"Ma trận" kiệt, hẻm ở khu Tam Giác

Khu vực Tam Giác, phường Thạc Gián (quận Thanh Khê) nằm trong khoảnh đất hình tam giác được tạo thành từ 3 đường Lê Duẩn - Lý Thái Tổ - Hoàng Hoa Thám bao quanh. Ngược với sự khang trang của những căn nhà mặt tiền ở 3 con đường trung tâm thành phố, giữa lòng tam giác ấy có một khu dân cư nghèo với những kiệt, hẻm chằng chịt.

Đường kiệt nhỏ, sâu, tối mịt dù đang là ban ngày (ảnh trái). Nhà bà Trang Thị Minh, rộng 19m2, có 8 người ở (ảnh phải).

Đường siêu nhỏ, nhà siêu chật

Đi vào các kiệt, hẻm trong khu Tam Giác chẳng khác đi vào “ma trận”. 10 mét một khúc cua, có khi chỉ 5 mét cũng gặp “cua”, lối đi vừa đủ hai người ngược chiều né nhau. Những con đường siêu nhỏ, những căn nhà siêu chật hiển hiện như chứng tích thời gian và cái sự nghèo luôn đeo đẳng nơi đây suốt bao năm qua.

Theo chân ông Trần Đình Hùng, Trưởng ban công tác Mặt trận khu dân cư (KDC) Tam Giác 2B thăm lại những căn nhà “siêu chật” từ cách đây 3 năm, nay vẫn thế. Người dân trong khu vực này hầu hết là lao động phổ thông, buôn thúng bán bưng, xe thồ, thợ “đụng” (đụng đâu làm đó). Ông Hùng cho biết, hiện ở khu vực Tam Giác 2B này bức xúc nhất có nhà ông Nguyễn Văn Cường, rộng 8m² với 6 người ở; hộ bà Trang Thị Minh, 19m² có 8 người ở; hộ Trang Văn Tùng, 19m² có 6 người lớn và 3 trẻ nhỏ cùng sinh sống... “Khu vực này không có nhà nào diện tích lớn hơn 50m². Hộ ông Nguyễn Ngọc Khôi, 12m², 5 người ở; hộ Nguyễn Văn Phước, 10m_², 3 người ở; hộ Đỗ Văn Minh, 12m², 4 người ở... Những hộ có diện tích trên dưới 20m², có 5-6 người ở thì kể cả ngày không hết. Ngay cả hộ bà Nguyễn Thị Đạo, có diện tích 24m², 5 người ở, nhà thờ liệt sĩ, nhưng làm đơn xin thuê chung cư mấy năm nay vẫn chưa được”.

Vào khu vực này, chỉ hơn 10 mét đầu kiệt chính rộng xấp xỉ 2m, còn lại chưa quá 1,5m, có nơi chỉ 0,7 - 0,8m. Cũng bởi kiệt, hẻm quá nhỏ, những lúc có người đau ốm phải gọi xe cấp cứu thì chỉ có cách cõng người bệnh đưa ra xe.  Bà Mai, một người dân cho hay, mỗi lần trong xóm có đám tang mới là khó khăn lớn.

Hẻm rộng chỉ 0,8m, mà khúc cua lại quá ngặt, một người đi đã khó, đằng này khiêng quan tài người chết dài cả 2m, rộng cũng xấp xỉ khít con hẻm. Phải đội lên đầu, mà chỉ 2 người 2 đầu, cố nhích cho qua ải ấy, muốn thêm người giúp cũng không thể đứng lọt, có đoạn đỡ hơn chút thì phải... trở đòn khiêng ngang. Sống trong chật chội đã đành, khi chết cũng khốn khổ chẳng kém. Rồi có lần cháy trong KDC, phải tự thân người dân dập lửa, xe cứu hỏa có đến cũng mất nhiều thời gian mới tiếp cận được.

Khu nhà nghèo

Ông Nguyễn Ngọc Long, Phó Chủ tịch UBND phường Thạc Gián cho biết, khu Tam Giác có số hộ nghèo cao nhất phường. Toàn phường có 111 tổ, 276 hộ nghèo, riêng khu Tam Giác (1, 2, 3) có 27 tổ nhưng có đến 105 hộ nghèo.

Mới đây, tại cuộc tiếp xúc cử tri, người dân kiến nghị thành phố quan tâm đến quy hoạch lại kiệt, hẻm khu vực này để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân. Ông Long cũng mong muốn khu vực Tam Giác sớm được quy hoạch để nâng cao đời sống tinh thần, vật chất cho người dân... Từ cái nghèo, thiếu công ăn việc làm, thu nhập không ổn định dẫn đến nguy cơ bùng phát các tệ nạn xã hội, mất an ninh trật tự. Điều này như một hệ lụy dai dẳng năm này qua tháng khác.

Ông Trần Đình Hùng cho biết, từ năm 2008, khu vực này từng được “nhắm” để quy hoạch lại, song dự án “nghe nói từ nước ngoài” tài trợ ấy cũng chuyển đi nơi khác, vì ở Tam Giác phức tạp quá (?). Còn bây giờ, nếu chờ vào Quyết định số 1678/QĐ-UBND ngày 10 tháng 3 năm 2010 của UBND thành phố về việc phê duyệt điều chỉnh, bổ sung quy hoạch xác định lộ giới và các quy định về xây dựng tại các đường kiệt, hẻm quận Thanh Khê (kiệt nhỏ nhất là 2m) và chờ UBND quận Thanh Khê thực hiện các thủ tục, kế hoạch đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống các đường kiệt, hẻm trên địa bàn quận tại khu Tam Giác này thì trước mắt vẫn sẽ là... chờ đợi.

Bài và ảnh: TRỌNG HUY