azzurri chưa bao giờ bỏ rơi nghệ thuật phòng ngự - thứ được coi là bản ngã của họ trong nhiều thập kỷ qua.
 |
| Ý giành vé vào chung kết EURO 2020 bằng bản lĩnh và sự may mắn trước Tây Ban Nha. Ảnh: Reuters |
Trận thắng Tây Ban Nha 4-2 trên chấm penalty rạng sáng 7-7 giúp người Ý có chuỗi 14 trận thắng liên tiếp và 33 trận bất bại liên tiếp. Những con số này cùng lối đá rực lửa, tấn công ào ạt của các cầu thủ áo thiên thanh tại chiến dịch UERO 2020 vô hình chung đã che mờ những thông số ấn tượng mà họ tạo ra trên mặt trận phòng thủ.
Cái cách mà các học trò của HLV Mancini tiếp cận trận đấu và “hành hạ” đối phương khiến nhiều cổ động viên chợt nghĩ tuyển Ý đã “lột xác” thành một phiên bản tươi mới, còn nghệ thuật phòng ngự catenaccio trứ danh đã bị “bỏ rơi” đâu đó trong quá khứ.
Nhận định đó có thể đã sai lầm khi nhìn vào những thông số. Nên nhớ, trước trận thắng nghẹt thở 2-1 trước tuyển Áo ở vòng 1/8, hàng thủ Ý có 1.168 phút giữ sạch lưới và pha lập công của Sasa Kalajdzic của Áo trong trận đấu đó chỉ là một “vết xước” không đáng kể. Ở EURO 2020, giới mộ điệu bất ngờ và trầm trồ với những pha bóng biến ảo của hàng công với Chiesa, Locatelli, Insigne, Immobile nhưng lại ít nhắc đến hàng thủ với những cái tên trứ danh như Chiellini, Bonucci, Donnarumma.
Có thể nói, dòng máu catenaccio vẫn còn trong huyết quản tuyển Ý, chỉ khác ở chỗ, người Ý bây giờ đã “biết người biết ta” hơn trước mỗi trận đánh lớn. Họ có thể “thêu hoa dệt gấm” trước hàng thủ Bỉ, xứ Wales, Thụy Sĩ bằng tốc độ và kỹ thuật của những cầu thủ nhưng cũng sẵn sàng quay về “bản ngã” là lối chơi phòng ngự thực dụng trước một Tây Ban Nha có sở trường kiểm soát bóng.
Thống kê sau trận đấu cho biết Tây Ban Nha có tỷ lệ cầm bóng lên đến 69% và có thời điểm lên đến 80% ở thời điểm hiệp 2. Trước sự dồn ép của đối phương, hàng thủ do lão tướng Chiellini - người 5 lần “chạm mặt” Tây Ban Nha trong lịch sử EURO vẫn đứng vững. Kết quả hòa 1-1 sau thời gian thi đấu chính thức cùng 2 hiệp phụ có lẽ cũng là một phương án tính toán của Mancini trước đội bóng xứ bò tót, để rồi bản lĩnh trên chấm penalty đã quyết định cục diện.
Ngoài ra, ngay cả bàn thắng mở tỷ số của họ cũng là kết quả từ một tình huống chủ động phòng ngự chặt - phản công nhanh đậm chất catenaccio, bóng được ném từ tay thủ thành Donnarumma lên tuyến trên với tốc độ cao và Chiesa là người kết thúc.
Theo trang thống kê thể thao The xG Philosophy, tỷ lệ bàn thắng kỳ vọng của Ý là 0,63, quá thấp nếu so với 1,77 bên Tây Ban Nha, nhưng họ lại có số bàn thắng bằng với đối thủ xứ bò tót. Đây là minh chứng cho tính hiệu quả trong chiến thuật của HLV Mancini ở trận này, chủ động “nhường” thế trận và tận dụng tỉ lệ cơ hội ít ỏi để ghi bàn.
Catenaccio của người Ý đã "hiện nguyên hình" trước tiki-taka của Tây Ban Nha, dù chưa thật sự thuyết phục khi họ oằn mình chống đỡ những “cú húc” từ “bò tót” suốt cả trận. Còn đó những chệch choạc ở tuyến giữa khi Jorginho hay Verratti hụt hơi trước cặp Koke - Busquets, nhưng người Ý vẫn còn thời gian ổn định lại mọi thứ trước khi bước vào trận chung kết đáng mong đợi tại Wembley ngày 12-7.
XUÂN SƠN
